Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Uprawnienia Żandarmerii Wojskowej wobec cywilnych kierowców
Zgodnie z art. 115 ust. 1 ustawy o Żandarmerii Wojskowej, ŻW może wykonywać kontrolę ruchu drogowego w ściśle określonym zakresie. Obejmuje on:
Pojazdy Sił Zbrojnych RP oraz inne pojazdy używane przez żołnierzy w związku z wykonywaniem zadań służbowych. W tym przypadku ŻW ma pełne uprawnienia do kontroli, w tym do legitymowania kierujących i pasażerów, sprawdzania dokumentów oraz przeprowadzania rewizji.Pojazdy cywilne, w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia. Podejrzenie to musi opierać się na konkretnych faktach lub okolicznościach, np. na obserwacji naruszenia przepisów ruchu drogowego, posiadaniu informacji o popełnieniu przestępstwa przez kierującego lub pasażerów, itp. Ważne jest, aby ŻW działał w granicach swoich uprawnień i nie zatrzymywał pojazdów "na zasadzie rutynowej kontroli".Pojazdy cywilne, w celu zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego, współdziałając z Policją. Oznacza to, że ŻW może działać w sytuacjach nadzwyczajnych, np. w przypadku katastrofy drogowej, zagrożenia terrorystycznego, itp. Należy jednak podkreślić, że ŻW nie ma samodzielnych uprawnień do zatrzymywania pojazdów cywilnych w celu zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego. Może to robić wyłącznie we współpracy z Policją, która posiada szersze uprawnienia w tym zakresie.
Jak powinno wyglądać zatrzymanie przez Żandarmerię Wojskową?
Procedura zatrzymania pojazdu cywilnego przez ŻW musi być zgodna z przepisami prawa o ruchu drogowym. Mundurowy obowiązany jest ujawnić się jako żołnierz ŻW i okazać legitymację służbową. Następnie musi poinformować kierującego o powodzie zatrzymania. Powód ten musi być konkretny i zrozumiały dla kierującego.
Kolejną czynnością jest przeprowadzenie kontroli zgodnie z obowiązującymi procedurami. Obejmuje to m.in. sprawdzenie dokumentów kierującego i pojazdu, badanie stanu technicznego pojazdu, a w razie potrzeby przeprowadzenie kontroli trzeźwości kierującego.
Prawa kontrolowanego kierowcy
Funkcjonariusz jest też zobowiązany do pouczenia Kierujący ma prawo do odmowy odpowiedzi na pytania, do obecności adwokata podczas kontroli oraz do wniesienia skargi na działania żołnierza ŻW.
Kierujący pojazdem cywilnym nie ma obowiązku poddać się kontroli przeprowadzanej przez ŻW. Może on odmówić poddania się kontroli, jeśli nie jest przekonany co do uprawnień żołnierza ŻW lub nie zgadza się z powodem zatrzymania. W przypadku odmowy poddania się kontroli, ŻW nie może stosować wobec kierującego żadnych środków przymusu, np. siły fizycznej czy kajdanek. ŻW może jedynie zgłosić zdarzenie Policji, która podejmie dalsze działania.
Należy pamiętać, że omawiana problematyka jest złożona i niejednokrotnie budzi kontrowersje. Istotne jest, aby zarówno żołnierze ŻW, jak i cywilni uczestnicy ruchu drogowego znali swoje prawa i obowiązki, aby zapewnić przejrzystość i prawidłowość działań w sytuacjach kontroli. W razie wątpliwości co do uprawnień ŻW lub zasad przeprowadzania kontroli, zawsze warto skorzystać z porady prawne
