Parlament Europejski przyjął we wtorkowym głosowaniu kontrowersyjne porozumienie z Radą ws. nowego unijnego prawa o odbudowie zasobów przyrodniczych. Zwolennicy nowych przepisów uważają, że pomogą one odbudować zniszczoną przyrodę w UE, a krytycy, że będą niekorzystne dla rolników.
W czerwcu 2022 roku Komisja Europejska zaproponowała prawo o odbudowie zasobów przyrodniczych, które ma służyć odnowieniu zniszczonej przyrody na obszarach lądowych i morskich w państwach UE i osiągnięciu celów Wspólnoty w zakresie klimatu i bioróżnorodności.
Prawo o odbudowie zasobów przyrodniczych
Projekt wywołał kontrowersje w PE. Część grup politycznych podkreślała, że będzie on szkodliwy dla rolników. Przeciwko regulacjom opowiedziały się Europejska Partia Ludowa, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy oraz skrajnie prawicowa grupa Tożsamość i Demokracja.
Za nowymi regulacjami byli Socjaliści i Demokraci, Zieloni oraz grupa Odnowić Demokrację. Eurodeputowani z tych stronnictw przekonywali, że jest to prawo niezbędne, aby odbudować unijną przyrodę.
Po tygodniach intensywnych sporów nie udało się zatrzymać procedowania nowych przepisów. Ostatecznie projekt trafił do negocjacji z Radą (państwami członkowskimi), a rozmowy zakończyły się podpisaniem porozumienia.
We wtorek nowe prawo zostało przyjęte 329 głosami za, przy 275 głosach przeciw i 24 wstrzymujących się.
Do czego zobowiązuje porozumienie?
Porozumienie zobowiązuje państwa członkowskie do odbudowy do 2030 roku co najmniej 30 proc. siedlisk przyrodniczych (od lasów, łąk i terenów podmokłych po rzeki, jeziora) ze stanu złego do dobrego, co najmniej 60 proc. do 2040 roku i 90 proc. do 2050 roku.
Kraje UE powinny nadać priorytet obszarom Natura 2000. Państwa członkowskie będą również musiały przyjąć krajowe plany odtworzenia, szczegółowo określające, w jaki sposób zamierzają osiągnąć te cele. Kraje Wspólnoty muszą odtworzyć co najmniej 30 proc. osuszonych torfowisk do 2030 roku, 40 proc. do 2040 roku i 50 proc. do 2050 roku.
Nowe prawo przewiduje hamulec awaryjny, dzięki któremu cele dotyczące ekosystemów rolniczych mogą zostać zawieszone w wyjątkowych okolicznościach, jeżeli egzekwowanie przepisów będzie groziło poważnym zmniejszeniem powierzchni gruntów potrzebnych do produkcji żywności.
"To ważny dzień dla Europy, ponieważ przechodzimy od ochrony i zachowania przyrody do jej przywracania. (...) Rozporządzenie przywróci zdegradowane ekosystemy z poszanowaniem sektora rolnego, zapewniając elastyczność państwom członkowskim" – ocenił sprawozdawca Cesar Luena (Socjaliści i Demokraci).
W kolejnym kroku porozumienie musi zostać przyjęte przez Radę, zanim zostanie opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE i wejdzie w życie 20 dni później.