Ile kosztuje miejsce na cmentarzu? W znanych nekropoliach nawet 30 tysięcy złotych [RAPORT]

Jak wynika z raportu Unii Metropolii Polskich ceny miejsc pochówku na cmentarzach komunalnych znacznie różnią nie tylko od miasta, ale także sposobu pochówku oraz atrakcyjności samego cmentarza. Opłaty za groby urnowe to kilkaset złotych, ale w przypadku licytacji miejsc pochówku ceny mogą sięgać kilkudziesięciu tysięcy złotych

Grób ziemny z miejscem na jedną trumnę:

Miejsce pod groby ziemne w miastach UMP udostępnia się na 20 lat (po upływie tego okresu należy wnieść kolejną opłatę). Z powodu braku miejsc na niektórych cmentarzach nie ma możliwości „wykupienia” takiego miejsca za życia. Z tego samego powodu opłata za użytkowanie jest zróżnicowana w zależności od miasta.

Ponadto w Szczecinie i w Warszawie na cmentarzach funkcjonują osobne cenniki. W Warszawie wysokość opłaty na Powązkach Wojskowych jest o 250% wyższa niż na cmentarzu Południowym.

Często na cenę wpływa również lokalizacja miejsca (czy jest położone wewnątrz kwatery czy przy alei). Opłaty wahają się od 169 zł w Lublinie do 3300 zł w Warszawie (na najtańszym cmentarzu 1300 zł). W Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Poznaniu i Szczecinie (na tańszym cmentarzu) opłata nie przekracza 1000 złotych. Z Kolei w Krakowie, Łodzi, Rzeszowie i Wrocławiu i Szczecinie (droższy cmentarz) to wydatek rzędu 1000 - 1500 złotych.

Grób ziemny z miejscem na dwie trumny

W tym przypadku do czynników wpływających na cenę dochodzą wymiary grobu. W zależności od tego, czy trumny będą ułożone w poziomie (jedna obok drugiej) czy w pionie (jedna na drugiej) zmienia się szerokość miejsca. Opcja w pionie jest tańsza, ponieważ taki grób zajmuje mniejszą powierzchnię. Na części cmentarzy to jedyna możliwość, aby grób ziemny pomieścił 2 trumny. Z tego powodu np. w Krakowie opłata za grób ziemny na 2 trumny jest taka sama jak w przypadku jednej trumny. Ceny takiego miejsca wahają się od 492 zł (w pionie) w Lublinie do 4000 zł w Warszawie (Powązki Wojskowe).

Grób murowany tradycyjny

Groby murowane tradycyjne zazwyczaj mają miejsce na więcej niż 1 trumnę (od 2 do 4 trumien). Można w nich dochować również prochy w urnie, których może być nawet czterokrotnie więcej niż trumien. Miejsca pod tego typu groby udostępnia się na 20, 50 lub 99 lat lub bezterminowo w zależności od cmentarza. Koszt udostępnienia miejsca pod grób murowany (z miejscem na więcej niż 1 trumnę) wynosi od 1478 zł w Lublinie (w pionie, na 99 lat) do 13 000 zł w Szczecinie (na 50 lat) oraz 14 000 zł w Krakowie (99 lat). Najczęściej w miastach UMP to wydatek rzędu kilku tysięcy złotych.

Groby urnowe

Groby urnowe występują w dwóch formach: ziemnych i murowanych. Te drugie zwykle mogą mieścić od 1 do 4 urn (na niektórych cmentarzach liczba urn złożonych w takim grobie zależy wyłącznie od jego pojemności, tak jest np. w Warszawie). Miejsca udostępnia się na okres od 20 do 99 lat lub bezterminowo.

Najniższa opłata za miejsce pod grób na 1 urnę (ziemny) wynosi 271 zł w Gdańsku, a najwyższa (również za 1 urnę) 1496 zł w Krakowie (na 20 lat). W części miast m.in. w Szczecinie, groby urnowe murowane są ustandaryzowane, mieszczą do 4 urn, a ich koszt wraz z nagrobkiem wykonanym na koszt cmentarza wynosi 4350 zł na cmentarzu Zachodnim i 7500 zł na cmentarzu Centralnym.

Nisze w kolumbariach

Nisze urnowe w kolumbariach zazwyczaj mogą pomieścić od 2 do 4 urn. Opłata za pochówek wynosi od 1753 zł (w Lublinie, bezterminowo) do 9510 zł w Warszawie (na Powązkach Wojskowych, bezterminowo). Na części cmentarzy opłatę za niszę w kolumbarium należy odnawiać co 20 lub 30 lat. W Białystoku, Gdańsku, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie opłata wynosi od 1800 do 4900 złotych. Co ciekawe na cmentarzu Północnym w Warszawie można wykupić niszę w kolumbarium za życia, za którą należy zapłacić 8200 zł.

Przepisy określające konieczność opłaty za grób ziemny na 20 lat, zawarte w art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 31.01.1959 r., nie mają zastosowania w przypadku grobów murowanych i nisz urnowych. Wobec tego zarządcy cmentarzy mają swobodę w ustalaniu wysokości opłaty za użytkowanie oraz okres, po którym należy odnowić opłatę za groby murowane i nisze urnowe. Ogranicza ich tylko regulamin cmentarza, w którym są zawarte pewne warunki.

Na przykład w Warszawie możliwość wykupienia miejsca za życia przysługuje tylko mieszkańcom, którzy ukończyli 75 lat (lub 70 w przypadku, gdy są bezdzietni lub nieuleczalnie chorzy). Stąd m.in. w Bydgoszczy i Warszawie miejsca na groby oraz nisze w kolumbariach udostępniane są bezterminowo, a w innych miastach, okres ten wynosi 20, 30, 50 lub 99 lat. Najczęściej jest to 20 lat – analogicznie do opłaty za grób ziemny. Wydaje się, że również w tej kwestii potrzebna jest nowa regulacja prawna. Należy ujednolicić zasady dotyczące nabywania prawa do grobu – zarówno ziemnego, murowanego, jak i niszy w kolumbariach.

Licytacje miejsc na cmentarzach

Jak już zasygnalizowano w poprzednich rozdziałach, na cmentarzach w Krakowie organizuje się licytacje miejsc pod groby murowane oraz nisze urnowe w kolumbariach. W 2023 r. zorganizowano przynajmniej 2 aukcje – w lutym oraz we wrześniu. W zależności od tego czy licytowane były nisze urnowe czy miejsca pod groby murowane, ceny wywoławcze wahały się od 3434 zł do 6886 zł w przypadku nisz w kolumbariach oraz od 7991 do 15 982 złotych, gdy przedmiotem licytacji były miejsca pod groby murowane.

Ze strony internetowej zarządu cmentarzy komunalnych można dowiedzieć się, że "wylicytowanie miejsca pod budowę grobu murowanego daje uprawnienie do zawarcia w terminie 7 dni od daty licytacji umowy na użytkowanie minimum przez 50 lat gruntu pod grób murowany po wniesieniu aktualnie obowiązującej w Zarządzie Cmentarzy Komunalnych opłaty w kwocie: 7.991 zł tytułem zagwarantowania użytkowania gruntu pod grób murowany na okres 50 lat lub: 14 000 zł. tytułem zagwarantowania użytkowania gruntu pod grób murowany na okres 99 lat”.

Zatem za niszę urnową (wraz z prawem użytkowania) można zapłacić nawet kilkanaście tysięcy złotych, a miejsce pod grób murowany na okres 99 lat na cmentarzach Rakowickim i Podgórskim może kosztować nawet 30 000 zł., do których należy doliczyć jeszcze koszt budowy grobu.