Zwiększenie skuteczności kontroli probierczych i usprawnienie procedur związanych z poborem opłat za czynności probiercze zakłada projekt opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Regulacje mają też umożliwić nadzór nad obrotem wyrobami z metali szlachetnych w internecie.
Chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo probiercze oraz ustawy – Prawo o miarach, który ukazał się na RCL.
W ocenie autorów regulacji umożliwienie prowadzenia nadzoru probierczego w sektorze e-obrotu jest konieczne, "bowiem nabywcy (klienci indywidualni) padają często ofiarą oszustw, polegających na kupnie wyrobów tylko z pozoru przypominających wykonane ze stopów metali szlachetnych, a często wprost opisywanych jako posiadające pożądaną próbę".
Jak wskazano w Ocenie Skutków Regulacji, projektowane przepisy mają na celu przede wszystkim wprowadzenie zmian prowadzących do: zwiększenia skuteczności kontroli probierczych, umożliwienia urzędom probierczym prowadzenia działalności badawczej w zakresie doskonalenia metod badania stopów metali szlachetnych oraz sposobów oznaczania wyrobów wykonanych z takich stopów.
Zakłada się też m.in. usprawnienie procedur związanych z wykonywaniem czynności probierczych i poborem opłat za te czynności czy ułatwienie egzekucji opłat za czynności organów administracji miar.
Wyjaśniono, że zmiany te były postulowane przez przedsiębiorców branży złotniczej, współpracujących z krajowymi urzędami probierczymi. "Zwrócili oni uwagę na problemy związane z niedostatecznym nadzorem nad rynkiem obrotu wyrobami z metali szlachetnych. W obrocie znajduje się dużo wyrobów nieoznaczonych cechami probierczymi" - czytamy.
Dodano, że niezgłoszenie ich przez przedsiębiorców do urzędów probierczych do zbadania i oznaczenia cechami probierczymi powoduje negatywne konsekwencje m.in. dla nabywców wyrobów – narażonych na zakup nieskontrolowanych wyrobów "o niewiadomych próbach, mogących zawierać w składzie substancje niebezpieczne (nikiel, kadm)", oraz dla budżetu państwa. Jego dochody, jak wskazano, są w takich przypadkach są zmniejszone o wysokość nieuiszczonej opłaty probierczej oraz o niezapłacony podatek.
"Podczas sprzedaży dokonywanej w branży jubilerskiej zdarzają się też oszustwa polegające na wprowadzeniu do obrotu wyrobów z metali nieszlachetnych zamiast wyrobów z metali szlachetnych" - czytamy. Według autorów projektu proponowane w nowelizacji rozwiązania mają zmniejszyć skalę tych negatywnych zjawisk.
Dodatkowo w projektowanej nowelizacji ustawy uwzględniono wskazaną przez Najwyższą Izbę Kontroli (NIK) potrzebę zmiany w ustawie z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach, dotyczącą wyceny i windykacji należności niepodatkowych Skarbu Państwa.
Jak wyjaśniono, w ramach obecnie obowiązującej ustawy GUM nie może odmówić wykonania czynności urzędowych nawet w stosunku do podmiotu zalegającego z wnoszeniem opłat za uprzednio wykonane czynności urzędowe, ponieważ ustawa – Prawo o miarach nie pozwala na pobieranie z góry opłat za ich wykonanie. W rezultacie podmiot, który nie ma majątku pozwalającego na skuteczne dochodzenie od niego należności Skarbu Państwa może wnioskować o prowadzenie kolejnych czynności urzędowych, a administracja miar jest zobowiązana je wykonać. W efekcie "generuje to powstawanie kolejnych niemożliwych do wyegzekwowania należności".
Projektowane zmiany dotyczące nadzoru probierczego mają też pozwolić m.in. na przeprowadzenie kontroli podmiotów dokonujących obrotu wyrobami z metali szlachetnych za pośrednictwem internetu. Będą one zobowiązane np. do umieszczenia informacji o rodzaju metalu szlachetnego z jakiego został wykonany oferowany do sprzedaży wyrób oraz informacji o próbie i masie tego metalu.