Nie ma zakazu częściowego zwolnienia z PCC

Zwolnienie dotyczy tej części podatku od czynności cywilnoprawnych, która nie przekracza limitu pomocy de minimis. Jeśli pułap zostanie przekroczony, notariusz powinien obliczyć i pobrać podatek tylko od nadwyżki – orzekł WSA w Olsztynie.

Chodziło o zwolnienie na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Dotyczy ono sprzedaży gruntów stanowiących gospodarstwo rolne i przysługuje pod warunkiem, że: – w wyniku tej sprzedaży zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne;

• powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia nie będzie mniejsza niż 11 ha ani większa niż 300 ha;
• to gospodarstwo będzie prowadzone przez nabywcę przez co najmniej pięć lat od dnia nabycia.

Zwolnienie stanowi pomoc de minimis, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz.Urz. UE L352). Do tej pory całkowita kwota tej pomocy przyznanej przez państwo członkowskie jednemu przedsiębiorstwu w sektorze rolnym nie mogła przekroczyć 20 tys. euro w okresie trzech lat.

Rozporządzeniem zmieniającym z 10 grudnia 2024 r. Komisja Europejska zwiększyła limit tej pomocy z 20 tys. euro do 50 tys. euro na gospodarstwo w okresie trzech lat (rozporządzenie Komisji [UE] 2024/3118, Dz.Urz. UE L3118).

Gospodarstwo rolne

W sprawie rozpatrzonej przez olsztyński sąd spór z fiskusem toczyli małżonkowie, którzy w 2021 r. kupili ponad 109 ha gruntów rolnych. Przy zakupie oświadczyli, że nabywają ten grunt do majątku wspólnego w celu utworzenia gospodarstwa rolnego, którego powierzchnia nie przekroczy 300 ha, i że to gospodarstwo będą prowadzić przez co najmniej kolejne pięć lat. Na tej podstawie notariusz pobrał PCC tylko w części dotyczącej nieużytków (120 zł). W odniesieniu do pozostałej kwoty podatku (67 880 zł, co stanowiło 2 proc. od wartości nieruchomości wynoszącej 3 mln 400 tys. zł) notariusz zastosował zwolnienie na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy o PCC.

W 2022 r. małżonkowie kupili kolejne grunty, tym razem ponad 60 ha. Również i w tym przypadku złożyli stosowne oświadczenie, by móc skorzystać ze zwolnienia z PCC. Tym razem jednak notariusz pobrał PCC w kwocie 40 tys. zł (2 proc. od wartości nieruchomości wynoszącej 2 mln zł).

Małżonkowie się z tym nie zgodzili i jedno z nich złożyło do urzędu skarbowego wniosek o stwierdzenie ponad 25 tys. zł nadpłaty.

Spór o zwolnienie

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Elblągu odmówił jednak zwrotu, bo uznał, że w związku z zawarciem przez małżonków kolejnej umowy wartość zwolnienia podatkowego przekroczyłaby wysokość przysługującego limitu pomocy de minimis w rolnictwie.

Urząd wyliczył bowiem, że w związku z umową z 2021 r. wykorzystano pomoc de minimis w kwocie 15 239,89 euro, zatem pozostała kwota przysługującej pomocy de minimis wynosiła 4760,11 euro. Natomiast kwota podatku od umowy sprzedaży z 2022 r. stanowiła równowartość 8543,45 euro. Gdyby więc zastosować do niej zwolnienie z PCC, to limit pomocy de minimis zostałby przekroczony – stwierdził naczelnik urzędu skarbowego i uznał, że w takiej sytuacji pomocy w ogóle się nie udziela.

Po bezskutecznym odwołaniu do Izby Administracji Skarbowej w Olsztynie podatnik złożył skargę do sądu.

Limit to kwota maksymalna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie ją uwzględnił. Orzekł, że limit pomocy de minimis to kwota maksymalna i nie ma przeszkód, by udzielić pomocy w stosunku do części nieprzekraczającej tego pułapu.

Sąd podzielił w tym zakresie wykładnię Naczelnego Sądu Administracyjnego zaprezentowaną w wyrokach z: 2 września 2020 r. (sygn. akt II FSK 1422/18), 7 lipca 2020 r. (II FSK 930/20) i 21 stycznia 2020 r. (II FSK 456/18). Wynikało z nich, że żaden przepis nie zakazuje częściowego zwolnienia z PCC. Jeśli kwota podatku przekracza limit pomocy de minimis, to płatnik (w tym wypadku notariusz) ma obowiązek obliczyć i pobrać podatek tylko od nadwyżki ponad ten limit.

WSA nawiązał też do wcześniej obowiązującego rozporządzenia nr 1535/2007, z którego wyraźnie wynikało, że jeżeli łączna kwota pomocy przekracza pułap, to nie może ona być objęta przepisami rozporządzenia nawet w odniesieniu do części nieprzekraczającej tego pułapu. W obecnie obowiązującym rozporządzeniu nr 1408/2013 takiego zastrzeżenia nie ma – zwrócił uwagę sąd.

Wyrok jest nieprawomocny. ©℗

orzecznictwo