Zwolnienie od pracy na telefon. Przypadek działania siły wyższej

Pracownik podczas rozmowy telefonicznej z pracodawcą złożył ustny wniosek o udzielenie mu zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. Czy pracodawca może odmówić uwzględnienia takiego wniosku, uzasadniając to tym, że musi go przechowywać w dokumentacji pracowniczej?

Nie. Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni albo 16 godz. z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. Pracodawca jest obowiązany udzielić wskazanego wyżej zwolnienia od pracy na wniosek zgłoszony przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z niego. Ustawo dawca nie określił formy tego wniosku – pracownik może złożyć go np. na piśmie, przesłać e-mailem czy w postaci SMS-a, a nawet złożyć ustnie. Pracodawca nie może ograniczyć uprawnień pracownika wynikających z art. 1481 k.p., np. określając wymaganą formę wniosku, bez której zachowania nie uwzględni wniosku.

Zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej

W myśl par. 6 pkt 1 lit. b rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie dokumentacji pracowniczej pracodawca prowadzi oddzielnie dla każdego pracownika dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy, obejmującą m.in. wnioski pracownika dotyczące ubiegania się i korzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. Jeżeli pracownik złożył taki wniosek ustnie, podczas rozmowy telefonicznej, wystarczające wydaje się sporządzenie przez pracodawcę notatki służbowej. Pracodawca potwierdza w niej, że pracownik złożył wniosek, oraz treść tego wniosku.

Praca w niepełnym wymiarze i zwolnienie od pracy

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy i omawiane zwolnienie jest udzielane w wymiarze godzinowym, ustala się je proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, przy czym niepełną godzinę zwolnienia zaokrągla się w górę do pełnej godziny. Oznacza to przykładowo, że pracownik zatrudniony na jedną piątą etatu może skorzystać w danym roku kalendarzowym z 4 godz. tego zwolnienia (po zaokrągleniu w górę do pełnej godziny). W przypadku pracownika, dla którego dobowa norma czasu pracy wynikająca z odrębnych przepisów jest niższa niż 8 godz., regulację dotyczącą godzinowego wymiaru zwolnienia stosuje się odpowiednio. Przykładowo pracownik zaliczony do znacznego stopnia niepełnosprawności, którego dobowa norma czasu pracy wynosi 7 godz., korzystający z omawianego zwolnienia w wymiarze godzinowym, może skorzystać w danym roku kalendarzowym z 14 godz. tego zwolnienia.

W okresie omawianego zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia obliczanego jak przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop. ©℗