Wśród inicjatorów powołania fundacji są m.in. współpracownicy Gierka z lat 70., lewicowi parlamentarzyści i samorządowcy.

W lipcu ubiegłego roku, podczas rocznicowych uroczystości przy grobie Gierka, przedstawiciele tego środowiska obiecali, że na 10. rocznicę jego śmierci (w 2011 r.) doprowadzą do utworzenia Izby Pamięci Edwarda Gierka, która może być zaczątkiem poświęconego mu muzeum. Powołanie Instytutu to również krok w tym kierunku.

"Wszystkie dokumenty związane z powołaniem Instytutu, m.in. projekt statutu fundacji, są już gotowe. W czwartek zamierzamy dopełnić formalności u notariusza, a następnie złożymy wniosek o rejestrację w Krajowym Rejestrze Sądowym" - powiedział PAP reprezentujący nowotworzoną fundację Paweł Wojtusiak.

Wśród celów fundacji zapisano m.in. "promocję dokonań Edwarda Gierka zwłaszcza wśród młodzieży, w szczególności poprzez warsztaty, wykłady, prelekcje, panele dyskusyjne oraz pogadanki w szkołach; tworzenie, wspieranie oraz pomoc w organizacji i promocji regionalnych i lokalnych Izb Pamięci poświęconych dokonaniom Edwarda Gierka", a także wspieranie finansowe oraz promocję publikacji naukowych i popularnonaukowych poświęconych jego osobie i dekadzie lat siedemdziesiątych.

Inne zamierzenia Instytutu to pomoc finansowa dla młodych naukowców - zwłaszcza tych publikujących prace dotyczące Edwarda Gierka oraz lat 70., a także promocja "idei opiekuńczego państwa dobrobytu", społecznej gospodarki rynkowej oraz "postępowych idei społecznych i gospodarczych".

Pierwszą inicjatywą tworzącego się Instytutu będzie w najbliższą sobotę w Sosnowcu konferencja naukowa, poświęcona dekadzie lat 70., zatytułowana "Dekada Gierka na tle PRL". Wezmą w niej udział m.in. b. szef zespołu doradców I sekretarza KC PZPR, jeden z założycieli fundacji prof. Paweł Bożyk, a także m.in. prof. Andrzej Karpiński i syn Edwarda Gierka, eurodeputowany prof. Adam Gierek.

Profesorowie Bożyk i Karpiński przedstawią m.in. swój pogląd na ekonomiczno-gospodarcze aspekty dekady lat 70. oraz przemysł w tym okresie. Prof. Gierek wygłosi natomiast wykład o energetyce i bezpieczeństwie energetycznym w latach 70. oraz perspektywach na przyszłość.

Prace zmierzające do powołania Instytutu nabrały tempa kilka miesięcy temu, kiedy w Sosnowcu - rodzinnym mieście Gierka - rozgorzała dyskusja dotycząca jego postaci. Nastąpiło to po złożeniu wniosku o odebranie mu tytułu honorowego obywatela miasta oraz zmianę nazwy miejscowego ronda im. Gierka na rondo Arcybiskupa Jana Cieplaka - pierwszego metropolity wileńskiego, również pochodzącego z Zagłębia Dąbrowskiego.

Założycielami Instytutu są m.in. członkowie nieformalnego społecznego Komitetu Obrony Pamięci Edwarda Gierka, z sekretarzem generalny Unii Pracy pos. Grzegorzem Pisalskim i radnym Sosnowca Maciejem Adamcem, członkowie Ruchu Odrodzenia Gospodarczego im. Edwarda Gierka z prof. Pawłem Bożykiem (ma on kierować radą naukową fundacji) i radnym Sosnowca Markiem Godkiem, a także lewicowi posłowie Krzysztof Matyjaszczyk, Bożena Kotkowska i Elżbieta Streker-Dembińska.

Wśród założycieli fundacji są również - jak poinformował Wojtusiak - przewodniczący Unii Pracy Waldemar Witkowski, prof. Tadeusz Zaborowski, radny Sosnowca Wiesław Suwalski, zastępca burmistrza Pszczyny Tomasz Drąszkowski, b. senatorowie Jerzy Pieniążek i Grzegorz Andrzej Niski oraz biznesmen Piotr Hałasik.



Edward Gierek urodził się w 1913 r. w Sosnowcu, zmarł w 2001 r. w Cieszynie; w latach 1970-1980 był I sekretarzem KC PZPR. Za jego rządów, w pierwszej połowie lat 70., w Polsce nastąpił szybki wzrost gospodarczy okupiony zadłużeniem zewnętrznym kraju; w drugiej połowie rozpoczął się kryzys gospodarczy, który doprowadził m.in. do odsunięcia go od władzy.

W grudniu ubiegłego roku, odpowiadając na pytanie dotyczące Gierka, zadane przez sosnowieckiego dziennikarza i społecznika Piotra Dudałę, przedstawiciele katowickiego IPN odpowiedzieli m.in., że Edward Gierek był "szefem partii komunistycznej w Polsce, faktycznym przywódcą zniewolonego państwa, a także (powtarzając słowa Leonida Breżniewa) "wielkim przyjacielem KPZR i Związku Radzieckiego, niezachwianym marksistą-leninistą i internacjonalistą".