Mały browar łatwo straci prawo do akcyzowej ulgi

Przepisy te pozwalają niewielkim browarom, np. rzemieślniczym, płacić o połowę niższy podatek akcyzowy, jeżeli wyprodukują one nie więcej niż 200 tys. hektolitrów piwa rocznie.

Przypomnijmy, że w 2025 r. stawka podatku od piwa wynosi 10,92 zł od hl za każdy stopień Plato gotowego wyrobu. Zgodnie z uchwaloną jeszcze w 2021 r. akcyzową mapą drogową stawka ta rośnie co roku i w 2027 r. osiągnie docelową wysokość 12,04 zł od hl za każdy stopień Plato gotowego wyrobu.

Małe browary, które chcą płacić o połowę niższą akcyzę, muszą spełnić określone warunki. Muszą więc m.in. być „prawnie i ekonomicznie niezależne od innych przedsiębiorców wytwarzających piwo” i nie mogą wytwarzać piwa „na podstawie licencji uzyskanych od innych przedsiębiorców” – wynika z par. 12 ust. 5 rozporządzenia.

Ile może browar rzemieślniczy

Co to w praktyce oznacza, nie jest do końca jasne i jednoznacznej odpowiedzi nie potrafiły udzielić nawet sądy administracyjne.

Wydawało się, że rozstrzygający będzie wydany przed dekadą wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 4 czerwca 2015 r. (sygn. C-285/14). TSUE orzekł wtedy, że „przesłanka, wedle której browar nie może działać na mocy licencji, nie jest spełniona, jeżeli dany browar produkuje swe piwo zgodnie z porozumieniem upoważniającym go do posługiwania się znakami towarowymi i metodami produkcji podmiotu trzeciego”.

Do podobnych wniosków doszedł NSA w wyroku z 20 marca 2024 r. (I GSK 498/20).

We wcześniejszym wyroku - z 6 lutego 2020 r. (I GSK 798/17) NSA wyjaśnił, że małe browary muszą być rzeczywiście niezależne od innych firm, a to wyklucza powiązania osobowe, i udostępnianie innym browarom kluczowej infrastruktury. Wymaga też samodzielnego ustalania polityki cenowej i strategii biznesowej. O niezależności nie można więc mówić, jeśli browar produkuje piwo na zlecenie innych kontrahentów, według ich receptury i technologii produkcji – stwierdził sąd kasacyjny.

Ale nie każda forma współdziałania przy produkcji piwa wyłącza możliwość zastosowania akcyzowej preferencji – wynikało z prawomocnych wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 27 września 2022 r. (III SA/Gl 216/22) i z 10 października 2022 r. (III SA/Gl 217/22). Sąd stwierdził w nich, że współpraca z innym browarem nie musi automatycznie oznaczać utraty niezależności. Akcyzowa preferencja pozwala natomiast małym browarom konkurować cenowo z większymi producentami – podkreślił WSA.

Oba wyroki zapadły w sprawie małego browaru, który w zamian za zlecenie produkcji piwa „zobowiązał się przestrzegać metod produkcji i dystrybucji oraz zachować tajemnicę dotyczącą szczegółów specyfikacji produkcji, tj. zasypu surowców, metod technologicznych produkcji, znaków towarowych”.

Zakazana ingerencja w recepturę

Najnowsza interpretacja dotyczyła małego browaru, któremu inni producenci piwa zaproponowali współpracę. Browar miałby produkować piwo, a następnie sprzedawać je kontrahentom. W umowie z nimi byłby jednak zapis, że produkując trunek browar będzie uwzględniać wymagane przez kontrahentów ilość słodu, chmielu oraz rodzaj piwa. Kontrahenci zaprojektują też i dostarczą browarowi etykiety na butelki.

Browar uważał, że mimo tych zapisów w umowie, pozostanie niezależny i nie będzie działał na podstawie cudzej licencji, a więc nadal będzie mógł płacić o połowę niższą akcyzę.

Nie zgodził się z tym dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Przywołał wspomniany wyrok TSUE z 4 czerwca 2015 r. oraz orzeczenie NSA z 20 marca 2024 r. i uznał, że przy takich zapisach umowy browar straci niezależność, będzie produkował piwo zgodnie z cudzą licencją.

To kontrahenci bowiem będą określać ilość najważniejszych składników w zamówionym piwie, a tym samym będą ingerować w proces jego wytwarzania. Oni również zaprojektują i dostarczą etykiety. Wszystko to będzie oznaczać brak niezależności browaru i działanie na podstawie cudzej licencji – podsumował dyrektor KIS.

Interpretacja indywidualna z 17 lipca 2025 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4013.111.2025.2.PJ