Planujemy zakup środków transportu. Kiedy nowe środki transportu mogą stanowić przedmiot wewnątrzwspólnotowej dostawy i nabycia? Jakie operacje należy zaksięgować w związku z tymi działaniami?

Nowe środki transportu mogą stanowić przedmiot wewnątrzwspólnotowej dostawy i nabycia. Ustawodawca wprowadził definicję nowego środka transportu w ustawie o VAT w art. 2 pkt 10. W przypadku pojazdów lądowych za nowy środek transportu należy uznać pojazdy napędzane silnikiem o pojemności skokowej większej niż 48 cm sześc. lub o mocy większej niż 7,2 kW, jeżeli przejechały nie więcej niż 6000 km lub od momentu dopuszczenia ich do użytku upłynęło nie więcej niż sześć miesięcy. [tabela]

Tabela. Pojazdy, łodzie i samoloty przeznaczone do transportu osób lub towarów (zgodnie z art. 2 pkt 10 ustawy o VAT)

Rodzaj Moment dopuszczenia do użytku
■ pojazdy lądowe napędzane silnikiem o pojemności skokowej większej niż 48 cm sześc. lub o mocy większej niż 7,2 kW, jeżeli przejechały nie więcej niż 6 tys. km lub od momentu dopuszczenia ich do użytku upłynęło nie więcej niż 6 miesięcy. ‒ dzień, w którym pojazd lądowy został pierwszy raz zarejestrowany w celu dopuszczenia do ruchu drogowego lub w którym po raz pierwszy podlegał on obowiązkowi rejestracji w celu dopuszczenia do ruchu drogowego; w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Jeżeli nie można ustalić dnia pierwszej rejestracji pojazdu lądowego lub dnia, w którym podlegał on pierwszej rejestracji, za moment dopuszczenia do użytku tego pojazdu uznaje się dzień, w którym został on wydany przez producenta pierwszemu nabywcy, lub dzień, w którym został po raz pierwszy użyty do celów demonstracyjnych przez producenta
■ jednostki pływające o długości większej niż 7,5 m, jeżeli były używane nie dłużej niż 100 godzin roboczych na wodzie lub od momentu ich dopuszczenia do użytku upłynęło nie więcej niż 3 miesiące, z wyjątkiem statków morskich ‒ dzień, w którym jednostka pływająca została wydana przez producenta pierwszemu nabywcy, lub dzień, w którym została po raz pierwszy użyta do celów demonstracyjnych przez producenta
■ statki powietrzne o maksymalnej masie startowej większej niż 1,550 t, jeżeli były używane nie dłużej niż 40 godzin roboczych lub od momentu ich dopuszczenia do użytku upłynęło nie więcej niż 3 miesiące, z wyjątkiem środków transportu lotniczego ‒ dzień, w którym statek powietrzny został wydany przez producenta pierwszemu nabywcy, lub dzień, w którym został po raz pierwszy użyty do celów demonstracyjnych przez producenta

Nabycie

Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie nowych środków transportu należy rozumieć nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel tymi towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. Ujmuje się je w następujący sposób:

  • Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”,
  • Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami” oraz
  • Wn konto 33 „Towary”,
  • Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”

oraz VAT:

  • Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne ‒ VAT naliczony” albo konto 40 „Koszty według rodzajów-podatki i opłaty” lub odpowiednie konto zespołu 5,
  • Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne-VAT należny”.

Ewentualne różnice kursowe księguje się:

  • Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”,
  • Ma konto 75-0 „Przychody finansowe” lub
  • Wn konto 75-1 „Koszty finansowe”,
  • Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”.

W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania tych towarów, nie później jednak niż z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej.

Dostawa

Z kolei przez wewnątrzwspólnotową dostawę nowych środków transportu należy rozumieć wywóz tych towarów z terytorium Polski w celu przeniesienia prawa do rozporządzania nimi jak właściciel na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium Polski. Taką wewnątrzwspólnotową dostawę nowych środków transportu – w przypadku posiadania przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy dokumentów ją potwierdzających – księguje się:

  • Wn konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”,
  • Ma konto 73-0 „Sprzedaż towarów” oraz
  • Wn konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)”,
  • Ma konto 33 „Towary”

oraz ewentualnie różnice kursowe:

  • Wn konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”,
  • Ma konto 75-0 „Przychody finansowe” lub
  • Wn konto 75-1 „Koszty finansowe”,
  • Ma konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”.

Warto pamiętać, że podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne niebędące podatnikami VAT, dokonujące okazjonalnie wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu. W przypadku takich podatników kwotą podatku naliczonego jest kwota stanowiąca równowartość 22 proc. kwoty należnej z tytułu dostawy nowego środka transportu, nie wyższa jednak niż kwota podatku zawartego w fakturze stwierdzającej nabycie tego środka lub dokumencie celnym albo podatku zapłaconego przez tego podatnika od wewnątrzwspólnotowego nabycia tego środka.

Dokumenty

W przypadku wywozu przez nabywcę nowych środków transportu bez użycia innego środka transportu (przewozowego) podatnik oprócz specyfikacji poszczególnych sztuk ładunku powinien również posiadać dokument zawierający dane umożliwiające prawidłową identyfikację podatnika dokonującego dostaw i nabywcy oraz nowego środka transportu, w szczególności:

  • dane dotyczące podatnika i nabywcy;
  • dane pozwalające jednoznacznie zidentyfikować przedmiot dostawy jako nowy środek transportu;
  • datę dostawy;
  • podpisy podatnika i nabywcy;
  • oświadczenie nabywcy o wywozie nowego środka transportu poza terytorium Polski w terminie 14 dni od daty dostawy (w razie przekroczenia tego terminu nabywca nowego środka transportu pierwszego dnia po jego upływie jest zobowiązany do zapłaty podatku od dokonanej na jego rzecz dostawy tego środka transportu; należy go zaksięgować: Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne-VAT”; Ma konto 13 „Rachunki bankowe”; tak zapłacony podatek jest zwracany na wniosek nabywcy nowego środka transportu, jeśli środek ten zostanie wywieziony na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium Polski i tam zostanie zarejestrowany, jeżeli podlega obowiązkowi rejestracji; przy czym nabywca ma obowiązek udowodnić na podstawie posiadanych dokumentów wywóz tego środka transportu i jego zarejestrowanie; podatek zwraca urząd skarbowy, który go pobrał, w takiej sytuacji zwrócony podatek należy zaksięgować: Wn konto 13 „Rachunki bankowe” Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne-VAT”);
  • pouczenie nabywcy o skutkach niewywiązania się z obowiązku zamieszczenia oświadczenia o wywozie nowego środka transportu poza terytorium Polski.

Podatnik wystawia dokument wywozu w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu na rzecz nabywcy. W przypadku gdy nabywca (który wywozi nowe środki transportu bez użycia innego środka transportu) przed zarejestrowaniem tego nowego środka transportu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium Polski dokona jego dostawy na terytorium Polski, od czynności tej podatek nalicza i rozlicza nabywca środka transportu. Rejestruje on ten środek transportu na terytorium Polski.

W przypadku gdy przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy są nowe środki transportu, faktura powinna zawierać datę dopuszczenia nowego środka transportu do użytku oraz przebieg pojazdu (w przypadku pojazdów lądowych) lub liczbę godzin roboczych używania nowego środka transportu (w przypadku jednostek pływających oraz statków powietrznych). W przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu na rzecz nabywcy podatnik – w terminie 14 dni od daty dokonania dostawy – powinien przesłać kopię wystawionej faktury lub dane w niej zawarte do jednostki organizacyjnej wyznaczonej przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Deklaracja

Trzeba także pamiętać, że w przypadku gdy podatnicy VAT oraz podmioty niebędące podatnikami VAT – niemające obowiązku składania deklaracji podatkowej – dokonują jedynie wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu, deklarację podatkową w zakresie nabywanych nowych środków transportu należy złożyć w terminie 14 dni od daty powstania obowiązku podatkowego z tego tytułu. W takiej sytuacji podatnicy są zobowiązani – bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego – do obliczania i wpłacania podatku w terminie 14 dni od daty powstania obowiązku podatkowego na rachunek urzędu skarbowego. Należy go ująć:

  • Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne-VAT”,
  • Ma konto 13 „Rachunki bankowe”.

Powyższą regułę stosuje się również w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu lub innych środków transportu, od których rozliczany jest podatek na zasadach ogólnych, jeżeli środek transportu ma być zarejestrowany przez nabywcę na terytorium Polski lub jeżeli nie podlega on rejestracji, a jest użytkowany na terytorium Polski.

Więcej dowiesz się z "Platformy INFORAKADEMIA" - największej bazy certyfikowanych wideoszkoleń dostępnej w Sklepie INFOR - Reklama własna