Jak zaksięgować w księgach rachunkowych leasing operacyjny na samochód osobowy, którego wartość to 300 tys. zł netto. Firma podlega badaniu przez biegłego. W jaki sposób rozliczyć podatkowo ten leasing?
- Czy może być różnica między danymi w sprawozdaniu Rb-ST a saldem konta „Rachunek budżetu”
- W jaki sposób ująć rozliczenia międzyokresowe kosztów finansowych
- Jakie operacje są związane z leasingiem operacyjnym na samochód
Regionalna izba obrachunkowa wykazała naruszenie w sprawozdaniu Rb-ST, a chodzi o różnice w wysokości ok. 500 zł pomiędzy „Stanem środków na rachunku budżetu…” a saldem konta 133 „Rachunek budżetu”. Czy doszło do naruszenia przepisów? Jest to niewielka różnica, a chyba ewidencja księgowa jest decydująca.
Wspomniane w zapytaniu konto 133 oznaczone zostało jako „Rachunek budżetu”. Służy ono do ewidencji operacji pieniężnych dokonywanych na bankowych rachunkach budżetu. Zapisy na koncie 133 są dokonywane na podstawie dokumentów bankowych, w związku z czym musi zachodzić zgodność zapisów między jednostką a bankiem. Na stronie Wn konta 133 ujmuje się wpływy środków pieniężnych na rachunek budżetu, w tym również spłaty dotyczące kredytu udzielonego przez bank na rachunku budżetu, oraz wpływy kredytów przelanych przez bank na rachunek budżetu, w korespondencji z kontem 134. Natomiast na stronie Ma konta 133 ujmuje się wypłaty z rachunku budżetu, w tym również wypłaty dokonane w ramach kredytu udzielonego przez bank na rachunku budżetu (saldo kredytowe konta 133), oraz wypłaty z tytułu spłaty kredytu przelanego przez bank na rachunek budżetu, w korespondencji z kontem 134. Konto 133 może wykazywać saldo Wn lub saldo Ma. Saldo Wn konta 133 oznacza stan środków pieniężnych na rachunku budżetu, a saldo Ma konta 133 ‒ kwotę wykorzystanego kredytu bankowego udzielonego przez bank na rachunku budżetu.
W sprawozdaniach rocznych Rb-ST wykazuje się stan środków na rachunku budżetu jednostki samorządu terytorialnego na podstawie dowodów bankowych. W części „Informacja o stanie środków na rachunkach bankowych jednostki samorządu terytorialnego” wykazuje się zaś stan środków pieniężnych na rachunku środków na niewygasające wydatki na podstawie dowodów bankowych.
W kontekście podanego stanu faktycznego warto odnotować ustalenia zawarte w wystąpieniu pokontrolnym Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie z 25 sierpnia 2022 r. (znak WK.6130.22.22). Stwierdzono w nim, że nieprawidłowo zostało sporządzone sprawozdanie Rb-ST: „(…) poprzez wykazanie w pozycji «Stan środków na rachunku budżetu jednostki samorządu terytorialnego» kwoty 39 202 241,89 zł, pomimo że zgodnie z ewidencją księgową budżetu Powiatu, tj. saldem konta 133 ‒ «Rachunek budżetu», oraz wartością środków pieniężnych wykazanych na potwierdzeniach sald rachunków bankowych wg stanu na 31.12.2020 r., kwota ta wynosi 39 202 314,61 zł (różnica: 72,72 zł)”.
Podmiot kontrolujący stwierdził, że wskazana dysproporcja stanowi o naruszeniu przepisów oraz podstawowych zasad sporządzania sprawozdań wynikających z par. 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej. Z podanych przepisów wynika po pierwsze, że kierownicy jednostek, kierownicy jednostek obsługujących i naczelnicy urzędów skarbowych są obowiązani sporządzać sprawozdania rzetelnie i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym, po drugie, że kwoty wykazane w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej.
Dlatego dane w sprawozdaniu Rb-ST powinny być wykazane w tożsamej wysokości, jaka wynika z danych ewidencji księgowej. Przepisy nie przewidują występowania różnic pomiędzy tymi danymi. ©℗
Podstawy prawne
par. 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia ministra finansów z 11 stycznia 2022 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U. poz. 144)
Rozpoczęłam pracę w księgowości i mam problemy z księgowaniem rozliczeń międzyokresowych kosztów. Jakie koszty to będą i w jaki sposób je ujmować w księgach?
Zgodnie z art. 39 ust. 1, 3 i 4 ustawy o rachunkowości podmioty dokonują czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów, jeżeli dotyczą one przyszłych okresów sprawozdawczych. Odpisy czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów mogą następować stosownie do upływu czasu lub wielkości świadczeń. Czas i sposób rozliczenia powinien być uzasadniony charakterem rozliczanych kosztów z zachowaniem zasady ostrożności. W przypadku gdy w myśl umowy wartość otrzymanych finansowych składników aktywów jest niższa od zobowiązania zapłaty za nie, w tym również z tytułu emitowanych przez przedsiębiorstwo papierów wartościowych, różnica stanowi czynne rozliczenie międzyokresowe kosztów, które należy odpisać w ciężar kosztów finansowych w równych ratach, w ciągu okresu, na jaki zaciągnięto zobowiązanie.
Wśród kosztów finansowych klasyfikowanych do rozliczeń międzyokresowych wymienić można polisę ubezpieczeniową stanowiącą zabezpieczenie przyznanej pożyczki lub kredytu zapłaconą z góry za cały rok, odsetki od przyznanej pożyczki lub kredytu pobrane z góry za cały okres kredytowania, prowizję potrąconą z góry od otrzymanej pożyczki lub kredytu czy dyskonto od wyemitowanych obligacji. Należy równocześnie pamiętać, że zaliczenie ww. wydatków do rozliczeń międzyokresowych kosztów finansowych uwarunkowane jest ich wysokością, która musi być istotna. W przypadku nieistotnych wydatków ich ujęcie w księgach rachunkowych następuje bowiem poprzez bezpośrednie odpisanie w ciężar kosztów finansowych, bez konieczności rozliczania w czasie.
Ujęcie polisy ubezpieczeniowej stanowiącej zabezpieczenie spłaty przyznanej pożyczki lub kredytu, zapłaconej z góry za cały rok księguje się: Wn „Koszty finansowe”, Ma „Rachunki bankowe” lub 24 „Pozostałe rozrachunki”. Rozliczenie w czasie polisy ubezpieczeniowej księgujemy zaś: Wn „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”, Ma „Rachunki bankowe” lub 24 „Pozostałe rozrachunki”. Przy czym rozliczenie polisy w części przypadającej na bieżący okres sprawozdawczy zaewidencjonujemy: Wn „Koszty finansowe”, Ma 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.
Z kolei odsetki od przyznanej pożyczki lub kredytu pobrane z góry za cały okres kredytowania księguje się: Wn „Koszty finansowe”, Ma „Rachunki bankowe” lub „Kredyty bankowe”, lub „Pozostałe rozrachunki”. Rozliczenie w czasie kosztów odsetek to księgowanie: Wn „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”, Ma „Rachunki bankowe” lub „Kredyty bankowe”, lub „Pozostałe rozrachunki”. Jednak rozliczenie kosztów odsetek w części przypadającej na bieżący okres sprawozdawczy księguje się: Wn „Koszty finansowe”, Ma „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.
Kolejne księgowania to prowizja potrącona z góry od otrzymanej pożyczki lub kredytu rozliczana w czasie za cały okres kredytowania: Wn „Koszty finansowe”, Ma „Rachunki bankowe” lub „Kredyty bankowe”, lub „Pozostałe rozrachunki”. Samo rozliczenie w czasie kosztów prowizji to: Wn „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”, Ma „Rachunki bankowe” lub „Kredyty bankowe”, lub „Pozostałe rozrachunki”. Pozostaje jeszcze ujęcie rozliczenia kosztów prowizji w części przypadającej na bieżący okres sprawozdawczy: Wn „Koszty finansowe”, Ma „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.
Warto na koniec jeszcze wskazać księgowania związane z dyskontem od wyemitowanych obligacji. Takie rozliczenie w czasie dyskonta od obligacji to: Wn „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”, Ma „Pozostałe rozrachunki”. Rozliczenie dyskonta od obligacji w części przypadającej na bieżący okres sprawozdawczy to zaś: Wn „Koszty finansowe”, Ma „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”. ©℗
Podstawa prawna
art. 39 ust. 1, 3 i 4 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 217; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1488)
Jak zaksięgować w księgach rachunkowych leasing operacyjny na samochód osobowy, którego wartość to 300 tys. zł netto. Firma podlega badaniu przez biegłego. W jaki sposób rozliczyć podatkowo ten leasing?
Uwagi na temat zasad ujmowania leasingu finansowego w księgach zawiera Krajowy Standard Rachunkowości nr 5. Objaśnia on kryteria dotyczące warunków przesądzających o ujmowaniu umowy jako leasing finansowy. Wskazuje też zasady stosowania uproszczeń, jeśli jednostka jest jednostką małą i może (oraz chce) korzystać z możliwości kwalifikowania umowy zgodnie z prawem podatkowym na podstawie art. 3 ust. 6 ustawy o rachunkowości.
Zasadniczo w przypadku leasingu finansowego w rachunkowości opłata podstawowa obejmuje część kapitałową i odsetkową, przy czym część kapitałowa zmniejsza zobowiązanie wobec finansującego z tytułu przekazania mu przedmiotu leasingu, natomiast część odsetkowa obciąża koszty finansowe korzystającego.
Jeśli leasing jest podatkowo leasingiem operacyjnym a księgowo leasingiem finansowym, to zazwyczaj finansujący, ze względu na przepisy o podatku dochodowym i o VAT, fakturuje opłatę podstawową w jednej pozycji (kwocie). W takim przypadku korzystający sam dzieli opłatę podstawową na część kapitałową i odsetkową. Przy czym bardzo często taki podział raty na części jest wskazany na fakturze w jej części informacyjnej.
Podział opłaty podstawowej na część kapitałową (wartość przedmiotu leasingu, równa w zasadzie sumie opłat leasingowych, podlega amortyzacji) i odsetkową przeprowadza się, stosując metodę wewnętrznej stopy zwrotu, np. IRR lub XIRR. Ponieważ część odsetkowa stanowi stały procent zobowiązania wobec finansującego, proporcje podziału opłaty podstawowej na część kapitałową i odsetkową ‒ wobec stopniowej spłaty części kapitałowej ‒ ulegają zmianie. Na podstawie ogólnej informacji z pytania trudno przeprowadzić dokładną kalkulację, ale można wskazać, że księgowania będą, jak wskazano poniżej.
Po pierwsze księgujemy OT przyjęcie środka trwałego w wartości z umowy powiększonej o VAT niepodlegający odliczeniu: Wn „Środki trwałe”, Ma „Pozostałe rozrachunki z leasingodawcą” – ta kwota odzwierciedla wartość kapitałową zobowiązania.
Następnie ujmujemy opłatę wstępną: Wn „Pozostałe rozrachunki z leasingodawcą” – opłata wstępna jest zaliczana jako spłata kapitału (w przypadku leasingu operacyjnego to koszt podatkowy) odpowiednio: Wn „VAT naliczony”, Ma „Rozrachunki z dostawcami (firma leasingowa)”.
Pozostaje jeszcze ujęcie bieżącej comiesięczne faktury: Wn „Rozliczenie opłat leasingowych” (podatkowo jest to koszt uzyskania przychodów z uwzględnieniem dla samochodów osobowych limitu 150 000 zł), Wn „VAT naliczony” – w części, w jakiej podlega odliczeniu, Ma „Rozrachunki z dostawcami (firma leasingowa)”.
Na koniec księgujemy rozliczenie opłaty na część odsetkową i kapitałową (powinna być podana w umowie albo wskazana na fakturze): Wn „Koszty finansowe – odsetki”, Wn „Pozostałe rozrachunki z leasingodawcą – spłata kapitału”, Ma „Rozliczenie opłat leasingowych”. ©℗
Podstawa prawna
art. 3 ust. 4 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 217; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1488)