Od 2025 r. ma ruszyć obowiązek doliczania przez sprzedawcę zwrotnej opłaty w wysokości 50 gr do każdej plastikowej butelki o pojemności do 3 l, metalowej puszki do 1 l oraz szklanej butelki do 1,5 l. Sejm przyjął przepisy umożliwiające stworzenie systemu, dzięki któremu producenci będą mogli osiągnąć wymagane przez UE poziomy recyklingu.
Coraz bliżej systemu kaucyjnego
Nie zdecydowano się uwzględnić postulatów zgłaszanych przez Polską Izbę Handlu, która domagała się wyłączenia z systemu opakowań po produktach mlecznych, twierdząc, że ich składowanie stwarza zagrożenie sanitarne dla pracowników sklepów. Poparcia parlamentarzystów nie znalazł także postulat wyłączenia z obowiązku przyjmowania zużytych opakowań sklepów mniejszych niż 500 mkw. Będą musiały to robić wszystkie placówki większe niż 200 mkw. AP
Państwo pomoże ubezpieczać transport jadący do Ukrainy
Sejm przyjął znowelizowane przepisy o ubezpieczeniach eksportowych. Dzięki nim Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE) będzie mogła reasekuryzować polisy udzielane np. firmom transportowym operującym w Ukrainie. Dotychczas wiele towarzystw ubezpieczeniowych z powodu toczącej się wojny niechętnie oferowało usługi tym firmom albo żądało od nich bardzo wysokich składek. Przyjęta nowelizacja ma zapobiec temu procederowi, gdyż ewentualne straty pokryją środki z KUKE.
Dodatkowo wraz z ustawą przyjęto także poprawki zgłoszone przez posłów PiS. Pozwalają one ministrowi rozwoju i technologii na przedłużenie przymusowego zarządu w firmach z kapitałem rosyjskim. Dziś wskazany przez ministra zarząd ma prawo działać przez rok, nowe przepisy wydłużają ten czas do dwóch lat. AP
Energetyki tylko dla pełnoletnich
Napoje energetyzujące dołączyły do listy używek, których sprzedaż osobom przed 18. rokiem życia będzie nielegalna. Początkowo planowano znacząco ograniczyć możliwość reklamowania energetyków, m.in. zezwalając na wyświetlanie spotów w telewizji dopiero po godz. 20. Ostatecznie wycofano się z restrykcji dotyczących reklam. AP
Płatne dyżury dla aptekarzy
Jak twierdzą przedstawiciele branży farmaceutycznej, przyjęta przez Sejm nowa ustawa o refundacji leków to prawdziwy przełom i w dużej mierze spełnienie oczekiwań formułowanych od dawna. Zmieniono zasady ogłaszania listy substancji refundowanych, podwyższono marże dla aptek i producentów, a także wprowadzono regulacje przeciwdziałające nielegalnemu wywozowi medykamentów z Polski.
Przedstawicieli Naczelnej Rady Aptekarskiej cieszy przede wszystkim likwidacja bezpłatnych dyżurów pełnionych przez aptekarzy w dni wolne i święta. Od teraz w miastach poniżej 40 tys. mieszkańców, a więc tych, w których koszty otwarcia apteki w niedzielę przewyższają potencjalne zyski, wynagrodzenie farmaceutów pokryje NFZ. Przedłużono także nadane farmaceutom w pandemii uprawnienie do kwalifikowania petentów do szczepienia na COVID-19. AP
Wzmocnienie KNF i jednolita licencja bankowa
Posłowie przyjęli pakiet zmian w kilkudziesięciu ustawach, zdaniem rządu służący zapewnieniu rozwoju rynku finansowego i ochronie inwestorów, a przez ekspertów nazywany ,,warzywniakiem” – ze względu na mnogość dziedzin, które w nim uregulowano.
Najwięcej zmian dotyczy prawa bankowego. Chodzi np. o przyznanie bankom tzw. jednolitej licencji, dzięki której nie będą one musiały otrzymywać osobnego zezwolenia na prowadzenie działalności maklerskiej. Zniknie także obowiązek informowania gminy o stanie konta klienta, który od ponad dekady nie korzystał ze swojego rachunku. Dodatkowo podmioty, na które KNF zdecyduje się nałożyć karę, stracą prawo do osobistego bronienia się na rozprawie. Pozostawiono im możliwość przesłania pisemnych wyjaśnień. AP
Będzie prościej o wywłaszczenie
Niewielką większością głosów („za” było 235 posłów) uchwalono ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ma ona usprawnić wydawanie decyzji środowiskowych i uprościć proces wywłaszczania właścicieli, których grunty zostały przewidziane pod tzw. inwestycje strategiczne, do których zaliczono m.in. metro czy linie tramwajowe. W praktyce chodzi głównie o budowę elektrowni jądrowych i Centralny Port Komunikacyjny. AP
Samorządy zapłacą mniej za prąd
Cena maksymalna za energię elektryczną dla JST zostanie obniżona od 1 października z 785 zł/MWh do 693 zł/MWh. Tarczą nadal będą objęte nie tylko samorządy, lecz także mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa oraz podmioty wrażliwe, jak szpitale, szkoły, przedszkola. Przegłosowana przez Sejm nowelizacja ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej oraz niektórych innych ustaw zwiększa również limity zużycia prądu z zamrożoną ceną dla gospodarstw domowych.
Nie więcej niż w 2022 r. za prąd zapłacą te gospodarstwa domowe, które zużyją w tym roku do 3000 kWh, a nie maksymalnie 2000 kWh, jak obecnie. Dla rodzin z osobami z niepełnosprawnością limit wzrośnie z 2600 kWh do 3600 kWh, a dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny i rolników – z 3000 kWh do 4000 kWh. Nowe limity obejmą również odbiorców, którzy przekroczyli dotychczasowe maksymalne zużycie. Jeśli gospodarstwo domowe nie zmieści się w nowym limicie, to nadal zapłaci za prąd nie więcej niż 693 zł/MWh. Od 1 października taką samą stawką zostaną objęte samorządy i przedsiębiorcy.
Dodatkowe pieniądze na rozszerzenie tarczy mają się znaleźć dzięki objęciu obowiązkiem uiszczenia składki solidarnościowej od nadzwyczajnych zysków uzyskanych w 2022 r. podmiotów zajmujących się wydobyciem, wytwarzaniem lub obrotem węglem. Za nadmiarowe uznane będą takie, które przekroczą 120 proc. średnich dochodów osiąganych w poprzednich czterech latach. Składka będzie wynosić 33 proc. Teraz ustawą zajmie się Senat. KB
Odpisy od podatku rolnego
Posłowie nie przychylili się do poprawki Senatu do nowelizacji ustawy o podatku rolnym, która rozszerza uprawnienie do odpisu 1,5 proc. z tej daniny na wszystkich podatników. Taką możliwość będą mieli jedynie indywidualni rolnicy – osoby fizyczne. Z punktu widzenia gmin istotne jest, że ubytki w podatku zostaną im zrekompensowane z budżetu państwa. Warunki i tryb zwrotu ma określić w drodze rozporządzenia minister finansów. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.
Niemal jednogłośnie Sejm opowiedział się również za prezydenckim projektem ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących regulacji stanu prawnego niektórych dróg ogólnodostępnych (przeciw było ośmiu posłów Konfederacji). Dzięki nowym przepisom gminy zyskają narzędzie do nabywania własności nieruchomości zajętych pod drogi, które pozostają w ich władaniu od co najmniej 20 lat, a które nie zostały zaliczone do kategorii dróg publicznych, będąc jednocześnie drogami ogólnodostępnymi, utwardzonymi, po których odbywa się ruch pojazdów i pieszych oraz które są przeznaczone do korzystania przez nieokreśloną liczbę użytkowników i stanowią uzupełnienie sieci dróg służących miejscowym potrzebom, a ich funkcja zbliżona jest do dróg publicznych i są z tymi drogami połączone. Teraz ustawą zajmą się senatorowie. KB
Opieka dla seniorów
Prezydencki projekt ustawy o szczególnej opiece geriatrycznej (druk sejmowy nr 3382) cieszył się ogólnym poparciem, ponad partyjnymi podziałami. Za jego uchwaleniem zagłosowało 436 z 449 posłów. Ustawa przewiduje stworzenie centrów zdrowia dla osób, które ukończyły 75. rok życia, funkcjonujących blisko miejsca zamieszkania seniora, oraz rozwój opieki środowiskowej. Nowe rozwiązania mają być wprowadzane od 1 stycznia 2024 r.
Doktor Rafał Iwański, przewodniczący szczecińskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego, pozytywnie ocenia podjęcie tematu poprawy opieki geriatrycznej, wskazując, że obecnie brak jest długofalowej, spójnej polityki w zakresie leczenia i opieki nad osobami starszymi. Zwraca jednak uwagę, że kwestie dotyczące finansowania są w ustawie zbyt ogólne, co może stanowić ryzyko dla samorządów, które mają tworzyć centra zdrowia 75+. Senat zajmie się nim na kolejnym posiedzeniu zaplanowanym od 26 do 28 lipca.
Bezpłatne leki dla dzieci i młodszych seniorów
Sejm przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 3408). Dostęp do darmowych leków zyskają osoby do 18. roku życia oraz seniorzy po 65. roku życia – do tej pory granicę dostępu do bezpłatnych leków wyznaczał ukończony 75. rok życia. O ostatecznym kształcie nowych rozwiązań i ich użyteczności dla pacjentów przesądzi wykaz leków objętych refundacją. Jeżeli Senat poprze projekt, pacjenci będą mogli skorzystać z bezpłatnych leków najpóźniej od 1 stycznia 2024 r. Senat zajmie się nim na kolejnym posiedzeniu zaplanowanym od 26 do 28 lipca.
Apteka (bardziej) dla aptekarza
Mimo zastrzeżeń dotyczących trybu wprowadzania zmian Sejm opowiedział się za doprecyzowaniem przepisów prawa farmaceutycznego. Poprawka zgłoszona do ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach eksportowych gwarantowanych przez Skarb Państwa oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 3458) ma doprecyzować obowiązujące od 2017 r. przepisy ustawy – Apteka dla aptekarza. Przepisy, które miały stawić odpór koncentracji rynku przez sieci aptek z zagranicznym kapitałem, nie spełniły swojej funkcji i były skutecznie obchodzone. Po zmianach w ustawie przejęcie kontroli nad podmiotem prowadzącym aptekę będzie mogło skutkować cofnięciem pozwolenia na prowadzenie apteki oraz nałożeniem kary nawet do 5 mln zł na podmiot przejmujący kontrolę. Senat zajmie się nim na kolejnym posiedzeniu zaplanowanym od 26 do 28 lipca. JA©℗