Jestem przedsiębiorcą ubiegającym się o zezwolenie na przetwarzanie odpadów. W trakcie postępowania starosta zwrócił się do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska (WIOŚ) o zaopiniowanie przedsięwzięcia. W inspektoracie dowiedziałem się, że opinia będzie prawdopodobnie negatywna. Czy wyklucza ona możliwość wydania zezwolenia przez starostę
Negatywna opinia WIOŚ nie jest obecnie bezwzględną przesłanką wyłączającą możliwość uzyskania zezwolenia, a to za sprawą art. 41a ust. 4 ustawy o odpadach (dalej: u.o.). Zgodnie z nim, „właściwy organ, mimo postanowienia WIOŚ negatywnie opiniującego spełnienie wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska, może wydać zezwolenie na zbieranie odpadów, zezwolenie na przetwarzanie odpadów lub pozwolenie na wytwarzanie odpadów uwzględniające zbieranie lub przetwarzanie odpadów, jeżeli stwierdzi, że niespełnienie wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska nie spowoduje powstania zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi lub dla środowiska”.
Ponadto zgodnie z art. 41 ust. 1 u.o. prowadzenie zbierania odpadów i prowadzenie ich przetwarzania wymaga uzyskania zezwolenia. Wydaje je starosta właściwy miejscowo (odpowiednio ze względu na miejsce zbierania lub przetwarzania odpadów). WIOŚ (z udziałem przedstawiciela właściwego organu) przeprowadza kontrolę instalacji, obiektu budowlanego lub jego części, w których ma być prowadzone przetwarzanie odpadów, w zakresie spełniania wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska. Po jej zakończeniu natomiast, niezwłocznie wydaje postanowienie w przedmiocie spełnienia wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska. Na takie postanowienie nie służy zażalenie (art. 42 ust. 3 u.o.).
Warto pamiętać, że rolą organu prowadzącego postępowanie jest zawsze ocena planowanego przedsięwzięcia pod względem zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi albo dla środowiska. Ocena taka nie może być lakoniczna. Jak trafnie wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 7 września 2022 r. (sygn. akt II SA/Po 284/22), rolą organów orzekających w sprawie zezwolenia odpadowego jest wykazanie, jakie konkretnie zagrożenia dla życia lub zdrowia albo dla środowiska powoduje zamierzony sposób gospodarowania odpadami (o ile takie zagrożenie jest stwierdzone przez organ). Skoro konsekwencje niespełnienia powyższych wymagań są daleko idące, to rolą organu jest wykazanie stronie przesłanek, którymi się kieruje, co powinno się znaleźć w uzasadnieniu decyzji. Sąd dodatkowo wskazał, że postanowienie WIOŚ powinno zawierać wskazanie, jakie wymagania określone w przepisach ochrony środowiska nie zostały spełnione, jeżeli inspekcja powołuje się na taką okoliczność.
Starosta (marszałek) nie jest obecnie bezwzględnie związany opinią WIOŚ. Powinien rozważyć, czy ewentualnie stwierdzone przez inspekcję niespełnienie wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska może spowodować powstanie zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi albo dla środowiska. Jeżeli takiego zagrożenia nie stwierdzi, to może wydać decyzję pozytywną dla przedsiębiorcy mimo negatywnej opinii WIOŚ. ©℗
Podstawa prawna
• art. 41 ust. 1, art. 41a ust. 4, art. 42 ust. 3 ustawy z 14 grudnia 2022 r. o odpadach (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 699)
