Dziś nie ma już wątpliwości, że to w dużej mierze instytucje finansowe będą dyktowałytempo zielonej transformacji. Nie dla- tego, że im samym jestnajbliżej

do neutralności klimatycznej: potrzebują małoenergiiimogąkupowaćtaką,którapo- chodzizodnawialnychźródełenergii(OZE), zużywająmałocennejwody,apracowników mogąprzesadzićzautspalinowychnaelek- trycznealbowręcznarowery.Raczejdlate- go,żekształtującdostępdokapitału,mogą stawiaćdodatkowewymagania,wtymtakie, które dotycząESG.

Todziejesięrównieżnanaszymrynku. Kolejnepodmiotyskładajądeklaracjedo- tyczące neutralności klimatycznej swoje- gobiznesu.

W zgodzie z przepisami

Proces ten przyspieszają wymogi unijne. Wubezpieczeniachizarządzaniuaktywami od kilku miesięcy obowiązuje unijne rozporządzenie SFDR – Sustainable Finance DisclosureRegulation,którenakazujeujawnianie informacji związanych ze zrównoważonymrozwojem.Dlabankówkluczowe znaczenie ma unijna taksonomia: podział na dziedziny, które przyczyniają się osiągnięcianeutralnościklimatycznej,ite,które temuniesprzyjają.UniaEuropejskapracuje teżnadspecjalnymwskaźnikiemGAR(GreenAssetsRatio),którymapokazywaćudział „zielonych” aktywów w portfelu banków.

Regulacjewchodząwsprzężeniezwrotne z rynkiem. Potencjalni nabywcy akcji bankówczywypuszczanychprzezniepapierów dłużnychsamizwracającorazwiększąuwagęnietylkonarentownośćibezpieczeństwo inwestycji, lecz także na aspekt wpływu na środowisko.Jeśliaktywanieprzechodzą„zielonego testu”, z automatu stają się mniej atrakcyjne.Alebraniepoduwagęnp.ratingów ESG to również wynik zmieniających sięprzepisów.

Dostosowanie portfeli

Unaspionieramiwśróddużychgraczy byłyINGBankŚląskiiBNPParibas.Obajuż w2015r.zaprzestaływchodzeniawnowe projektyzwiązanezenergetykąopartąnawęglu.Śląski–instytucjazdużymudziałembiznesukorporacyjnego,awdodatkuwywodzącasięzregionuopartegonawę-glu–w2017r.ogłosił„deklaracjęekologiczną”,którazakładałam.in.,żedo2025r. spłacisięcałośćkredytówdlaelektrowni węglowych,apotejdacie–żeniebędziefinansowaniadlafirmzależnychodwęglawstopniuwyższymniż5proc.Śląski zobowiązałsięwtedy,żedo2020r.własne emisjeCO2ograniczyo84proc.wstosunkudo2014r.,a„śladwodny”zmniejszy wtymczasieojednąpiątą.Wlipcutego rokuINGBSKogłosiłnowądeklaracjęklimatyczną.Zobowiązałsiędo2030r.osiągnąćwłasnąneutralnośćklimatyczną.Do2040r.ojednąpiątąograniczyfinansowa- niebranżypaliwkopalnych(węglatujużnieuwzględniono,boznikniezbilansu wcześniej).Dokońca2023r.przeznaczy 4,5mldzłnafinansowanieOZEiprojektówproekologicznych.

BNPParibaswroku2017zdecydowałozaprzestaniu finansowania wszelkich projektówdotyczącychbudowynowychelektrowni węglowych i kopalni węglaenergetycznego. Zapowiedziałwspieranietylkotakichprzed- siębiorstw z sektora energetyki węglowej, które są aktywnie zaangażowane w prze- chodzenie na inne źródłaenergii.

Międzynarodowegrupyfinansowe,doktórychnależąobabanki,w2018r.na szczycie COP24wKatowicachzapowiedziałydostosowanieswoichportfelikredytowychdoglobalnychcelówklimatycznych.„Uzgadnianie przepływówfinansowychześcieżkąprowadzącądoniskiejemisjigazówcieplarnianych irozwojuodpornegonazmianyklimatyczne”–tojedenzcelówparyskiegoszczytu klimatycznegoz2015r.

mBankw2015r.zobowiązałsiędoniewykładaniapieniędzynainwestycjezwiązane zenergetykąjądrową.Podkoniec2018r.za- powiedziałprzeznaczenie2mldzłnafinansowaniefarmwiatrowych,akilkamiesięcy późniejzaanonsował,żeniebędzieudzielał kredytównaelektrowniewęgloweanidla firm,gdzieudziałenergiizwęglaprzekracza50proc.

Bez dat

Najbardziejoczekiwanebyłyjednakdeklaracjeniezestronybankówprywatnych,kontrolowanych przez międzynarodowe grupy, ale zestronykrajowychinstytucji,wktórychdecydującygłosmaSkarbPaństwa.Tuwostatnich latach dominowało ostrożne podejście: prezesiprzyznawali,żeniemaucieczkiprzed globalnym trendem w kierunku zrównoważonych finansów, ale też zaznaczali, że nie chcą pozbawiać dostępu do kredytu przedsiębiorstw wznacznejmierzerównieżpaństwowych–którychdziałalnośćopierasięna konwencjonalnych źródłach energii. Unikali więcnp.deklaracjicodoterminuzniknięcia „brudnych” zaangażowań z bilansów.

PKOBankPolski„zazieleniłsię”w2020r. Rozpocząłuwzględnianieczynnikówryzy- kazwiązanychzESG,wdrożył„politykęodnawialnychźródełenergii”izmodyfikował podejściedosektorówwysokoemisyjnych. Zaostrzyłkryteriafinansowaniaiobjąłnimi szerszyzakresfirm,m.in.branżeokołowęglowe.Bankzakładabraknowychnakładów nasektorwydobywczywęglakamiennego ibrunatnego.Datydefinitywnegozakończeniafinansowaniabrunatnegoprzemysłunie podaje.Zaangażowaniewbranżeodpowiedzialnezaemisjędoatmosferydużejilości zanieczyszczeńzmniejszyłosięz0,7proc. sumybilansowejw2019r.do0,5proc.(zpra-wie1proc.do0,8proc.spadłjednakrównież udział„zielonych”branż).

BankPekaoprzyjąłstrategięESGwczerw- cu.Zobowiązałsięwniej,żesamosiągnie neutralność klimatycznądo2030r.,aleteż żedokońca2024r.zorganizuje30mldzł „zrównoważonego” finansowania, z cze- go 8 mld zł zapewni sam. Udział wysoko- emisyjnychbranżmaspaśćponiżej1proc.

„Wspierająctransformacjępolskiejenergetyki, jednocześnie Pekao zamierza zaangażowaćsięwewsparcieregionówwęglowych najbardziejdotkniętychnegatywnymiskutkami zmian” – deklarował bank. On także nie wspominał o tym, kiedy portfel wysokoemisyjny zniknie zbilansu. NajmniejwiadomoozrównoważonymfinansowaniuwBankuGospodarstwaKrajowego.„CelemujęciaZrównoważonegoRoz- wojuwStrategiiBankunalata2021–2025jestdziałaniezmyśląoprzyszłychpokoleniach,obudowaniukapitałuspołeczne- go,orozwojuprzedsiębiorczości,opolskim kapitale,oodpowiedzialnymfinansowaniu. Ponadtochcemydołączy dogronaeuropejskichbankówrozwojurealizującychprzedsięwzięciawspierającezrównoważonyrozwój.Potwierdzeniemdziałaniawsposób zrównoważonybędąstarania,abyBGKuzyskałniezależnąocenę–pierwszyratingESG, októryzawnioskujemyw2022r.,zambicją znalezieniasięwpiątymdecylubankóweuropejskichw2025r.”–napisanowostatnimraporcierocznym.Piątydecyltopozycja niecolepszaodpołowyeuropejskiejstawki. Jestjeszczeistniejącyod30latBank OchronyŚrodowiska.Dlaniegozrównoważonefinansetoracjabytu.Problememjest natomiastniewielkaskaladziałaniaiograniczonemożliwościzwiązanezesłabymi wynikami wostatnichlatach.

Kredyty dla przedsiębiorstw