Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowej ustawy o wyrobach budowlanych, która ma zastąpić obowiązującą regulację (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1213 ze zm.). Choć bezpośrednim powodem zmiany przepisów jest konieczność wdrożenia do polskiego prawa unijnych rozporządzeń, to o nowe regulacje, zapewniające większą skuteczność państwa w eliminowaniu z rynku wyrobów złej jakości, już wcześniej apelowali przedsiębiorcy i eksperci.

Surowsze kary za oszukiwanie klientów

Na dużą liczbę nieprawidłowości stwierdzanych podczas kontroli producentów wyrobów budowlanych i brak skuteczności państwa w ograniczaniu tego zjawiska zwracała uwagę komisja ds. budownictwa BCC.

- Dążenie do wzmocnienia kontroli jakości wyrobów budowlanych jest z pewnością działaniem zasługującym na aprobatę. Obecna sytuacja w tym zakresie pozostawia wiele do życzenia. Na aprobatę zasługują mechanizmy informowania rynku o nieuczciwych producentach, a także sankcje pieniężne, w poważnych przypadkach - mówi DGP radca prawny Marcin Nosiński, przewodniczący komisji.

Za najcięższe naruszenie autorzy projektu uznają wprowadzanie do obrotu wyrobu budowlanego nienadającego się do zamierzonego zastosowania w zakresie zadeklarowanych właściwości użytkowych. „Jest to poważne zagrożenie dla interesów użytkowników końcowych i dla bezpieczeństwa budowli, dlatego przewidziano najwyższą karę (do 150 000 zł)” – czytamy w uzasadnieniu projektu. Taka sama kara ma grozić za wprowadzanie do obrotu wyrobów, które nie posiadają cech podanych w deklaracji właściwości użytkowych.

Inspektora nadzoru wesprze policja

Dziś kontrole przeprowadza się przede wszystkim u sprzedawców. Po zmianie przepisów wizyt inspektorów nadzoru mogą się spodziewać producenci, importerzy oraz dystrybutorzy. Rygory ustawy obejmą też sprzedaż online materiałów budowlanych. Kontrole mają się też odbywać na budowach, jeśli ich prowadzenie jest związane z działalnością gospodarczą lub jeśli inwestycja powstaje ze wsparciem publicznym.

Inspektorom ma przysługiwać ochrona, jak funkcjonariuszom publicznym. Projekt gwarantuje im wsparcie policji, jeśli uznają, że jest taka potrzeba, a za utrudnianie im pracy grozić ma grzywna.

Jeśli badanie próbki potwierdzi, że wyrób nie spełnia deklarowanych właściwości, nadzór będzie mógł wycofać go z rynku. Koszt badania w przypadku stwierdzenia wad pokryje kontrolowany. Jeśli jednak okaże się, że wyrób jest odpowiedniej jakości, za badanie zapłaci Skarb Państwa. Projekt przewiduje także nałożenie na producenta, importera czy dystrybutora obowiązku odkupienia wyrobów, które zostaną wycofane z obrotu.

Główny Urząd Nadzoru Budowlanego ma prowadzić publiczny rejestr wyrobów budowlanych udostępnianych online, których jakość jest niezgodna z przepisami.

Etap legislacji:

Projekt skierowany do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania