reprezentacja

Termin reprezentacja wywodzi się z łacińskiego słowa representatio i dosłownie oznacza reprezentowanie czyichś interesów przez osobę, grupę osób lub instytucję.
Przez reprezentację osób prawnych rozumie się działania ich organów, przedstawicieli ustawowych, pełnomocników, które są dokonywane za i w imieniu osób prawnych i dotyczą wszelkich spraw związanych z zakresem działania tych osób.
Reprezentację można podzielić na:

- reprezentację sensu largo – dotyczy ona występowania we wszelkich stosunkach prawnych z zakresu prawa cywilnego, administracyjnego, pracy etc., polegającą m.in. na składaniu odpowiednich oświadczeń, występowaniu przed organami zwierzchnimi, przed osobami trzecimi i organami orzekającymi; obejmuje ona zarówno czynności prawne, jak i organizacyjne oraz faktyczne;
- reprezentację sensu stricto – dotyczy tylko składania lub przyjmowania oświadczeń woli w stosunkach cywilnoprawnych.

Reprezentacja może być jednoosobowa lub łączna, zależnie od przyjętych w danej spółce uregulowań.

W spółce cywilnej
W przypadku spółki cywilnej prawo do reprezentowania spółki opiera się na upoważnieniu do prowadzenia spraw przez wspólnika lub umocowaniu – przez pełnomocnika.
Każdy wspólnik jest upoważniony do prowadzenia spraw spółki w takich granicach, w jakich jest uprawniony do prowadzenia jej spraw. Stąd też każdy wspólnik ma prawo reprezentowania spółki samodzielnie, jeżeli dotyczy to czynności nieprzekraczających zakresu zwykłych czynności lub realizuje czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty. W przypadku czynności przekraczających zakres zwykłych czynności lub też czynności zwykłych, co do których jeden ze wspólników zgłosił sprzeciw, niezbędna będzie przed podjęciem czynności reprezentacyjnych uchwała wspólników.

W spółce jawnej
W spółce jawnej każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę. Zasadą jest reprezentacja jednoosobowa, jednak umowa spółki może wprowadzić również zasadę reprezentacji łącznej z innym wspólnikiem lub prokurentem. Poza wspólnikiem spółka może być reprezentowana przez: prokurentów, pełnomocników, likwidatorów, syndyka masy upadłości.
Zakres przedmiotowy reprezentacji przez wspólników w spółce jawnej obejmuje wszystkie czynności sądowe i pozasądowe.

W spółce z o.o.
W spółce z o.o. zarząd reprezentuje spółkę we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych (dotyczy to m.in. zbywania i obciążania nieruchomości, ustanawiania i odwoływania prokury). Jednak w stosunkach wewnętrznych spółki (np. dotyczących umów i sporów pomiędzy spółką a członkami zarządu) zarząd nie ma kompetencji do reprezentacji.

Podstawa prawna
* Ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).
* Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).