Nowości w prawie
od 1 stycznia
Weszły w życie:
  • istotne zmiany w regulacjach dotyczących obowiązków płatników PIT;
  • nowości w CIT.
Ponadto od nowego roku:
  • minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 3490 zł;
  • minimalna stawka godzinowa wynosi 22,80 zł;
  • dieta w czasie podróży krajowej wynosi 45 zł za dobę podróży.
Więcej w „Biuro Rachunkowe – Ściągawka” z 5 grudnia 2022 r., DGP nr 234
od 1 lutego
Nowe ograniczenie w uldze na robotyzację
Ustawa z 16 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2745) wprowadza od 1 lutego 2023 r. zmiany w ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2745) i w ustawie z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2745). Zgodnie z nowymi regulacjami w ramach ulgi na robotyzację nie będzie można odliczyć kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację dotyczących działań lub aktywów związanych z działalnością:
  • związaną ze znaczną emisją gazów cieplarnianych;
  • górniczą polegającą na wydobywaniu lub magazynowaniu paliw kopalnych oraz działalnością polegającą na przeróbce, dystrybucji lub spalaniu paliw kopalnych,
  • składowisk odpadów, spalarni odpadów lub instalacji do mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów.
Wprowadzone ograniczenia będę miały zastosowanie, począwszy od roku podatkowego rozpoczętego po 31 stycznia 2023 r. Nowelizacja zawiera także przepisy przejściowe, które regulują kwestię zachowania praw nabytych podatników korzystających z ulgi na robotyzację w dotychczasowym kształcie.
od 13 lutego
Elektronizacja przemieszczeń wyrobów akcyzowych w UE
Od 13 lutego 2023 r. elektroniczny uproszczony dokument administracyjny (e-SAD) zastąpi dotychczas stosowany uproszczony dokument towarzyszący (UDT). Jest to konsekwencja wejścia w życie części przepisów ustawy z 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2427; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2707), która implementuje dyrektywę Rady (UE) 2020/262 z 19 grudnia 2019 r. ustanawiającą ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego (Dz.Urz. UE z 2020 r. L 58, s. 4). Stosowanie e-SAD będzie obowiązkowe w przypadku, gdy w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego lub dostawy wewnątrzwspólnotowej, poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, przemieszcza się:
  • wyroby akcyzowe wymienione w załączniku nr 2 do ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 143; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2707),
  • alkohol etylowy całkowicie skażony środkami dopuszczonymi do skażania alkoholu etylowego.
Od 13 lutego 2023 r. nabycia lub dostawy wewnątrzwspólnotowej wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej będzie mógł dokonać jedynie podmiot posiadający status uprawnionego odbiorcy lub uprawnionego wysyłającego. W tym celu konieczne będzie uzyskanie odpowiedniego numeru akcyzowego, który będzie nadawać właściwy dyrektor izby administracji skarbowej bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu siedmiu dni od dnia otrzymania wniosku podmiotu.
Wniosek o nadanie numeru akcyzowego uprawnionego odbiorcy musi zawierać:
1) dane dotyczące podmiotu oraz prowadzonej przez niego działalności gospodarczej: imię i nazwisko lub nazwę podmiotu, adres jego siedziby lub zamieszkania, numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile podmiot taki numer posiada, numer identyfikacji podatkowej (NIP), adres poczty elektronicznej, a także:
a) numer akcyzowy podmiotu prowadzącego skład podatkowy – w przypadku podmiotu prowadzącego skład podatkowy,
b) numery akcyzowe zarejestrowanego odbiorcy związane z miejscami odbioru wyrobów akcyzowych – w przypadku zarejestrowanego odbiorcy, z wyłączeniem zarejestrowanego odbiorcy posiadającego zezwolenie na jednorazowe nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca;
2) określenie rodzaju wyrobów akcyzowych, które będą nabywane wewnątrzwspólnotowo;
3) określenie ilości wyrobów akcyzowych, które zostaną nabyte wewnątrzwspólnotowo, oraz dane podmiotu, od którego zostaną one nabyte: imię i nazwisko lub nazwę podmiotu, adres jego siedziby lub zamieszkania oraz jego numer akcyzowy – w przypadku wniosku o nadanie numeru akcyzowego na potrzeby jednorazowego nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych;
4) wskazanie właściwego dla podmiotu naczelnika urzędu skarbowego w zakresie akcyzy.
Wniosek o nadanie numeru akcyzowego uprawnionego wysyłającego musi zawierać:
1) dane dotyczące podmiotu oraz prowadzonej przez niego działalności gospodarczej: imię i nazwisko lub nazwę podmiotu, adres jego siedziby lub zamieszkania, numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile podmiot taki numer posiada, numer identyfikacji podatkowej (NIP), adres poczty elektronicznej, a także:
a) numer akcyzowy podmiotu prowadzącego skład podatkowy – w przypadku podmiotu prowadzącego skład podatkowy,
b) numer akcyzowy zarejestrowanego wysyłającego – w przypadku zarejestrowanego wysyłającego;
2) określenie rodzaju wyrobów akcyzowych, które będą wysyłane wewnątrzwspólnotowo;
3) określenie ilości wyrobów akcyzowych, które zostaną wysłane wewnątrzwspólnotowo, oraz dane podmiotu, do którego zostaną one wysłane: imię i nazwisko lub nazwę podmiotu, adres jego siedziby lub zamieszkania oraz jego numer akcyzowy – w przypadku wniosku o nadanie numeru akcyzowego na potrzeby jednorazowej dostawy wewnątrzwspólnotowej wyrobów akcyzowych;
4) wskazanie właściwego dla podmiotu naczelnika urzędu skarbowego w zakresie akcyzy.
Uwaga! Do rozpoczętych przed 13 lutego 2023 r. i niezakończonych do tego dnia nabyć wewnątrzwspólnotowych lub dostaw wewnątrzwspólnotowych wyrobów akcyzowych wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym – znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy – stosuje się przepisy dotychczasowe. Nie mogą być one jednak stosowane dłużej niż do 31 grudnia 2023 r.
Obowiązki i uprawnienia
DO 15 stycznia
Inwentaryzacja
Firmy prowadzące księgi rachunkowe muszą zakończyć inwentaryzację do 15 stycznia. Termin ten dotyczy spółek, których rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym. Za prawidłowe ustalenie stanu aktywów i pasywów odpowiada kierownik jednostki. Dotyczy to również przypadków, gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości – z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury – zostaną powierzone innej osobie za jej zgodą wyrażoną w formie pisemnej. W praktyce kierownik jednostki może najczęściej zostać pociągnięty do odpowiedzialności, jeśli spis z natury nie został przeprowadzony w obowiązujących terminach, jego wyniki nie odzwierciedlają stanu rzeczywistego lub błędnie rozliczono różnice inwentaryzacyjne. Wtedy grożą mu sankcje określone w art. 77 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 217; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1488), tj. kara grzywny lub kara pozbawienia wolności do dwóch lat albo obie te kary łącznie.
Warto przypomnieć, że po dokonaniu wszystkich czynności inwentaryzacyjnych konieczne będzie rozliczenie ustalonych podczas tych czynności różnic. Mimo że czynności wyjaśniające będą przeprowadzane już w 2023 r., rozliczenie musi nastąpić w księgach 2022 r. Prace należy tak przeprowadzić, aby rozliczenie nastąpiło przed terminem sporządzenia zestawienia obrotów i sald (tzw. obrotówka). Zestawienie należy sporządzić w terminie umożliwiającym przygotowanie rocznego sprawozdania finansowego. Na wykonanie tej czynności spółki mają czas do 85. dnia po dniu bilansowym.
DO 31 stycznia
ZFŚS
Pracodawcy spoza sfery budżetowej zatrudniający 1 stycznia 2023 r. mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, którzy nie są objęci układem zbiorowym pracy i nie są zobowiązani do wydania regulaminu wynagradzania, muszą do końca stycznia poinformować pracowników o odstąpieniu od tworzenia ZFŚS i niewypłacaniu świadczenia urlopowego, jeśli chcą skorzystać z tej możliwości.
Informacje i deklaracje podatkowe
31 stycznia 2023 r. mija termin na przekazanie do urzędu skarbowego:
  • PIT-11 (informacja o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w 2022 r.);
  • PIT-R (informacja o wypłaconych podatnikowi kwotach z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich w 2022 r.);
  • PIT-4R (deklaracja o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy za 2022 r.);
  • PIT-8AR (deklaracja roczna o zryczałtowanym podatku dochodowym za 2022 r.);
  • PIT-8C (informacja o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych w 2022 r.);
  • CIT-6AR (deklaracja o wysokości podatku dochodowego od dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych za 2022 r., składana przez spółkę przejmującą przy połączeniu lub podziale spółek kapitałowych);
  • CIT-10Z (deklaracja o wysokości pobranego zryczałtowanego podatku dochodowego od dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, o których mowa w art. 22 ustawy o ustawy o CIT, oraz od należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, wypłaconych za 2022 r. zagranicznym osobom prawnym);
  • CIT-6R (deklaracja o wysokości pobranego zryczałtowanego podatku dochodowego od dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o których mowa w art. 22 ustawy o ustawy o CIT, wypłaconych za 2022 r. podatnikom mającym siedzibę lub zarząd na terytorium RP);
  • CIT-11R (deklaracja o wysokości podatku dochodowego od dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w oświadczeniu CIT-5 lub deklaracji CIT-6AR);
  • ZAW-RD (zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych).
ZUS IWA
Informację o danych za 2022 r. do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe (ZUS IWA) trzeba złożyć do 31 stycznia 2023 r. Musi to zrobić płatnik składek, który:
  • przez wszystkie miesiące w poprzednim roku opłacał składki na ubezpieczenie wypadkowe za co najmniej jedną osobę i co najmniej jeden dzień w styczniu tego roku;
  • w poprzednim roku zgłaszał do ubezpieczenia wypadkowego średnio co najmniej 10 osób w miesiącu (w tym siebie);
  • 31 grudnia poprzedniego roku był wpisany do rejestru REGON.
Płatnik nie musi składać ZUS IWA, jeżeli w poprzednim roku był chociaż jeden miesiąc, w którym żadna osoba, za którą opłacał składki, nie podlegała temu ubezpieczeniu.
Wydawca wyraża zgodę na udostępnianie treści ściągawki klientom biur rachunkowych.
Stan prawny na 29 grudnia 2022 r.