Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Po dużych spadkach na zakończenie poprzedniego tygodnia, poniedziałek przyniósł kontynuację przeceny na globalnych rynkach akcji. Główne europejskie indeksy, takie jak niemiecki DAX czy francuski CAC 40, traciły na wartości niemal 2 proc. Pod koniec sesji część strat udało się odrobić. Warszawski WIG, obrazujący poziom kursów na warszawskiej giełdzie, spadł w poniedziałek 1,9 proc. Wyprzedając aktywa uważane za ryzykowne, inwestorzy przygotowują się do „Dnia wyzwolenia”, wyznaczonego przez prezydenta USA Donalda Trumpa na 2 kwietnia. W tym dniu Stany Zjednoczone, największy globalny importer towarów, mają wprowadzić tzw. cła wyrównawcze, zrównujące taryfy pobierane przez USA, do poziomu stosowanego przez inne państwa wobec produktów sprowadzanych z Ameryki.
Donald Trump grozi cłami
Weekendowe wypowiedzi Trumpa, w których Republikanin deklarował objęcie podwyższonymi cłami „zasadniczo wszystkich” partnerów handlowych Ameryki, jeszcze podgrzały nastroje. Co dokładnie wydarzy się w środę 2 kwietnia, wciąż nie jest jasne. Słowem najczęściej powtarzanym przez komentatorów i ekspertów jest „niepewność”. W tych warunkach najsłabiej radzą sobie akcje notowane na Wall Street – w I kw. 2025 r. indeks S&P 500 stracił 4,6 proc., a Nasdaq Composite, obrazujący poziom kursów w sektorze technologicznym, spadł 10,4 proc. To najsłabsze wyniki, odkąd jesienią 2022 r. w USA rozpoczęła się hossa, której motywem przewodnim jest sztuczna inteligencja.
– Gdy Trump wygrywał wybory, wśród inwestorów panowało przekonanie o wyjątkowości Ameryki, a jedynym rozsądnym rozwiązaniem wydawało się kupowanie akcji notowanych na Wall Street. W ostatnich tygodniach ta wyjątkowość została zakwestionowana. Polityka handlowa to tylko jeden z elementów układanki – mówi Jarosław Niedzielewski, dyrektor departamentu inwestycji w Investors TFI.
Podnosząc cła na produkty sprowadzane do USA, Donald Trump opodatkowuje konsumentów, zmniejszając ich dochody. Podwyższone taryfy prowadzić będą również do wyższej inflacji i wyższych stóp procentowych. Te czynniki będą ograniczały tempo wzrostu gospodarczego w USA. Podobnie jak potencjalne cła odwetowe, wprowadzone przez państwa dotknięte podwyższonymi taryfami ze strony Stanów Zjednoczonych. Polityka handlowa USA i związana z nią niepewność ogranicza również inwestycje przedsiębiorstw. W połączeniu ze słabszymi bieżącymi danymi obrazującymi aktywność ekonomiczną w USA, skłania to ekspertów do obniżania prognoz wzrostu gospodarczego. W minionym tygodniu ekonomiści S&P 500 oszacowali tegoroczny wzrost PKB na 1,9 proc., ale w pesymistycznym scenariuszu tempo rozwoju może obniżyć się do 1,4 proc. W 2024 r. Stany Zjednoczone były zdecydowanym liderem w grupie G7, ze wzrostem PKB na poziomie 2,8 proc. Nowe prognozy podważają przekonanie inwestorów o wyjątkowej sile amerykańskiej gospodarki.
Cięcia w wydatkach i zatrudnieniu uderzają w gospodarkę
Przyczyniają się do tego również inne działania Donalda Trumpa. Analitycy S&P 500 zwracają uwagę, że przyrost zatrudnienia w USA po pandemii z 2020 r. wynikał przede wszystkim z wyższej liczby etatów w sektorze publicznym. W 2025 r. już tak nie będzie. Administracja Trumpa ogranicza skalę działania rządu, co prowadzi do zwolnień pracowników.
Jeśli prezydent mówi, że jest gotowy na pewne turbulencje w gospodarce i nie interesuje go tak bardzo ani bieżąca koniunktura, ani poziom kursów na Wall Street, to również jest to czynnik skłaniający inwestorów do wyprzedaży akcji – zwraca uwagę Jarosław Niedzielewski.
Niektóre działania administracji – jak ograniczenie wydatków infrastrukturalnych czy zapowiadane cięcia w nakładach na obronność – wprost wpływają na poziom notowań niektórych sektorów. Inwestorzy chętnie kupują akcje europejskich spółek działających w obszarze obronności, ale z dużo większą rezerwą podchodzą do ich amerykańskich odpowiedników. Na przykład notowania koncernu Lockheed Martin, produkującego m.in. myśliwce F-35, spadły od początku roku o 9 proc.
Sztuczna inteligencja nie tylko amerykańska
Do niedawna postrzegano Stany Zjednoczone jako dominatora, ocierającego się o monopol na polu zaawansowanych modeli sztucznej inteligencji, uważanej za jeden z kluczowych obszarów rozwoju gospodarczego. Tę wyjątkowość USA, przejawiającą się znaczącym wzrostem kursów największych koncernów technologicznych, zakwestionowała chińska firma DeepSeek, publikując niskokosztowy model R1.
– Dla inwestorów to był sygnał, że w obszarze sztucznej inteligencji można z USA konkurować, bez dostępu do najnowocześniejszych mikroprocesorów i wielkiego kapitału. A tym samym prawdopodobnie przyszłe zyski największych amerykańskich korporacji nie będą tak wysokie, jak się dotychczas wydawało – mówi Jarosław Niedzielewski.
Od początku roku notowania tzw. Wspaniałej siódemki, nadającej ton trwającej od ponad dwóch lat hossie, spadły o 15 proc. Zamiast największych amerykańskich korporacji, inwestorzy zaczęli kupować akcje chińskich spółek technologicznych, których notowania na giełdzie w Hongkongu poszły w górę w I kw. o ponad 20 proc. Innym popularnym motywem inwestycji na początku roku, odciągającym kapitał z rynku amerykańskiego, jest kupowanie akcji notowanych w Europie, w szczególności powiązanych z obronnością.
Jarosław Niedzielewski zwraca uwagę, że na razie inwestorzy nie uwzględniają w swoich działaniach recesji w USA. ©℗
/>
