Budżet obronny Norwegii zostanie zwiększony o kwotę 600 mld koron (około 60 mld USD) do 2036 roku, co oznacza dwukrotny wzrost nakładów na wojsko do poziomu 3 proc. PKB - poinformował w piątek rząd w Oslo. Inwestycja, określana jako historyczna, ma być odpowiedzią na agresywną postawę Rosji.

rozwiń ›

Znaczące zwiększenie budżetu obronnego w Norwegii

Według zapowiedzi Norwegia przez najbliższe 12 lat przeznaczy na siły zbrojne 1624 mld koron. W 2036 roku budżet wojska wyniesie 166 mld koron; w 2022 r. na ten cel wydano 71 mld koron. W tym roku spełniony zostanie wymóg NATO przeznaczania na obronność równowartości 2 proc. PKB, choć wcześniej zakładano, że stanie się to w 2026 roku.

Norwegia planuje wzmocnienie marynarki i lądowych sił zbrojnych

"Rozpoczynamy znaczące wzmocnienie marynarki wojennej nowymi fregatami (co najmniej pięć sztuk), okrętami podwodnymi (pięć) oraz innymi jednostkami pływającymi. Plan zakłada również inwestycje w ochronę przed zagrożeniami z powietrza, chcemy zakupić pierwszy system obrony powietrznej dalekiego zasięgu" - podkreślił premier Norwegii Jonas Gahr Store z Partii Pracy na konferencji prasowej na pokładzie patrolowca KV Bjornoya w Oslo.

Inne wymienione przez niego inwestycje to rozbudowa wojsk lądowych z jednej brygady do trzech oraz zwiększenie liczebności Straży Domowej (wojsk terytorialnych) do 45 tys. żołnierzy. Liczba poborowych do odbycia służby wojskowej ma wzrosnąć o 4,6 tys., a rezerwistów o 13,7 tys. Siły zbrojne mają dodatkowo zatrudnić 4,6 tys. pracowników.

Premier Norwegii podkreśla potrzebę silnej obrony w dobie niepewności geopolitycznej

"Norwegia ani NATO nikomu nie zagrażają. Musimy jednak posiadać zdolności do odparcia ataku w przypadku kryzysu i wojny, a silna obrona w naszym kraju będzie środkiem odstraszającym tych, którzy chcieliby zagrozić naszej suwerenności" - zaznaczył Store.

Dopytywany przez dziennikarzy, premier uściślił, że w Europie trwa rosyjska inwazja na Ukrainę, a Rosja przestawia swoją gospodarkę na tryb wojenny. "Zakładamy, że jeszcze przez wiele lat będziemy mieć do czynienia z bardziej nieprzewidywalnym i niebezpiecznym sąsiadem" - podkreślił Store. "Nie jesteśmy w stanie zmienić swojego położenia (geograficznego)" - dodał.

Norwegia graniczy z Rosją na północy Półwyspu Skandynawskiego na odcinku blisko 200 km.

Norweskie finanse pozwalają na wzrost wydatków obronnych bez szkody dla socjalu

Minister finansów Trygve Slagsvold Vedum wyraził przekonanie, że Norwegia jest w szczególnej sytuacji, gdyż dochody z eksploatacji zasobów naturalnych (ropy, gazu, elektrowni wodnych) pozwalają jej na zwiększenie nakładów na bezpieczeństwo bez uszczerbku w wydatkach socjalnych.

Strategiczne znaczenie Norwegii dla bezpieczeństwa NATO

Według ekspertów cytowanych przez norweskiego nadawcę publicznego NRK długoterminowy plan zwiększenia wydatków na norweską obronę ma duże znaczenie dla NATO. Ze względu na swoje położenie obok Szwecji i Finlandii Norwegia pełni rolę tzw. kraju przyjmującego pomoc z USA i innych krajów sojuszniczych w przypadku kryzysu lub wojny. Inne kluczowe zadania to nasłuch w regionie arktycznym i kontrola pozycji posiadającej broń jądrową rosyjskiej Floty Północnej.

Pytania o realizację długoterminowego planu obronnego Norwegii

Część naukowców uważa, że najważniejszym pytaniem jest, czy zaprezentowany plan zostanie zrealizowany. Przedstawiane w przeszłości długookresowe plany nakładów na obronność nie zawsze były wcielane w życie. Według komentatorów tym razem w związku z rozpętaną przez Rosję wojną przeciw Ukrainie szanse na realizację są większe. Zwiększenie budżetu wojska popiera największe opozycyjne ugrupowanie w parlamencie, Partia Konserwatywna.(PAP)

Daniel Zyśk (PAP)

zys/ akl/