Parlament Europejski przyjął projekt zmian w przepisach regulujących zasady wydawania prawa jazdy. W toku prac zniknął najbardziej kontrowersyjny zapis, wprowadzający obowiązkowe kontrole stanu zdrowia dla kierowców powyżej 70. roku życia. Bardziej restrykcyjne niż do tej pory zasady dotyczyć będą jednak początkujących kierowców. Jakie inne zmiany zawiera projekt?
Zmiany w testach na prawo jazdy. UE chce wprowadzić nowe zagadnienia
Projekt przygotowany przez Komisję Europejską jest już po pierwszym czytaniu, "za" głosowało 339 europarlamentarzystów, przeciw było 240, 37 osób wstrzymało się od głosu. Celem zmian ma być zwiększenie bezpieczeństwa na europejskich drogach. Temu służyć mają m.in. zapisy dotyczące testów na prawo jazdy. UE chce, by sprawdzały onewiedzę kierowców nt. takich zagadnień jak bezpieczne używanie telefonu podczas jazdy, awaryjne otwieranie drzwi, jazda po śniegu i śliskiej nawierzchni, korzystanie z systemów wspomagających kierowcę czy zjawisko martwego pola.
Prawo jazdy ważne co najmniej 15 lub 5 lat w całej UE
Unia Europejska wycofała się z pomysłu skrócenia ważności prawa jazdy dla kierowców powyżej 70. roku życia do 5 lat i wprowadzenia obowiązkowych badań. Prawo jazdy seniorów, podobnie jak pozostałych kierowców posiadających uprawnienia do kierowania motocyklami i samochodami osobowymi ma być ważne przez co najmniej 15 lat. Wprzypadku ciężarówek i autobusów – 5 lat.
W projekcie znajduje się zapis, że po upływie co najmniej 15 lub 5 lat podczas odnawiana prawa jazdy kierowcy będą mogli sami ocenić swoja zdolność do prowadzenia pojazdu. Jednocześnie poszczególne kraje UE będą mogły same zdecydować, czy chcą zastąpić tę samoocenę badaniem lekarskim z minimalnym zestawem kontroli m.in. wzroku i układu krążenia. Intencją projektu jest jednak to, by rządy poszczególnych krajów UE wkładał więcej wysiłku w podnoszenie świadomości społecznej na temat sygnałów psychicznych i fizycznych, które mogą stanowić zagrożenie podczas prowadzenia pojazdu.
Jeśli zasady te wejdą w życie, dla polskich kierowców nie będą rewolucją. Przypomnijmy, że od 2013 r. obowiązuje o nas zasada, że każdy dokument uprawniający do prowadzenia pojazdów posiada określoną datę ważności która nie przekracza 15 lat. Data ważności odnosi się tylko do samego dokumentu, nie do uprawnień.
Ograniczenia dla początkujących kierowców w całej UE
Projekt przyjęty przez Parlament Europejski wprowadza też istotne zmiany dotyczących początkujących kierowców. Mają oni przechodzić co najmniej dwuletni okres próbny, w trakcie którego podlegaliby bardziej surowym zasadom niż kierowcy z większym doświadczeniem. Chodzi o bardziej rygorystyczne limity alkoholu oraz wyższe kary za niebezpieczną jazdę.
Dla porównania – już dziś w Polsce obowiązują przepisy wprowadzające okres próbny dla początkujących kierowców (obowiązek oznakowania pojazdu zielonym liściem, niże limity dopuszczalnej prędkości). Nowe zasady zostały uchwalone, ale do dziś (początek marca 2024 r.) nie weszły w życie.
Obniżenie wieku kandydatów na zawodowych kierowców
Z drugiej strony, być złagodzić niedobory zawodowych kierowców, europosłowie zgodzili się, by 18-latkowie mogli uzyskiwać prawo jazdy na prowadzenie ciężarówki lub autobusu z maksymalnie 16 pasażerami, pod warunkiem posiadania certyfikatu kompetencji zawodowych. "Ponadto 17-latkowie powinni również kwalifikować się do uzyskania prawa jazdy na samochody osobowe lub ciężarowe, jeśli towarzyszy im doświadczony kierowca" – informuje PE.
Projekt, przyjęty w środę, 28 lutego br., zawiera także zapisy dotyczące wprowadzenia cyfrowego prawa jazdy dostępnego w telefonie komórkowym i w pełni równoważnego fizycznemu prawu jazdy. Prace nad dokumentem będą kontynuować nowi europosłowie, wybrani w wyborach zaplanowanych na 6-9 czerwca 2024 r.