Rada Europejska złagodziła ograniczenia podróży do UE, m.in. ze względu na trwające kampanie szczepień, wprowadzając pewne zwolnienia dla osób zaszczepionych i łagodząc kryteria wjazdu dla obywateli państw trzecich, poinformowała Rada. Jednocześnie ustanowiła mechanizm awaryjny, pozwalający na przywrócenie obostrzeń w razie pogorszenia sytuacji epidemicznej.
Zniesienie ograniczeń dotyczących podróży, które nie są niezbędne będzie możliwe, jeżeli liczba nowych, potwierdzonych przypadków COVID-19 na 100 tys. mieszkańców w ciągu ostatnich 14 dni będzie wynosić 75. Dotychczas podróże były możliwe, kiedy wskaźnik ten wynosił 25. Jednocześnie Rada apeluje o prowadzenie w poszczególnych krajach badań nad wykrywaniem nowych wariantów koronawirusa.
"Nadal mają zastosowanie inne wprowadzone kryteria [kiedy możliwe jest podróżowanie], w tym stabilny lub malejący trend nowych przypadków, liczba przeprowadzonych testów, 4% wskaźnik pozytywności wśród wszystkich przeprowadzonych testów, ogólna reakcja na COVID-19 w danym kraju oraz wiarygodność dostępnych Informacji" - czytamy w komunikacie.
Rada zaleca, by "w każdym przypadku nadal uwzględniać zasadę wzajemności".
Jeżeli państwa członkowskie w celu zniesienia ograniczeń w podróżowaniu akceptują dowody szczepienia, wyniki testu czy obowiązek kwarantanny, powinny zasadniczo znieść ograniczenia dotyczące podróży, które nie są niezbędne dla podróżnych z krajów trzecich, którzy otrzymali ostatnią zalecaną dawkę szczepionki zatwierdzonej przez Europejską Agencję leków (EMA) co najmniej 14 dni przed przyjazdem.
Przy znoszeniu tych ograniczeń państwa członkowskie powinny uwzględniać zasadę wzajemności.
Po przyjęciu rozporządzenie w sprawie cyfrowego certyfikatu zasady podróżowania będą regulowane na podstawie tego certyfikatu, zaznaczyła Rada.
Do tego czasu państwa członkowskie powinny mieć możliwość akceptowania certyfikatów państw trzecich zawierających co najmniej minimalny zestaw danych, zgodnie z prawem krajowym i przy uwzględnieniu potrzeby weryfikacji autentyczności, ważności i integralności certyfikatu, podkreślono.
Rada zaleciła, by w przypadku gdy sytuacja epidemiologiczna państwa trzeciego lub regionu szybko się pogarsza, w szczególności jeżeli wykryto wariant budzący obawy lub będący przedmiotem zainteresowania, państwa członkowskie przyjmowały pilne, tymczasowe ograniczenie wszelkich podróży do UE.
Ten hamulec bezpieczeństwa nie powinien mieć zastosowania do obywateli UE, długoterminowych rezydentów UE i niektórych kategorii podróżnych, którzy są niezbędni, którzy mimo to powinni podlegać odpowiednim testom i środkom kwarantanny, nawet jeśli są w pełni zaszczepieni, wskazano.
Gdy państwo członkowskie stosuje takie ograniczenia, państwa członkowskie zebrane w Radzie powinny pilnie dokonać przeglądu sytuacji w sposób skoordynowany i w ścisłej współpracy z Komisją. Takie ograniczenia należy weryfikować co najmniej co dwa tygodnie.
30 czerwca 2020 r. Rada przyjęła zalecenie w sprawie stopniowego znoszenia tymczasowych ograniczeń w podróżowaniu do UE, które nie są niezbędne. Zalecenie to zawierało wstępną listę krajów, dla których państwa członkowskie powinny zacząć znosić ograniczenia w podróżowaniu na granicach zewnętrznych. Lista jest weryfikowana co dwa tygodnie.
2 lutego 2021 r. Rada przyjęła zalecenie zmieniające, w którym zaktualizowano kryteria znoszenia ograniczeń, określono środki dla podróżnych i przewidziano szybkie przywrócenie ograniczeń w przypadku pogorszenia się sytuacji lub stwierdzenia wysokiego stopnia występowania wariantów budzących obawy.
3 maja 2021 r. Komisja przedstawiła propozycję dalszego złagodzenia obecnych ograniczeń dotyczących podróży, które nie są konieczne, w związku z rozwojem sytuacji epidemiologicznej i postępem kampanii szczepień.
Zalecenie Rady obejmuje wszystkie państwa członkowskie (z wyjątkiem Irlandii) oraz 4 państwa spoza UE, które przystąpiły do strefy Schengen, czyli: Islandię, Liechtenstein, Norwegię i Szwajcarię.
Zalecenie Rady nie jest prawnie wiążącym instrumentem. Za realizację treści zalecenia nadal odpowiedzialne są władze państw członkowskich, podano także.