Jak podano w komunikacie resortu, ministrowie odpowiedzialni za sprawy wewnętrzne w 15 państwach członkowskich UE skierowali do Przewodniczącej KE list dotyczący migracji. – W tym liście mówimy bardzo wyraźnie, że niedawno przyjęty pakt to dopiero początek dyskusji o wyzwaniach dotyczących migracji na poziomie wspólnotowym – podkreślił wiceminister Maciej Duszczyk.

– Instrumentalizacja migracji ze strony Białorusi, Rosji, z którą mamy do czynienia nie tylko na polskiej granicy, ale również na granicy państw nordyckich, jak i bałtyckich to jest ten temat, którym Unia Europejska będzie musiała się zająć w najbliższym czasie w pierwszej kolejności – powiedział wiceminister Maciej Duszczyk.

Pod listem w sprawie paktu migracyjnego podpisali się przedstawiciele: Bułgarii, Czech, Danii, Estonii, Grecji, Włoch, Cypru, Łotwy, Litwy, Malty, Holandii, Austrii Rumunii i Finlandii. Oto najważniejsze kwestie, jakie podniesiono.

Pakt migracyjny - miejsca bezpieczne

W liście przekazano informacje o pomyśle "miejsc bezpiecznych" i rozwiązaniach inspirowanych Awaryjnymi Mechanizmami Tranzytowymi. Chodzi o mechanizm tranzytu w państwie trzecim spoza UE i dotyczy tymczasowego przyjęcia uchodźców i migrantów. Dotyczy to osób, które zostały przeniesione z państwa nadbrzeżnego spoza UE, do którego udały się drogą lądową lub do którego przywieziono je w wyniku akcji ratunkowej na pełnym morzu.

"Osoby niepotrzebujące ochrony międzynarodowej zostałyby zawrócone następnie do kraju pochodzenia lub poprzedniego kraju zamieszkania albo zaoferowano, by im inne legalne możliwości pobytu w bezpiecznym kraju trzecim" - podano.

Ośrodki powrotowe

Zaproponowano również utworzenie instytucji ośrodków powrotowych. Inicjatywa ta zakłada, że obywatele państw trzecich, których wniosek o ochronę międzynarodową w UE został odrzucony, mogliby zostać przeniesieni do kraju partnerskiego spoza UE. Tam zostaliby zakwaterowani w oczekiwaniu na powrót do kraju pochodzenia.

Porozumienie UE-Turcja

Kolejną zmianą ma być zastosowanie wszechstronnego partnerstwa z krajami trzecimi na wzór porozumienia UE-Turcja.

"Chodzi o państwa, które podjęłyby niezbędne działania w celu powstrzymania nielegalnej migracji do UE. Nowi migranci przybywający do UE byliby zawracani do danego państwa trzeciego, z należytym poszanowaniem zobowiązań międzynarodowych, w tym zasady non-refoulement i zasady bezpiecznego kraju trzeciego" czytamy w komunikacie.

Bezpieczne państwo trzecie

Powróciła również koncepcja tzw. bezpiecznego państwa trzeciego.

"Prawo UE zapewnia ograniczoną podstawę prawną do ustanawiania koncepcji „bezpiecznego kraju trzeciego”, która może być stosowana przez państwa członkowskie UE. Należy zbadać te opcje w praktyce, aby zapewnić państwom członkowskim UE możliwość skutecznego rozpatrywania wniosków, przekazywania lub odsyłania obywateli państw trzecich, którzy nie potrzebują ochrony międzynarodowej lub którzy mogą uzyskać ochronę lub znaleźć ją w państwach trzecich" - czytamy.

Dodatkowo zwrócono uwagę, że należy rozwiązać problem instrumentalizacji migrantów i poczynić wysiłki na rzecz zapewnienia infrastruktury stacjonarnej i mobilnej w celu skutecznej ochrony zewnętrznej granicy UE.