Rozszerzenie katalogu przypadków użycia środków przymusu Bezpośredniego
Jednym z kluczowych elementów nowych przepisów jest rozszerzenie katalogu przypadków użycia środków przymusu bezpośredniego przez funkcjonariuszy Policji i Straży Granicznej. Nowe regulacje umożliwią funkcjonariuszom Straży Granicznej użycie „wodnych środków obezwładniających” w sytuacjach zagrożenia integralności granicy państwowej. Dotychczas takie uprawnienia miała jedynie Policja. „Mówiąc wprost, SG będzie mogła korzystać m.in. z armatek wodnych,” co stanowi istotne wsparcie w ochronie granicy .
Usprawnienie działań na granicy polsko-białoruskiej
Wprowadzenie nowych przepisów jest odpowiedzią na dynamicznie zmieniającą się sytuację geopolityczną oraz bezpośrednie zagrożenia na granicy z Rosją i Białorusią. Jak zaznaczono w uzasadnieniu projektu, „realizacja konstytucyjnych zadań przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności w obecnej sytuacji geopolitycznej... wymusza konieczność podjęcia interwencji legislacyjnej mającej na celu uregulowanie kwestii usprawnienia działań tych formacji na granicy państwowej” .
Projekt ustawy przewiduje również nadanie policjantom nowych uprawnień do użycia środków przymusu bezpośredniego w celu przeciwdziałania zamachom na nienaruszalność granicy państwowej. Dokument wskazuje na potrzebę stworzenia szerszych ram prawnych, umożliwiających wsparcie Straży Granicznej przez Policję w ochronie granicy.
Ochrona prawna dla funkcjonariuszy
Istotnym elementem nowych regulacji jest zapewnienie obrońcy z urzędu żołnierzom oraz funkcjonariuszom Policji i Straży Granicznej, którzy zostaną objęci postępowaniem karnym w następstwie użycia środków przymusu bezpośredniego, broni lub innego uzbrojenia w związku z wykonywaniem zadań. Wprowadzenie „kontratypu przestępstwa użycia lub wykorzystania przez żołnierza lub funkcjonariusza Policji i Straży Granicznej środków przymusu bezpośredniego, broni lub innego uzbrojenia niezgodnie z zasadami, w określonych sytuacjach” ma na celu ochronę praw funkcjonariuszy w sytuacjach ekstremalnych .
Armatki wodne oraz granaty huk-błysk
Nowe przepisy wprowadzają także możliwość użycia przez funkcjonariuszy Straży Granicznej „środków pirotechnicznych o właściwościach ogłuszających lub olśniewających”, co oznacza, że będą mogli korzystać nie tylko z armatek wodnych, ale również z granatów hukowo-błyskowych w przypadku zagrożeń dla nienaruszalności granicy państwowej .