"Kobiety w zarządach firm na całym świecie stanowią zdecydowaną mniejszość: średnia na świecie to 20%, w UE - 34%, w Polsce - 25%. Kobiet na stanowisku prezeski największych firm giełdowych jest natomiast zaledwie 8% w UE, ale aż 28% w Polsce. [...] Luka płacowa na stanowisku dyrektorów generalnych i zarządzających wciąż jednak istnieje i w 2022 r. wynosiła 14%. Oznacza to, że wynagrodzenie kobiet jest średnio 14% niższe niż mężczyzn zatrudnionych na tym samym stanowisku, przy czym największe różnice występują w grupie wiekowej 55-59 lat" - czytamy w komunikacie poświęconym raportowi.
Kobiety w Polsce częściej niż z UE zakładają firmy
Kobiety w Polsce rzadziej niż mężczyźni, ale częściej niż średnio w UE zakładają również własne działalności gospodarcze - pod koniec 2023 r. były właścicielkami 34% wszystkich aktywnych JDG. W UE na własną firmę decyduje się 10% pracujących kobiet (wobec 17% mężczyzn), w Polsce 13% (vs. 23% mężczyzn). Kobiety częściej niż mężczyźni prowadzą firmy usługowe, rzadziej natomiast zatrudniają pracowników.
"Strach przed porażką i brak wiary w swoje umiejętności powstrzymują kobiety częściej niż mężczyzn przed założeniem działalności. Jednocześnie kobiety napotykają więcej trudności z pogodzeniem prowadzenia działalności gospodarczej i pełnienia funkcji opiekuńczych. Spośród wszystkich branż kobiety trzy razy częściej niż mężczyźni zakładały firmę związaną z pozostałą działalnością usługową (75% vs. 25%" - powiedziała starsza analityczka w zespole foresightu gospodarczego w PIE Anna Szymańska, cytowana w materiale.
"Czy kobiety inaczej zarządzają firmą?"
Polski Instytut Ekonomiczny szukał odpowiedzi na pytanie "Czy kobiety inaczej zarządzają firmą?", analizując wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród ponad 600 funkcjonujących w Polsce firm, z których połowa była zarządzania przez kobiety, a połowa - przez mężczyzn. Obie grupy były porównywalne ze względu na wielkość firmy i reprezentowaną branżę. Zbadano czynniki konkurencyjności ważne z punktu widzenia prowadzenia biznesu, uciążliwość barier prowadzenia biznesu, zapytano o podejmowane i planowane w przedsiębiorstwie działania biznesowe oraz o samoocenę kondycji finansowej badanych przedsiębiorstw. Wyniki otrzymane z firm zarządzanych przez kobiety porównano z wynikami przedsiębiorstw zarządzanymi przez mężczyzn.
"Badanie PIE jednoznacznie pokazało, że płeć nie różnicuje sposobu zarządzania firmą. Menadżerki i menadżerowie wskazali na te same czynniki konkurencyjności firmy na rynku. Dla obu grup kluczowymi czynnikami konkurencyjności są dobra atmosfera w firmie oraz kondycja finansowa i tak samo bardzo ważne są kompetencje pracowników. W kwestii ważności pozycji lidera w budowaniu konkurencyjności zarówno kobiety, jak i mężczyźni są względnie zgodni, jednak wyższy jest odsetek wskazań na ważną rolę lidera wśród odpowiedzi biznesmenów. Kobiety zaś nieco częściej niż mężczyźni wskazują wizerunek firmy i intensywne działania reklamowe i promocyjne oferty firmy. Eksperyment pokazał, że nie płeć warunkuje styl zarządzania firmą, a charakter firmy, kultura organizacyjna, przestrzeń, w której funkcjonuje przedsiębiorstwo, a także ekonomiczne otoczenie podmiotu" - wskazała kierowniczka zespołu foresightu gospodarczego w PIE Katarzyna Dębkowska.
Jak kobiety i mężczyźni zarządzają firmami?
Kobiety i mężczyźni zarządzający firmami wskazali na te same główne bariery prowadzenia biznesu (koszty pracownicze, niepewność, ceny energii) oraz podejmowali w 2023 r. te same kluczowe działania biznesowe (zacieśnianie relacji z klientami, budowanie relacji z partnerami biznesowymi oraz inwestycje w kapitał ludzki), podkreślono także.
"Deklaracje firm dotyczące samooceny sytuacji finansowej nie dają jednoznacznej odpowiedzi w zakresie występowania różnic w ocenie kondycji finansowej firm zarządzanych przez kobiety i mężczyzn. W 2024 r. mniej firm niż w latach poprzednich przewiduje dobrą i bardzo dobrą własną sytuację finansową. Można jednak zauważyć większą ostrożność kobiet w planowaniu przyszłej sytuacji finansowej firmy, gdyż w grupie przedsiębiorstw zarządzanych przez kobiety jest więcej jednostek, które nie potrafią określić swojej przyszłej sytuacji finansowej" - czytamy dalej.
Z deklaracji dotyczących spodziewanych rocznych przychodów i zysków netto za 2023 r. wynika jednak, że firmy zarządzane przez kobiety osiągają średnio wyższe przychody ze sprzedaży i zyski netto niż firmy zarządzane przez mężczyzn.