Kupno choinki w Wigilię? W tym roku może być z tym problem i to nie tylko z choinką, ale także z innym zakupami świątecznymi. Tegoroczna Wigilia Bożego Narodzenia przypada bowiem w niedzielę objętą zakazem handlu. Co będzie otwarte w Wigilię? Jakie kary grożą za złamanie zakazu handlu?

To była ostatnia niedziela: Końcówka grudnia bez handlu

W tym roku niedzieli handlowej już nie będzie. Zakupy w grudniowe niedziele mogliśmy zrobić tylko 10 i 17 grudnia. To efekt nowelizacji ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, która weszła w życie 5 grudnia 2023 r. Tegoroczna Wigilia Bożego Narodzenia przypada w niedzielę, jednak nie będzie to niedziela handlowa.

Wigilia bez choinki: Obowiązuje zakaz handlu

Tych wszystkich, których planowali kupno choinki w Wigilię może spotkać niemiła niespodzianka. Problem będzie także ze zrobieniem innych zakupów świątecznych. Dlaczego? W Wigilię obowiązuje bowiem ustawowy zakaz handlu.

W tegoroczną Wigilię Bożego Narodzenia w placówkach handlowych zakazany będzie:

  • handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem,
  • powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem.

Co będzie otwarte w Wigilię Bożego Narodzenia?

Zgodnie z treścią ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni zakaz handlu nie będzie w Wigilię obowiązywał:

  • na stacjach paliw płynnych,
  • w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu kwiatami,
  • w aptekach i punktach aptecznych,
  • w zakładach leczniczych dla zwierząt,
  • w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu pamiątkami lub dewocjonaliami,
  • w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu prasą, biletami komunikacji miejskiej, wyrobami tytoniowymi, kuponami gier losowych i zakładów wzajemnych,
  • w placówkach pocztowych, w których przeważająca działalność polega na świadczeniu usług pocztowych,
  • w placówkach handlowych w obiektach infrastruktury krytyczne,
  • w placówkach handlowych w zakładach hotelarskich,
  • w placówkach handlowych w zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku,
  • w placówkach handlowych organizowanych wyłącznie na potrzeby festynów, jarmarków i innych imprez okolicznościowych, tematycznych lub sportowo-rekreacyjnych, także gdy są one zlokalizowane w halach targowych,
  • w placówkach handlowych w zakładach leczniczych podmiotów leczniczych i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych,
  • w placówkach handlowych na dworcach, w portach i przystaniach morskich oraz w portach i przystaniach – w zakresie związanym z bezpośrednią obsługą podróżnych,
  • w przypadku sprzedaży ryb w gospodarstwach rybackich, ze statku rybackiego i w placówkach handlowych zajmujących się wyłącznie odbiorem produktów rybnych,
  • w placówkach handlowych w portach lotniczych,
  • w strefach wolnocłowych,
  • w środkach transportu, na statkach, a także na morskich statkach handlowych, statkach powietrznych, platformach wiertniczych i innych morskich budowlach hydrotechnicznych,
  • na terenie jednostek penitencjarnych,
  • w placówkach handlowych na terenie jednostek wojskowych,
  • w sklepach internetowych i na platformach internetowych,
  • w przypadku handlu towarami z automatów,
  • w przypadku rolniczego handlu detalicznego,
  • w hurtowniach farmaceutycznych,
  • w okresie od dnia 1 czerwca do dnia 30 września każdego roku kalendarzowego – w placówkach handlowych prowadzących handel wyłącznie maszynami rolniczymi, częściami zamiennymi do tych maszyn, materiałami eksploatacyjnymi do maszyn rolniczych, materiałami używanymi w trakcie bieżącej pracy maszyn rolniczych lub narzędziami do wymiany części zamiennych w maszynach rolniczych,
  • w przypadku handlu kwiatami, wiązankami, wieńcami i zniczami przy cmentarzach,
  • w zakładach pogrzebowych,
  • w placówkach handlowych, w których handel jest prowadzony przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną wyłącznie osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek,
  • w piekarniach, cukierniach i lodziarniach, w których przeważająca działalność polega na handlu wyrobami piekarniczymi i cukierniczymi,
  • w placówkach handlowych, w których przeważającą działalnością jest działalność gastronomiczna,
  • na terenie rolno-spożywczych rynków hurtowych prowadzonych przez spółki prawa handlowego, których przeważająca działalność polega na wynajmie i zarządzaniu nieruchomościami na użytek handlu hurtowego artykułami rolno-spożywczymi,
  • w placówkach handlowych prowadzonych przez podmioty nabywające towary na terenie rolno-spożywczych rynków hurtowych, w zakresie czynności związanych z handlem oraz powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania tych czynności,
  • w placówkach handlowych, w których jest prowadzony wyłącznie skup produktów pochodzenia rolniczego, w szczególności zboża, rzepaku, rzepiku, buraków cukrowych, roślin białkowych, innych upraw polowych, owoców, warzyw, mleka surowego lub runa leśnego.

Kary za złamanie zakazu handlu w Wigilię: Nawet 100 tys. zł

Za złamanie zakazu handlu w Wigilię grożą wysokie kary grzywny. Ustawodawca przewiduję nawet 100 tys. zł. Przepisy mówią, że "Kto, wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w niedziele lub święta, powierza wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu, podlega karze grzywny w wysokości od 1000 do 100 000 zł.".

– Istotne jest to, że ww. ustawa penalizuje czyny przedsiębiorców polegające na naruszeniu zakazu handlu w niedzielę i święta popełnione umyślnie, jak i nieumyślnie. Oznacza to, że również przedsiębiorca, który zaniechał lektury obowiązujących przepisów, bądź zlecił pracownikowi pracę w najbliższą niedzielę 24 grudnia wskutek błędów organizacyjnych, będzie wypełniał ustawowe znamiona czynu zabronionego i może zostać na niego nałożona kara grzywny w wysokości do 100.000,00 złotych. Warto jednak nadmienić, że nie jest to jedyna kara jaka może spotkać przedsiębiorców za naruszenie zakazu handlu w niedzielę i święta, albowiem art. 218a Kodeksu karnego przewiduje surowsze kary w postaci kary grzywny bądź kary ograniczenia wolności dla sprawców, którzy naruszają przedmiotowy zakaz, czyniąc to w sposób złośliwy lub uporczywy– wyjaśnia w rozmowie z serwisem gazetaprawna.pl adwokat Oliwia Wiza-Carvalho z kancelarii prawnej WIZA LAW FIRM.