Faktury można wystawiać kontrahentom w walucie obcej, ale trzeba pamiętać o różnicach kursowych

Proszę o wyjaśnienie, gdzie powinny zostać ujęte różnice kursowe od transakcji z kontrahentami polskimi, dla której wystawiono faktury zaliczkowe w euro. Na jakim koncie powinny zostać zaksięgowane oraz gdzie ujęte w rachunku zysków i strat?

Jednostki są zobowiązane do ujmowania w księgach rachunkowych wszystkich operacji gospodarczych, które miały miejsce w danym okresie sprawozdawczym. W przypadku przeprowadzania transakcji wyrażonych w walutach obcych należy dokonać ich przeliczenia na złote polskie. Księgi rachunkowe prowadzi się bowiem w walucie polskiej.

Jeśli zaś chodzi o otrzymaną zaliczkę, to należy ją zaksięgować po kursie średnim z dnia poprzedzającego dzień otrzymania takiej zaliczki ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, jeśli wpływa ona na rachunek walutowy. Jeśli zatem założyć, że środki pieniężne wpływają na rachunek walutowy spółki, to powinno nastąpić księgowanie po tym kursie (tu założono pominięcie VAT):

• Wn „Rachunek bankowy”,
• Ma „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.

Zaliczka powinna zostać potwierdzona wystawieniem „faktury VAT zaliczka”, chyba że otrzymanie zaliczki i późniejsza dostawa/wykonanie usługi nastąpiły w tym samym miesiącu.

Następnie, po wykonaniu usługi lub dokonaniu dostawy towarów, należy wystawić fakturę końcową. Wstawiona faktura sprzedażowa jest przeliczana po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego dzień sprzedaży. W takim wypadku księguje się:

• Wn „Rozrachunki z odbiorcami”,
• Ma „Przychody ze sprzedaży”.

Przychód ze sprzedaży powinien zostać przeliczony po kursie średnim NBP z poprzedzającego operację sprzedaży, co wynika z art. 30 ust. 2 ustawy o rachunkowości i art. 12 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Następnie trzeba dokonać rozliczenia zaliczki:

• Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
• Ma „Rozrachunki z dostawcami”.

Na koncie „Rozrachunki z dostawcami” powstaje różnica, która jest związana z rozrachunkami i wynika z tego, że kontrahent zapłaci inną kwotę niż w dacie powstania przychodu byłby zobowiązany.

Warto jeszcze przy okazji zwrócić uwagę, że nie ma przeszkód, aby faktury wystawiać kontrahentom w walucie obcej. Ważne jest tylko to, że VAT musi być zawsze wyrażony w złotych. Jeśli te faktury są uregulowane w walucie obcej, to powstają różnice kursowe. Na potrzeby rachunkowości są to w całości kwoty przychodów lub kosztów finansowych. Natomiast inaczej jest w podatku dochodowym. Kwota różnicy między należną a faktycznie otrzymaną zapłatą, która dotyczy VAT zawartego w tej fakturze, nie ma wpływu na rozliczenia podatkowe. Jak się podkreśla w orzecznictwie, różnice kursowe podatkowe mogą powstać jedynie wtedy, gdy zarówno faktura, jak i zapłata za nią są rozliczane w walucie obcej. W przypadku faktur krajowych, nawet jeśli wartość należności jest wyrażona w walucie obcej, VAT jest zawsze w złotych polskich. Zatem różnice przypadające na VAT w przypadku otrzymania zapłaty takiej faktury należy wyłączyć z przychodów podatkowych lub kosztów uzyskania przychodów. ©℗