Polityka zrównoważonego rozwoju to również umiejętne zarządzanie ryzykiem związanym z katastrofami naturalnymi
Jan Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu Polskiej Izby Ubezpieczeń
Aż 56 proc. Polaków obawia się ocieplenia klimatu – wskazuje raport PIU „Mapa ryzyka Polaków”. 64 proc. z nas uznaje zmiany klimatu za realne ryzyko, które wystąpi w życiu. Globalne zmiany klimatyczne, mające wpływ na wszystkie aspekty życia człowieka, to jeden z najważniejszych tematów ostatnich lat w dyskusji publicznej. Ich skutki nie omijają też gospodarki, a w szczególności sektora ubezpieczeń. Wspiera on bowiem poszkodowanych w wyniku niszczycielskich zjawisk pogodowych.
Obserwowana wzrastająca ekspozycja na ryzyka związane ze zmianami klimatycznymi wymaga ciągłego dostosowywania i wdrażania działań prewencyjnych, uzależnionych od specyfiki poszczególnych narażonych na ryzyko regionów. Ubezpieczenia stanowią jedno z kluczowych działań pozwalających na zarządzanie ryzykiem klimatycznym. Między innymi w przypadku wystąpienia katastrofy naturalnej (takiej jak powódź, huragan, susza czy gradobicie) pozwalają one na szybsze odbicie gospodarcze i przywrócenie równowagi ekonomicznej w poszkodowanym regionie.
Dla ubezpieczycieli zmiany klimatu to jednak nie tylko tworzenie, dostarczanie odpowiednich produktów ochronnych i szybka pomoc, gdy dojdzie do katastrofy. Branża ubezpieczeniowa od lat angażuje się w inicjatywy związane z łagodzeniem efektów zmian klimatycznych w wielu wymiarach. Jesteśmy bowiem świadomi, że z czasem ich konsekwencje będą stanowić dla nas coraz większe wyzwanie, a także będą tworzyć coraz wyższe koszty, jeśli nie podejmiemy odpowiednich działań.
Zielona transformacja objęła ubezpieczycieli
Zakłady ubezpieczeń odgrywają istotną rolę w zielonej transformacji, w szczególności jako inwestorzy instytucjonalni oraz jako ubezpieczyciele ryzyk, w tym związanych ze zmianami klimatu. Zrównoważone finansowanie to jeden z priorytetów Komisji Europejskiej. To oznacza bardziej zrównoważoną i ekologiczną gospodarkę, by jak najszybciej osiągnąć neutralność klimatyczną. W praktyce oznacza to prace nad wieloma dyrektywami i regulacjami.
Ubezpieczyciele uwzględniają cele środowiskowe w swojej działalności, nie tylko dostosowując się do nowych regulacji prawnych i wymogów, lecz także oferując produkty, które wpisują się w ideę zrównoważonego rozwoju. Są to produkty przewidziane dla biznesu, ale też osób indywidualnych. Zakłady dzielą się z przedsiębiorstwami wiedzą i doświadczeniem w zarządzaniu ryzykiem przy zawieraniu umów. Wspierają przygotowanie rozwiązań mających na celu zapobieganie szkodom, pomagają przy opracowaniu scenariuszy niekorzystnych zdarzeń. W ubezpieczeniach korporacyjnych pojawia się tzw. klauzula zielonej odbudowy, która pozwala powiększyć wypłatę odszkodowania o koszty zastosowania rozwiązań ekologicznych.
Wsparcie odnawialnych źródeł energii
Zakłady ubezpieczeń oferują też nowe produkty ubezpieczeniowe dla instalacji odnawialnych źródeł energii (OZE), w tym farm wiatrowych oraz elektrowni wodnych. Wprowadzają jednocześnie ograniczenia związane z ubezpieczaniem sektora paliw kopalnych. Oferta ubezpieczycieli obejmuje też programy ubezpieczeniowe dla gmin, które współfinansują instalacje OZE. W polisach mieszkaniowych pojawiły się też rozwiązania dla alternatywnych źródeł energii, takich jak np. fotowoltaika, pompy ciepła czy kolektory słoneczne. Warto podkreślić, że działania na rzecz zrównoważonego rozwoju to nie tylko praca nad czynnikami środowiskowymi, lecz także działania w sferze społecznej i ładu korporacyjnego.
Zielone inwestycje
Oprócz bezpośredniej działalności ubezpieczeniowej zakłady pełnią też szczególną funkcję inwestorów instytucjonalnych, przekierowując przepływy finansowe na przedsiębiorstwa i projekty, które przyczyniają się do walki ze zmianami klimatycznymi. Ponadto inwestują składki klientów w zielone papiery wartościowe. Przykładowo ekspozycje niektórych zakładów ubezpieczeń wobec działalności kwalifikującej się do unijnej zielonej taksonomii wyniosły w 2021 r. ponad 500 mln zł. Ubezpieczyciele informują swoich klientów, że mają w ofercie zrównoważone produkty i zabezpieczają zielone przedsiębiorstwa oraz projekty, zachęcając tym samym do skorzystania z tej możliwości.
Zarządzanie ryzykiem
Polityka zrównoważonego rozwoju to również umiejętne zarządzanie ryzykiem. Zmieniająca się częstość zdarzeń jest wyzwaniem dla ubezpieczycieli. Do ryzyk dla zrównoważonego rozwoju powinno się podchodzić długoterminowo, w perspektywie wieloletniej. Naprzeciw takim zagadnieniom wychodzi m.in. Polska Izba Ubezpieczeń, w ramach której istnieje specjalna komisja ds. zarządzania ryzykiem analizująca m.in. ryzyko klimatyczne.
Gotowi na groźne zjawiska pogodowe
Ubezpieczyciele są przygotowani zarówno organizacyjnie, jak i finansowo do obsługi masowych szkód. Wprowadzają specjalne procedury, takie jak uproszczona likwidacja czy wypłata zaliczek na poczet odszkodowań. Od lat jesteśmy zdania, że Polska potrzebuje spójnej strategii zarządzania ryzykiem klimatycznym. Ubezpieczyciele powinni być częścią tego planu, ale nie mogą go zastępować. Strategia powinna się opierać na prewencji, rozsądnym zagospodarowaniu przestrzennym i dbaniu o standardy techniczne budynków. W Polsce powinien także powstać jednolity system zbierania danych, dotyczących ryzyka i kosztów szkód związanych z pogodą, dostępny dla wszystkich zainteresowanych podmiotów.
Oprócz zmian klimatycznych na barkach branży ciąży wiele innych wyzwań. Związane są ze skutkami pandemii, przerwanymi łańcuchami dostaw, wojną w Ukrainie, sytuacją gospodarczą w kraju, inflacją czy recesją. Ubezpieczyciele jako jeden z fundamentów bezpieczeństwa społecznego i gospodarczego wspierają obywateli i państwo w tych trudnych czasach. Mierząc się z kolejnymi trudnościami, wynikającymi z ich podstawowej działalności oraz sytuacji makroekonomicznej, dążą przede wszystkim do zachowania ogólnego poczucia stabilności. ©℗
W Polsce powinien powstać jednolity system zbierania danych dotyczących ryzyka i kosztów szkód związanych z pogodą, dostępny dla wszystkich zainteresowanych
/>
