Opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek, czyli tak zwany CIT estoński zyskuje obecnie na popularności. Z tej formy opodatkowania w Polsce można korzystać już od 2021 roku. Jest to nowy system, który promuje inwestycje i jednocześnie minimalizuje formalności związane z rozliczeniem podatków, ale jak pokazuje praktyka – interpretacja nowych przepisów budzi wiele wątpliwości. 21 marca 2023 roku Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) wydał ciekawą interpretację indywidualną o sygn. 0114-KDIP22.4010.309.2022.1.AP, rozstrzygającą jedną z nich.

Dokumentacja lokalna – czy to konieczne?

Z wnioskiem o wydanie interpretacji zwróciła się polska spółka z o.o. dokonująca transakcji kontrolowanych z polskim podmiotem powiązanym. Zarówno jeden jak i drugi podmiot dokonał wyboru opodatkowania w formie CIT estońskiego. Podatnicy mieli wątpliwości czy stosując zasady opodatkowania estońskim CIT mogą skorzystać ze zwolnienia z art. 11n pkt 1 ustawy o CIT.

Zgodnie ze wspomnianym przepisem obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, nie ma zastosowania do transakcji kontrolowanych zawieranych wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów powiązanych spełnia łącznie następujące warunki:

a) nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego,

b) nie korzysta ze zwolnienia przewidzianego dla spółek strefowych,

c) nie poniósł straty podatkowej;

Specyfika spółek na estońskim CIT polega na tym, że do celów ustalania wyniku stosują one przepisy ustawy o rachunkowości, a nie przepisy ustawy o CIT. W praktyce mogą one ponieść stratę, ale nie będzie to strata podatkowa tylko bilansowa.

Stanowisko podatnika i organu

Zdaniem wnioskodawcy z uwagi na status podmiotów powiązanych jako spółek estońskich - fakt, że podmioty te ewidencjonują przychody i koszty na podstawie przepisów o rachunkowości, a co za tym idzie wypracowują bilansowy zysk lub stratę, nie jest możliwa do wykazania przez te podmioty strata podatkowa. Wynika to z tego, że podmioty te nie rozpoznają przychodów i kosztów na zasadach ogólnych CIT. Zatem w trakcie opodatkowania CIT estońskim podmioty nie będą miały obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych - nawet jeżeli którakolwiek ze spółek wykaże stratę bilansową.

Z powyższą argumentacją nie zgodził się Dyrektor KIS. W uzasadnieniu interpretacji podkreślał, iż dokonując ustaleń w zakresie poniesienia straty podatnik na estońskim CIT powinien posłużyć się definicją straty netto w rozumieniu art. 28c pkt 4 ustawy o CIT, który to przepis odsyła do rozumienia tych pojęć zgodnie z przepisami o rachunkowości.

Ponadto organ w uzasadnieniu przywołał też odpowiedź na interpelację poselską nr 38761 z 27 lutego 2023 r. w sprawie obowiązków podatników ryczałtu od dochodów spółek, z której wynika, iż wobec braku odmiennej definicji, pojęcie "straty podatkowej" należy rozumieć jako stratę przyjętą dla celów podatku CIT, bez względu na formę rozliczenia tego podatku. W związku z powyższym, w przypadku podatników na estońskim CIT pojęcie straty podatkowej użyte w art. 11n pkt 1 ustawy o CIT odnosi się do pojęcia straty netto w rozumieniu przepisów o rachunkowości.

Wykazanie straty bilansowej oznacza powstanie obowiązku dokumentacyjnego

Konkludując, organ podatkowy stwierdził, że pojęcie straty podatkowej, o której mowa w art. 11n pkt 1 ustawy o CIT należy utożsamiać z pojęciem straty netto w rozumieniu prawa bilansowego. Wobec czego uznał on stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Oznacza to, że na podmiotach opodatkowanych CIT estońskim ciąży obowiązek sporządzania dokumentacji cen transferowych w sytuacji jeśli poniosą one stratę bilansową.

Anna Sałagan, Kancelaria Staniek & Partners