Pomoc finansowa spoza UE pod ścisłym nadzorem

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) zyska nowe uprawnienia w zakresie kontroli subsydiów zagranicznych na rynku wewnętrznym i niwelowania tych, które zakłócają jego funkcjonowanie.

Konieczność przyznania prezesowi UOKiK nowych kompetencji wynika wprost z prawa unijnego.

Chodzi o rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2022/2560 (Dz.Urz. UE L 330), zgodnie z nim Komisja Europejska została upoważniona do sprawowania nadzoru nad zewnętrznymi przepływami finansowymi wspierającymi gospodarkę unijną. Komisarze będą badać charakter danego subsydium, oceniać skalę jego wpływu, a także dążyć do zniwelowania tych subsydiów, które zakłócają normalne funkcjonowanie rynku wewnętrznego.

Jednocześnie rozporządzenie nakłada na państwa członkowskie obowiązek ścisłej współpracy z Komisją, w tym w szczególności: przekazywania niezbędnych informacji, pomagania unijnym kontrolerom w wykonywaniu ich obowiązków oraz egzekwowania grzywien nałożonych przez Komisję. Jak wskazują autorzy projektu ustawy wprowadzającej ułatwienia w środowisku prawnym i instytucjonalnym dla przedsiębiorców (nr UD 497), do tej pory w polskim prawie brak określenia, który urząd miałby zajmować się współpracą z KE w kontrolowaniu zagranicznych subsydiów.

Wśród nowych uprawnień prezesa UOKiK znajdzie się możliwość zwracania się do innych organów, np. do prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, o potrzebne KE informacje. Chodzi tu o uniknięcie sytuacji, gdy przedsiębiorstwo, któremu zagraniczne subsydium umożliwiło złożenie niezasadnie korzystnej oferty, wygrywa przetarg, pokonując innych wykonawców. Rozporządzenie unijne tego rodzaju pomoc zagraniczną uznaje za szczególnie zakłócającą rynek i nakłada za nią najwyższe kary.

Dodatkowo prezes UOKiK będzie krajowym koordynatorem umożliwiającym unijnym kontrolerom sprawne badanie przepływów zagranicznych do polskich przedsiębiorców. W niektórych przypadkach także kontrolerzy UOKiK zyskają możliwość wchodzenia do przedsiębiorstw w celu wykrycia subsydiów spoza UE. W gestii prezesa UOKiK pozostanie dochodzenie na drodze egzekucji sądowej grzywien nałożonych przez Komisję.

Jak twierdzą projektodawcy, nowe przepisy wpisują się w działania proprzedsiębiorcze, mające na celu ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej. Dzięki objęciu zagranicznych subsydiów ścisłą kontrolą szanse dla wszystkich prowadzących biznes na rynku wewnętrznym UE zostaną wyrównane. ©℗