Interpelacja jest instrumentem kontroli parlamentarnej nad działalnością rządu. Interpelacja powstała, kształtowała się i funkcjonuje w tych państwach, gdzie mechanizm ustrojowy przewiduje zasadę podziału władz. Jako instytucja stwarza każdemu członkowi parlamentu prawo zwracania się do organów egzekutywy z zapytaniami w każdej sprawie, prawo żądania odpowiedzi i prawo wyciągania z nich wniosków. Interpelacja przybrała postać instytucji, której celem jest nie tylko uzyskanie odpowiedzi na zadane pytanie, lecz także sprowokowanie dyskusji i ewentualne zajęcie przez parlament stanowiska w danej kwestii.
W Polsce tryb i zasady składania interpelacji określa regulamin Sejmu. Zgodnie z nim, interpelacje, wnioski o przedstawienie informacji bieżących, zapytania poselskie i pytania w sprawach bieżących mogą być kierowane do członków Rady Ministrów. Posłowi przysługuje prawo złożenia interpelacji w sprawach o zasadniczym charakterze i odnoszących się do problemów związanych z polityką państwa. Interpelacja powinna zawierać krótkie przedstawienie stanu faktycznego będącego jej przedmiotem oraz wynikające zeń pytania oraz powinna być skierowana zgodnie z właściwością interpelowanego. Składa się ją w formie pisemnej na ręce Marszałka Sejmu, który niezwłocznie przesyła wystąpienie interpelowanemu.
| Formy interpelacji | |||||
| Nazwa | Kto | Jak | Przedmiot | Forma odpowiedzi | Termin odpowiedzi |
| Interpelacja poselska | Każdy poseł | Na piśmie | Zasadnicze problemy polityki państwa | Na piśmie | Do 21 dni |
| Wniosek o informację bieżącą | Klub parlamentarny lub 15 posłów | Na piśmie | Dokonując wyboru tematu informacji,Prezydium Sejmu kieruje się przede wszystkim jej znaczeniem i aktualnością | Przedstawienie uzasadnienia wniosku nie może trwać dłużej niż 5 min; udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 10 min | Prezydium Sejmu informuje posłów, która ze zgłoszonych informacji zostanie włączona do porządku dziennego określonego posiedzenia Sejmu |
| Zapytanie poselskie | Każdy poseł | Ustnie – w ciągu 2 min | Sprawy o charakterze jednostkowym, a także sfera zadań publicznych | Bezpośrednio | Bezpośrednio,nie dłużej niż 6 min |
Odpowiedź na interpelację udzielana jest w formie pisemnej nie później niż w ciągu 21 dni od dnia jej otrzymania. W razie uznania odpowiedzi za niezadowalającą interpelant może zwrócić się do Marszałka Sejmu o wystąpienie do interpelowanego z żądaniem dodatkowych wyjaśnień na piśmie. Z takim wnioskiem można wystąpić tylko raz, nie później niż w ciągu 30 dni od dnia otrzymania niezadowalającej odpowiedzi. Przepisy dotyczące interpelacji stosuje się też do „informacji bieżącej” przedstawianej przez członka Rady Ministrów na posiedzeniu Sejmu. Prawo złożenia wniosku o przedstawienie informacji przysługuje klubowi oraz grupie co najmniej 15 posłów.
NAPISZ DO...
Kancelaria Sejmu
ul. Wiejska 4/6/8
00-902 Warszawa www.sejm.gov.pl/kancelaria
Z punktu widzenia obywatela – wyborcy istotną rolę odgrywają zapytania poselskie, które składane są w sprawach o charakterze jednostkowym, dotyczące prowadzonej przez Radę Ministrów polityki wewnętrznej i zagranicznej oraz zadań publicznych realizowanych przez administrację rządową. Pytania w sprawach bieżących zadawane są ustnie na każdym posiedzeniu Sejmu i wymagają bezpośredniej odpowiedzi ministrów, do których są kierowane pytania, lub w wyjątkowych sytuacjach upoważnionych przez nich osób. Postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi – nie dłużej niż 6 minut. Nad pytaniem i udzieloną odpowiedzią nie przeprowadza się dyskusji.
Podstawa prawna
- - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
- - Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. MP z 2002 r. nr 23, poz. 398).