Prawo wykonywania zawodu lekarza

Okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty osobie, która:

• - jest obywatelem polskim lub obywatelem innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej i posiada: a) dyplom lekarza lub lekarza dentysty wydany przez polską szkołę wyższą lub, b) dyplom lub inne dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty, wydane przez inne niż Rzeczpospolita Polska państwo członkowskie Unii Europejskiej lub c) dyplom lekarza lub lekarza dentysty wydany przez inne państwo niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, pod warunkiem że dyplom został uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędny zgodnie z odrębnymi przepisami;
• - posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
• - posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu lekarza lub lekarza dentysty,
• - wykazuje nienaganną postawę etyczną.

Lekarzowi będącemu obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej spełniającemu ww. warunki okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty, jeżeli:

• - przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, że posiada na terenie tego państwa prawo do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty, które nie zostało zawieszone ani którego nie został pozbawiony, oraz że nie toczy się przeciwko niemu postępowanie w sprawie pozbawienia albo zawieszenia prawa do wykonywania zawodu,
• - złoży oświadczenie, że włada językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie koniecznym do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty.

Lekarzowi lub lekarzowi dentyście, który spełnia ww. warunki, okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty, jeżeli ponadto:

• - odbył staż podyplomowy oraz
• - złożył z wynikiem pozytywnym państwowy egzamin kończący staż podyplomowy lekarza albo państwowy egzamin kończący staż podyplomowy lekarza dentysty.

W celu odbycia stażu podyplomowego i złożenia egzaminu kończącego staż okręgowa rada lekarska przyznaje lekarzowi, lekarzowi dentyście ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza albo ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty.

Przyznanie prawa obcokrajowcom z UE

Okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty osobie będącej obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, która:1) posiada dokument poświadczający formalne kwalifikacje lekarza, świadczący o rozpoczęciu kształcenia przed dniem:

• - 1 stycznia 1994 r. w Republice Austrii, Republice Finlandii, Królestwie Szwecji, Republice Islandii i Królestwie Norwegii,
• - 3 kwietnia 1992 r. w byłej Niemieckiej Republice Demokratycznej, pod warunkiem że dokument uprawnia do wykonywania zawodu lekarza na terytorium Republiki Federalnej Niemiec na tych samych zasadach jak dokument poświadczający tego rodzaju kwalifikacje przyznany przez odpowiednie władze Republiki Federalnej Niemiec,
• - 1 stycznia 1986 r. w Królestwie Hiszpanii lub Republice Portugalii,
• - 1 stycznia 1981 r. w Republice Greckiej,
• - 28 stycznia 1980 r. w Republice Włoskiej,
• - 20 grudnia 1976 r. w Królestwie Belgii, Królestwie Danii, Republice Francuskiej, Królestwie Niderlandów, Republice Irlandii, Wielkim Księstwie Luksemburga, Republice Federalnej Niemiec i Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej,
• - 1 maja 1995 r. w Księstwie Liechtensteinu,
• - 1 czerwca 2002 r. w Konfederacji Szwajcarskiej,
• - 1 maja 2004 r. w Republice Czeskiej, Republice Słowackiej, Republice Słowenii, Republice Litewskiej, Republice Łotewskiej, Republice Estońskiej, Republice Węgierskiej, Republice Malty lub Republice Cypryjskiej,
• - 1 stycznia 1993 r. w byłej Czechosłowacji,
• - 20 sierpnia 1991 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w przypadku Republiki Estońskiej,
• - 21 sierpnia 1991 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w przypadku Republiki Łotewskiej,
• - 11 marca 1990 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w przypadku Republiki Litewskiej,
• - 25 czerwca 1991 r. w byłej Jugosławii w przypadku Republiki Słowenii

- oraz zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej potwierdzające, że ten lekarz wykonywał zawód przez okres co najmniej trzech kolejnych lat z pięciu lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia, albo2) posiadającej dokument poświadczający formalne kwalifikacje lekarza dentysty świadczący o rozpoczęciu kształcenia przed dniem:

• - 28 stycznia 1980 r. w Królestwie Belgii, Królestwie Danii, Królestwie Niderlandów, Republice Francuskiej, Republice Irlandii, Wielkim Księstwie Luksemburga, Republice Federalnej Niemiec i Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej,
• - 1 stycznia 1981 r. w Republice Greckiej,
• - 28 lipca 1984 r. w Republice Włoskiej,
• - 1 stycznia 1986 r. w Republice Portugalii,
• - 3 października 1990 r. w byłej Niemieckiej Republice Demokratycznej, pod warunkiem że dokument uprawnia do wykonywania zawodu lekarza dentysty na terytorium Republiki Federalnej Niemiec na tych samych zasadach jak dokument poświadczający tego rodzaju kwalifikacje przyznany przez odpowiednie władze Republiki Federalnej Niemiec,
• - 1 stycznia 1991 r. w Królestwie Hiszpanii,
• - 1 stycznia 1994 r. w Królestwie Szwecji, Republice Finlandii, Republice Islandii i Królestwie Norwegii,
• - 1 stycznia 1999 r. w Republice Austrii,
• - 1 maja 1995 r. w Księstwie Liechtensteinu,
• - 1 czerwca 2002 r. w Konfederacji Szwajcarskiej,
• - 1 maja 2004 r. w Republice Czeskiej, Republice Słowackiej, Republice Słowenii, Republice Litewskiej, Republice Łotewskiej, Republice Estońskiej, Republice Węgierskiej, Republice Malty, Republice Cypryjskiej lub byłej Czechosłowacji,
• - 20 sierpnia 1991 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w przypadku Republiki Estońskiej,
• - 21 sierpnia 1991 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w przypadku Republiki Łotewskiej,
• - 11 marca 1990 r. w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w przypadku Republiki Litewskiej,
• - 25 czerwca 1991 r. w byłej Jugosławii w przypadku Republiki Słowenii

- oraz zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej potwierdzające, że ten lekarz dentysta wykonywał zawód przez okres co najmniej trzech kolejnych lat z pięciu lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia, albo3) posiadającej zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej potwierdzające, że posiadany przez nią dokument poświadczający formalne kwalifikacje został wydany po uzyskaniu odpowiedniego wykształcenia niezbędnego do wykonywania zawodu i jest w tym państwie uznawany za odpowiadający dokumentom poświadczającym kwalifikacje.Zaświadczenia mogą być przedstawiane w ciągu 12 miesięcy od daty ich wydania.

Przyznanie prawa przez radę

Okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty osobie będącej obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, która nabyła kwalifikacje lekarza w Republice Włoskiej, posiadającej zaświadczenie wydane przez odpowiednie włoskie władze stwierdzające, że osoba ta:

• - zdała egzamin specjalizacyjny przed odpowiednimi włoskimi władzami, w celu ustalenia, że posiadana przez nią wiedza i umiejętności odpowiadają kwalifikacjom potrzebnym do wykonywania zawodu lekarza,
• - wykonywała zawód lekarza dentysty zgodnie z prawem przez okres co najmniej trzech kolejnych lat z pięciu lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia,
• - jest uprawniona do wykonywania zawodu lekarza dentysty na takich samych zasadach jak inni ww. posiadacze dyplomów lub dokumentów.

Okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty osobie będącej obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, która posiada dyplom lub inne dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje lekarza nabyte w Republice Włoskiej, świadczące o rozpoczęciu kształcenia w okresie między dniem 28 stycznia 1980 r. a dniem 31 grudnia 1984 r., jeżeli osoba ta przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze, że wykonywała zawód lekarza dentysty przez okres co najmniej trzech kolejnych lat z pięciu lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia oraz że jest uprawniona do wykonywania zawodu lekarza dentysty na takich samych zasadach, jak inni ww. posiadacze dyplomów lub dokumentów.Okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty osobie będącej obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, która posiada dyplom lub inne dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje lekarza nabyte w Królestwie Hiszpanii, świadczące o rozpoczęciu kształcenia przed dniem 1 stycznia 1986 r., jeżeli osoba ta przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze, że wykonywała zawód lekarza dentysty przez okres co najmniej trzech kolejnych lat z pięciu lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia oraz że jest uprawniona do wykonywania zawodu lekarza dentysty na takich samych zasadach, jak inni posiadacze dyplomów lub dokumentów.Okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty osobie będącej obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, która posiada dyplom lub inne dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje lekarza nabyte w Republice Austrii, świadczące o rozpoczęciu kształcenia przed dniem 1 stycznia 1994 r., jeżeli osoba ta przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze, że wykonywała zawód lekarza dentysty przez okres co najmniej trzech kolejnych lat z pięciu lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia oraz że jest uprawniona do wykonywania zawodu lekarza dentysty na takich samych zasadach, jak inni posiadacze dyplomów lub dokumentów.Okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty osobie będącej obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, która posiada dyplom lub inne dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje lekarza nabyte w Republice Czeskiej, Republice Słowackiej lub byłej Czechosłowacji, świadczące o rozpoczęciu kształcenia przed dniem 1 maja 2004 r., jeżeli osoba ta przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze, że wykonywała zawód lekarza dentysty na terytorium tych państw przez okres co najmniej trzech kolejnych lat z pięciu lat bezpośrednio poprzedzających wydanie zaświadczenia oraz że jest uprawniona do wykonywania zawodu lekarza dentysty na takich samych zasadach, jak inni posiadacze dyplomów lub dokumentów.Okręgowa rada lekarska uznaje dyplomy lub inne dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty posiadane przez obywatela innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeżeli osoba ta posiada zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, potwierdzające, że dyplom lub dokument poświadczający formalne kwalifikacje został uzyskany w wyniku ukończenia kształcenia zgodnego z przepisami prawa Unii Europejskiej i jest traktowany przez te władze jako równoważny dyplomom lub dokumentom.

Przesłanki decydujące o przyznaniu prawa cudzoziemcowi

Okręgowa rada lekarska rozpatrując wniosek o przyznanie prawa wykonywania zawodu obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej bierze pod uwagę:

• - dyplomy lub dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty uzyskane w państwie innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej;
• - odbyte kształcenie oraz doświadczenie zawodowe, porównując je z kwalifikacjami wymaganymi do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty w Rzeczypospolitej Polskiej.

W celu uzyskania prawa wykonywania zawodu, lekarz lub lekarz dentysta przedstawia okręgowej radzie lekarskiej, na obszarze której zamierza wykonywać zawód, odpowiednie dokumenty stwierdzające warunki do wykonywania zawodu lekarza, w tym dokumenty stwierdzające odbycie stażu podyplomowego i złożenie egzaminu państwowego, kończącego staż podyplomowy z wynikiem pozytywnym.

Ograniczone prawo wykonywania zawodu

W celu uzyskania ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarz, lekarz dentysta przedstawia okręgowej radzie lekarskiej, na obszarze której zamierza odbyć staż podyplomowy, dokumenty stwierdzające warunki wykonywania zawodu lekarza.Poza dokumentami, lekarz, lekarz dentysta składa okręgowej radzie lekarskiej oświadczenie o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych.Za wystarczające w stosunku do obywatela państwa członkowskiego Unii Europejskiej w zakresie spełnienia wymagań uznaje się:

• - dokumenty odnoszące się do stanu zdrowia wymagane do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego obywatelem jest lekarz, lekarz dentysta, lub w państwie członkowskim Unii Europejskiej, z którego lekarz, lekarz dentysta przybywa; w przypadku gdy dokumenty tego rodzaju nie są wymagane, za wystarczające uważa się dokumenty wydane w tym państwie odnoszące się do stanu zdrowia,
• - dokumenty wydane przez odpowiednie władze państwa, którego lekarz, lekarz dentysta jest obywatelem, lub państwa, z którego przybywa, poświadczające, że obowiązujące w tym państwie wymagania dotyczące postawy etycznej do podjęcia zawodu lekarza, lekarza dentysty zostały spełnione; jeżeli w państwie, którego obywatelem jest lub z którego przybywa lekarz, lekarz dentysta, nie wydaje się dokumentu poświadczającego spełnienie wymagań dotyczących postawy etycznej, za wystarczający uznaje się wyciąg z rejestru skazanych wydany w państwie, którego lekarz, lekarz dentysta jest obywatelem lub z którego przybywa.

Dokumenty mogą być przedstawiane w ciągu 3 miesięcy od daty ich wydania.Na podstawie złożonych dokumentów i oświadczeń okręgowa rada lekarska przyznaje prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty albo ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza albo ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty i wydaje dokument „Prawo wykonywania zawodu lekarza” albo „Prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty” albo „Ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza” albo „Ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty”.Minister Zdrowia po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej określi, w drodze rozporządzenia, wzory dokumentów prawa wykonywania zawodu, uwzględniając w szczególności niezbędne dane osobowe lekarza, numer prawa wykonywania zawodu, adnotacje o wpisie do okręgowego rejestru lekarzy oraz dane dotyczące kwalifikacji lekarza.Okręgowa rada lekarska, na wniosek lekarza lub lekarza dentysty, wydaje:

• - zaświadczenie stwierdzające, że lekarz lub lekarz dentysta posiada kwalifikacje zgodne z wymaganiami wynikającymi z przepisów prawa Unii Europejskiej oraz że posiadany dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji odpowiada dokumentom potwierdzającym formalne kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty wynikające z przepisów prawa Unii Europejskiej,
• - zaświadczenie o przebiegu pracy zawodowej,
• - inne zaświadczenia wymagane przez odpowiednie władze lub organizacje innych niż Rzeczpospolita Polska państw członkowskich Unii Europejskiej zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej.

Przyznanie prawa wykonywania zawodu lekarza albo ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarza albo odmowa przyznania tego prawa przez okręgową radę lekarską powinna być dokonana niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 miesięcy od złożenia wszystkich dokumentów określonych ustawą. Jeżeli okręgowa rada lekarska posiada informacje dotyczące ważnego zdarzenia, które wystąpiło przed podjęciem w Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez obywatela innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i które może mieć wpływ na podjęcie lub wykonywanie zawodu lekarza, informuje o tym zdarzeniu państwo członkowskie Unii Europejskiej, którego obywatelstwo cudzoziemiec posiada lub z którego przybywa, i występuje z wnioskiem o weryfikację tych informacji oraz o zawiadomienie o działaniach, które zostały podjęte w związku z tym zdarzeniem.Bieg terminu od złożenia dokumentów ulega zawieszeniu w przypadku, gdy okręgowa rada lekarska poinformowała o ww. zdarzeniach do czasu otrzymania odpowiedzi, nie dłużej jednak niż na trzy miesiące.W przypadku uzasadnionych wątpliwości dotyczących autentyczności dyplomów lub dokumentów wydanych przez władze lub organizacje państw członkowskich Unii Europejskiej, okręgowa rada lekarska zwraca się do odpowiednich władz lub organizacji tego państwa o potwierdzenie autentyczności dyplomów lub innych dokumentów poświadczających formalne kwalifikacje, w tym dotyczące specjalizacji, wydanych w tym państwie, a także o poświadczenie, że lekarz zamierzający wykonywać zawód w Rzeczypospolitej Polskiej uzyskał pełne wykształcenie zgodne z przepisami obowiązującymi w określonym państwie członkowskim Unii Europejskiej.Minister właściwy do spraw zdrowia ogłosi, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, wykaz dyplomów, świadectw i innych dokumentów poświadczających formalne kwalifikacje do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty przez obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej.Cudzoziemcowi niebędącemu obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej można przyznać prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty na stałe albo na czas określony. Prawo wykonywania zawodu, przyznawane na czas określony w celu odbycia szkolenia podyplomowego lub uzyskania stopnia naukowego obejmuje wyłącznie okres szkolenia oraz wskazane miejsce odbywania szkolenia. Cudzoziemcowi można przyznać prawo wykonywania zawodu, jeżeli ukończył studia medyczne w języku polskim albo jeżeli wykazał znajomość języka polskiego niezbędną do wykonywania zawodu lekarza potwierdzoną egzaminem z języka polskiego. Prawo wykonywania zawodu w tym wypadku przyznaje okręgowa rada lekarska właściwa ze względu na zamierzone miejsce wykonywania zawodu, a egzamin przeprowadza Naczelna Rada Lekarska.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Lekarz, który uzyskał prawo wykonywania zawodu albo ograniczone prawo wykonywania zawodu, podlega wpisowi do rejestru prowadzonego przez właściwą okręgową radę lekarską.

Lekarz o odpowiednio wysokich kwalifikacjach, nieposiadający prawa wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ale posiadający to prawo w innym państwie, może brać udział w konsylium lekarskim i wykonywać zabiegi, których potrzeba wynika z tego konsylium, jeżeli:

• - został zaproszony przez lekarza posiadającego prawo wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej każdorazowo po uzyskaniu zgody właściwej okręgowej rady lekarskiej lub
• - został zaproszony przez lekarza wykonującego zawód w zakładzie opieki zdrowotnej, każdorazowo po uzyskaniu zgody kierownika tego zakładu i właściwej okręgowej rady lekarskiej lub
• - został zaproszony przez szpital kliniczny lub medyczny instytut naukowo-badawczy, który informuje o tym właściwą okręgową radę lekarską.

Lekarz, lekarz dentysta będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej czasowo przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może czasowo wykonywać zawód lekarza, lekarza dentysty bez konieczności uzyskania prawa wykonywania zawodu lekarza albo prawa wykonywania zawodu lekarza dentysty albo bez konieczności uzyskania wpisu do rejestru indywidualnych praktyk lekarskich lub rejestru indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich, jeżeli każdorazowo przed rozpoczęciem wykonywania zawodu złoży w okręgowej izbie lekarskiej, właściwej ze względu na miejsce wykonywania zawodu:

• - pisemne oświadczenie o zamiarze wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, z podaniem miejsca i czasu jego wykonywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz
• - zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej stwierdzające, że wykonuje zawód lekarza, lekarza dentysty w tym państwie oraz
• - zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, że posiada jeden z dyplomów lub innych dokumentów poświadczających formalne kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty lub formalne kwalifikacje w zakresie danej specjalności lekarskiej.

Lekarz, który nie dopełnił obowiązków niezbędnych do czasowego wykonywania zawodu, może udzielać pomocy lekarskiej, pod warunkiem iż stosowne oświadczenie i zaświadczenie lekarz ten złoży po udzieleniu pomocy lekarskiej, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia jej udzielenia.Lekarz, który zamierza podjąć wykonywanie zawodu po upływie 5 lat od uzyskania dyplomu lekarza, lekarza dentysty przed przyznaniem ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, obowiązany jest do odbycia przeszkolenia.Lekarz posiadający ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, który zamierza podjąć wykonywanie zawodu po upływie 5 lat od ukończenia stażu podyplomowego, ma obowiązek odbycia przeszkolenia.Lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu, który nie wykonuje go przez okres dłuższy niż 5 lat, a zamierza podjąć jego wykonywanie, ma obowiązek zawiadomienia o tym właściwej okręgowej rady lekarskiej i odbycia przeszkolenia.Jeżeli okręgowa rada lekarska stwierdzi, że istnieje uzasadnione podejrzenie niedostatecznego przygotowania zawodowego lekarza, powołuje komisję złożoną z lekarzy o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych, która wydaje opinię o przygotowaniu zawodowym tego lekarza.Okręgowa rada lekarska na podstawie opinii komisji może zobowiązać lekarza do odbycia uzupełniającego przeszkolenia. Zainteresowany lekarz jest uprawniony do uczestnictwa w posiedzeniu okręgowej rady lekarskiej w czasie rozpatrywania jego sprawy.Lekarz ma obowiązek stawienia się przed komisją.W razie nieusprawiedliwionego niestawiania się lekarza przed komisją lub uchylania się od uczestnictwa w uzupełniającym przeszkoleniu, okręgowa rada lekarska podejmuje uchwałę o zawieszeniu lekarza w prawie wykonywania zawodu lub o ograniczeniu w wykonywaniu określonych czynności medycznych do czasu zakończenia przeszkolenia.Jeżeli okręgowa rada lekarska stwierdzi, że istnieje uzasadnione podejrzenie niezdolności lekarza do wykonywania zawodu lub ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający wykonywanie zawodu lekarza, powołuje komisję złożoną z lekarzy specjalistów z odpowiednich dziedzin medycyny. Komisja ta wydaje orzeczenie w przedmiocie niezdolności lekarza do wykonywania zawodu albo ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych.Lekarz ma obowiązek stawienia się przed komisją i poddania się niezbędnym badaniom.Okręgowa rada lekarska na podstawie orzeczenia komisji może podjąć uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu na okres trwania niezdolności albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności medycznych na okres trwania niezdolności. Zainteresowany lekarz jest uprawniony do uczestnictwa w posiedzeniu okręgowej rady lekarskiej w czasie rozpatrywania jego sprawy.Jeżeli lekarz odmawia poddania się badaniu przez komisję lub gdy okręgowa rada lekarska na podstawie wyników postępowania wyjaśniającego uzna, że dalsze wykonywanie zawodu lub ściśle określonych czynności medycznych przez lekarza grozi niebezpieczeństwem dla osób przez niego leczonych, okręgowa rada lekarska podejmuje uchwałę o zawieszeniu lekarza w prawie wykonywania zawodu albo o ograniczeniu w wykonywaniu określonych czynności medycznych do czasu zakończenia postępowania.Lekarz, w stosunku do którego podjęto uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu lub ograniczeniu wykonywania określonych czynności medycznych, może wystąpić do okręgowej rady lekarskiej o uchylenie uchwały, jeżeli ustaną przyczyny zawieszenia lub ograniczenia, nie wcześniej jednak niż po upływie 6 miesięcy od podjęcia uchwały okręgowej rady lekarskiej.

Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki

Zawód pielęgniarki, położnej może wykonywać osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu stwierdzone przez okręgową radę pielęgniarek i położnych.Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub odpowiednio zawodu położnej uzyskuje osoba, która:

• - posiada obywatelstwo polskie,
• - posiada dyplom ukończenia polskiej szkoły pielęgniarskiej lub odpowiednio polskiej szkoły położnych bądź uzyskany w innym państwie dyplom uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędny, zgodnie z odrębnymi przepisami,
• - odbyła wymagany staż podyplomowy,
• - posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
• - posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu.

Okręgowa rada pielęgniarek i położnych przyznaje ograniczone prawo wykonywania zawodu w celu odbycia stażu osobie, która zamierza wykonywać zawód pielęgniarki lub położnej na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej i spełnia ww. warunki.Pielęgniarce będącej obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej przysługuje prawo wykonywania zawodu pielęgniarki, jeżeli:

• - posiada jeden z tytułów zawodowych wymienionych w załączniku nr 1,
• - posiada dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną, wydany przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
• - posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
• - posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu, potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
• - przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, że nie została pozbawiona prawa wykonywania zawodu lub prawo to nie zostało zawieszone i nie toczy się przeciwko niej postępowanie w sprawie pozbawienia lub zawieszenia prawa wykonywania zawodu,
• - złoży oświadczenie, że włada językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie koniecznym do wykonywania zawodu pielęgniarki.

Zaświadczenia ww. mogą być przedkładane w okresie trzech miesięcy od dnia ich wystawienia.Za równoważne z dyplomem, świadectwem lub innym dokumentem potwierdzającym posiadanie formalnych kwalifikacji, uprawniającym do wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej zawodu pielęgniarki odpowiedzialnej za opiekę ogólną, uważa się dyplomy, świadectwa lub inne dokumenty wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w zależności od daty rozpoczęcia kształcenia.

Czasowe wykonywanie zawodu w Polsce

Pielęgniarka, położna będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej czasowo przebywająca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, może czasowo wykonywać zawód pielęgniarki, położnej bez konieczności uzyskania prawa wykonywania zawodu pielęgniarki albo prawa wykonywania zawodu położnej, jeżeli każdorazowo przed rozpoczęciem wykonywania zawodu złoży w okręgowej izbie pielęgniarek i położnych właściwej ze względu na miejsce wykonywania zawodu:

• - pisemne oświadczenie o zamiarze wykonywania zawodu pielęgniarki, położnej, ze wskazaniem miejsca i czasu wykonywania zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz
• - zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej stwierdzające, że wykonuje zawód pielęgniarki, położnej w tym państwie, oraz
• - zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej stwierdzające, że posiada jeden z dyplomów, świadectw lub innych dokumentów potwierdzających posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki, położnej.

Dokumenty, mogą być przedkładane w okresie 12 miesięcy od dnia ich wystawienia.Jeżeli pielęgniarka, położna będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej mająca miejsce zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zostanie pozbawiona w całości albo w części prawa wykonywania zawodu, zaświadczenie o prawie wykonywania zawodu oraz inne dokumenty świadczące o posiadaniu tego prawa tracą swoją ważność z dniem pozbawienia jej w całości albo w części prawa wykonywania zawodu.

Uznanie dyplomu unijnego

Jeżeli pielęgniarka, położna będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej posiada dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki, położnej inny niż dokumenty wymienione powyżej, uznaje się go za równoważny z tymi dokumentami, jeżeli przedstawi zaświadczenie wydane przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej stwierdzające, że ten dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji został uzyskany po ukończeniu kształcenia zgodnego z przepisami prawa Unii Europejskiej i jest traktowany przez te władze lub organizacje za równoważny z ww. dokumentami.Okręgowa rada pielęgniarek i położnych, rozpatrując wniosek o przyznanie prawa wykonywania zawodu obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej, bierze pod uwagę:

• - dyplomy, świadectwa oraz inne dokumenty potwierdzające posiadanie formalnych kwalifikacji pielęgniarki, położnej, uzyskane w państwie innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej,
• - odbyte kształcenie oraz doświadczenie zawodowe, porównując je z kwalifikacjami wymaganymi do wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Stwierdzenie prawa wykonywania zawodu powinno być dokonane w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez pielęgniarkę, położną wraz z pełną dokumentacją.Okręgowa izba pielęgniarek i położnych, na wniosek pielęgniarki będącej członkiem tej izby, wydaje:

• - zaświadczenie stwierdzające, że pielęgniarka lub położna posiada kwalifikacje zgodne z wymaganiami wynikającymi z przepisów prawa Unii Europejskiej oraz że posiadany dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji odpowiada dokumentom potwierdzającym formalne kwalifikacje pielęgniarki lub położnej wynikające z przepisów prawa Unii Europejskiej,
• - zaświadczenie o przebiegu pracy zawodowej,
• - inne zaświadczenia wymagane przez odpowiednie władze lub organizacje państw członkowskich Unii Europejskiej zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej.

Prawo wykonywania zawodu albo ograniczone prawo wykonywania zawodu stwierdza, na wniosek osoby zainteresowanej, okręgowa rada pielęgniarek i położnych, właściwa ze względu na miejsce przyszłego wykonywania zawodu.Stwierdzenie prawa wykonywania zawodu w odniesieniu do pielęgniarki będącej obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej przez okręgową radę pielęgniarek i położnych powinno być dokonane niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia wszystkich wymaganych dokumentów określonych ustawą.W przypadku uzasadnionych wątpliwości dotyczących autentyczności dyplomów, świadectw lub innych dokumentów wydanych przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, okręgowa rada pielęgniarek i położnych zwraca się do odpowiednich władz lub organizacji tego państwa o potwierdzenie autentyczności dyplomów, świadectw lub innych dokumentów wydanych przez to państwo oraz o poświadczenie, że pielęgniarka, położna zamierzająca wykonywać zawód w Rzeczypospolitej Polskiej uzyskała wykształcenie zgodne z przepisami obowiązującymi w określonym państwie członkowskim Unii Europejskiej.Okręgowa rada pielęgniarek i położnych może przyznać prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub zawodu położnej na stałe albo na czas określony cudzoziemcowi, który:

• - posiada zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej,
• - włada językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie koniecznym do wykonywania zawodu pielęgniarki, położnej,
• - przedstawił zaświadczenie o wykonywaniu zawodu pielęgniarki, położnej na podstawie przepisów obowiązujących w państwie, w którym dotychczas wykonywał zawód,
• - przedstawi zaświadczenie odpowiedniego organu państwa, którego jest obywatelem, że nie został pozbawiony prawa wykonywania zawodu lub prawo to nie zostało zawieszone i nie toczy się przeciwko niemu postępowanie w sprawie pozbawienia lub zawieszenia prawa wykonywania zawodu,
• - odbył 12-miesięczny staż podyplomowy w zakładzie opieki zdrowotnej.

Pielęgniarka, położna o odpowiednio wysokich kwalifikacjach, nieposiadająca prawa wykonywania zawodu w Rzeczypospolitej Polskiej, ale posiadająca to prawo w innym państwie, może brać udział w naradzie pielęgniarskiej oraz udzielać świadczeń, których potrzeba wynika z narady, jeżeli została zaproszona przez:

• - szpitale lub medyczne instytuty naukowo-badawcze,
• - Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych lub właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych.

Podjęcie wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej po upływie pięciu lat od ukończenia stażu podyplomowego lub po przerwie w wykonywaniu zawodu dłuższej niż pięć lat wymaga odbycia przeszkolenia.

Orzeczenie o niezdolności do wykonywania zawodu

Jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie całkowitej albo częściowej niezdolności pielęgniarki, położnej do wykonywania zawodu, spowodowanej jej stanem zdrowia, okręgowa rada pielęgniarek i położnych powołuje komisję lekarską, zwaną dalej komisją, złożoną ze specjalistów odpowiednich dziedzin medycyny. Komisja wydaje orzeczenie w przedmiocie niezdolności pielęgniarki, położnej do wykonywania zawodu. Pielęgniarka, położna, której sprawa dotyczy, obowiązana jest do stawienia się przed komisją. Okręgowa rada pielęgniarek i położnych, na podstawie orzeczenia komisji, podejmuje uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu na okres trwania niezdolności albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych na okres trwania niezdolności.

Wygaśnięcie prawa do wykonywania zawodu

Prawo wykonywania zawodu albo ograniczone prawo wykonywania zawodu pielęgniarki, położnej wygasa w razie:

• - utraty obywatelstwa polskiego,
• - utraty prawa stałego pobytu,
• - utraty pełnej zdolności do czynności prawnych,
• - upływu czasu, na jaki zostało przyznane.

Wygaśnięcie prawa wykonywania zawodu albo ograniczonego prawa wykonywania zawodu, powoduje wykreślenie z rejestru właściwej okręgowej izby pielęgniarek, pielęgniarek położnych, której członkiem była pielęgniarka lub położna.

Prawo wykonywania zawodu farmaceuty

Farmaceuta jest to osoba, która spełnia jeden z następujących warunków:

• - ukończyła w Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej pięcioletnie studia na kierunku farmacja w szkole wyższej obejmujące co najmniej sześciomiesięczny staż w aptece i uzyskała tytuł zawodowy magistra,
• - ukończyła w Rzeczypospolitej Polskiej czteroletnie lub pięcioletnie studia na kierunku farmacja w szkole wyższej i uzyskała tytuł zawodowy magistra,
• - posiada dyplom wydany przez inne państwo niż państwo członkowskie Unii Europejskiej potwierdzający ukończenie co najmniej pięcioletnich studiów na kierunku farmacja w szkole wyższej obejmujących co najmniej sześciomiesięczny staż w aptece, uznany w Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z odrębnymi przepisami, za równoważny z dyplomem i tytułem zawodowym magistra uzyskiwanym w Rzeczypospolitej Polskiej;
• - posiada kwalifikacje potwierdzone odpowiednim dokumentem.

Wniosek o uznanie prawa wykonywania zawodu

Naczelna Rada Aptekarska, rozpatrując wniosek o przyznanie prawa wykonywania zawodu obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej, bierze po uwagę:

• - dyplomy, świadectwa lub inne dokumenty poświadczające formalne kwalifikacje do wykonywania zawodu farmaceuty uzyskane w państwie innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej,
• - odbyte kształcenie oraz doświadczenie zawodowe, porównując je z kwalifikacjami wymaganymi do wykonywania zawodu farmaceuty w Rzeczypospolitej Polskiej.

Staż odbywany jest w aptece, która uzyskała pozytywną opinię wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego, a także opinię okręgowej rady aptekarskiej, wydaną na wniosek dziekana wydziału farmaceutycznego. Opinia powinna uwzględniać ocenę osób nadzorujących odbywanie przez studenta farmacji stażu w aptece, wyposażenia oraz warunków lokalowych apteki, a także zakresu zadań wykonywanych w tej aptece pod kątem prowadzonego procesu dydaktycznego.Prawo wykonywania zawodu farmaceuty stwierdza okręgowa rada aptekarska właściwa ze względu na miejsce wykonywania zawodu farmaceuty w odniesieniu do obywatela polskiego, który:

• - spełnia wymagania określone (na wstępie),
• - posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu potwierdzony orzeczeniem lekarskim,
• - posiada pełną zdolność do czynności prawnych.

Prawo wykonywania zawodu farmaceuty w odniesieniu do obywatela państwa członkowskiego Unii Europejskiej stwierdza Naczelna Rada Aptekarska, jeżeli osoba ta:

• - posiada dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający posiadanie formalnych kwalifikacji uprawniających do wykonywania zawodu farmaceuty, wydany przez państwo członkowskie Unii Europejskiej,
• - złoży oświadczenie, że posiada znajomość języka polskiego w mowie i piśmie w zakresie koniecznym do wykonywania zawodu farmaceuty.

W przypadku uzasadnionych wątpliwości dotyczących autentyczności dyplomów, świadectw lub innych dokumentów potwierdzających posiadanie formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu farmaceuty, wydanych przez odpowiednie władze lub organizacje państwa członkowskiego Unii Europejskiej, lub dokumentów wymienionych na wstępie, Naczelna Rada Aptekarska zwraca się do odpowiednich władz lub organizacji tego państwa, o potwierdzenie ich autentyczności.W stosunku do farmaceuty będącego obywatelem innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej za wystarczające w zakresie spełniania wymagań uznaje się dokumenty odnoszące się do stanu zdrowia, wymagane do wykonywania zawodu farmaceuty w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego farmaceuta jest obywatelem lub z którego przybywa. Jeżeli w państwie tym dokumenty tego rodzaju nie są wymagane, za wystarczające uważa się dokumenty wydane w tym państwie odpowiadające dokumentom wydawanym w Rzeczypospolitej Polskiej. Dokumenty mogą być przedstawiane przez okres 3 miesięcy od dnia ich wystawienia.Na podstawie złożonych dokumentów i oświadczeń potrzebnych do wykonywania zawodu farmaceuty, okręgowa rada aptekarska lub Naczelna Rada Aptekarska podejmuje uchwałę w sprawie stwierdzenia prawa wykonywania zawodu i wydaje dokument „Prawo wykonywania zawodu farmaceuty”.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Prawo wykonywania zawodu farmaceuty w odniesieniu do cudzoziemca okręgowa rada aptekarska może stwierdzić, jeżeli spełnia on warunki potrzebne do wykonywania zawodu farmaceuty oraz wykazuje wystarczającą znajomość języka polskiego w mowie i piśmie, potwierdzoną egzaminem zorganizowanym i przeprowadzonym przez Naczelną Radę Aptekarską.

Stwierdzenie prawa wykonywania zawodu

Stwierdzenie prawa wykonywania zawodu farmaceuty lub odmowa stwierdzenia powinna być dokonana przez okręgową radę aptekarską lub Naczelną Radę Aptekarską niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia złożenia wszystkich niezbędnych dokumentów.Jeżeli Naczelna Rada Aptekarska lub okręgowe rady aptekarskie posiadają informacje dotyczące ważnego zdarzenia, które wystąpiło przed podjęciem w Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez farmaceutę będącego obywatelem innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i które może mieć wpływ na stwierdzenie prawa wykonywania zawodu farmaceuty, informują o tym zdarzeniu państwo członkowskie Unii Europejskiej, którego jest obywatelem lub z którego przybywa farmaceuta, i występują z wnioskiem o weryfikację tych informacji oraz o zawiadomienie o działaniach, które zostały podjęte w związku z tym zdarzeniem.Naczelna Rada Aptekarska lub okręgowe rady aptekarskie mają obowiązek:

• - dokonania weryfikacji informacji, o które wnosi odpowiednia władza lub organizacje innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które mogą mieć wpływ na stwierdzenie prawa wykonywania zawodu farmaceuty w państwach członkowskich Unii Europejskiej;
• - informowania o wynikach weryfikacji odpowiednie władze lub organizacje wnioskującego państwa innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Weryfikacja informacji musi zostać zakończona niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia przedstawienia przez farmaceutę pełnej dokumentacji.Dokumenty przekazane w ramach weryfikacji zachowują ważność przez okres 3 miesięcy od dnia ich wydania.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Osoba wykonująca zawód aptekarza nie może jednocześnie wykonywać praktyki lekarskiej, lekarsko-dentystycznej ani weterynaryjnej.

Posługiwanie się tytułem

Farmaceuta będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej ma prawo posługiwać się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oryginalnym tytułem określającym wykształcenie, uzyskanym w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub jego skrótem, w przypadku gdy ten tytuł lub jego skrót nie jest tożsamy z tytułem zawodowym używanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do którego farmaceuta jest uprawniony. Jeżeli tytuł określający wykształcenie lub jego skrót może być mylony z tytułem zawodowym używanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dla którego uzyskania wymagane jest dodatkowe szkolenie, którego farmaceuta nie posiada, może on posługiwać się oryginalnym tytułem używanym w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem lub z którego przybywa, w języku oryginalnym w formie określonej przez Naczelną Radę Aptekarską.

Podstawa prawna

• - Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 226, poz. 1943 z późn. zm.).
• - Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 57, poz. 602 z późn. zm.).
• - Ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 9, poz. 108 z późn. zm.).