Rozprawa jest to jedna z form postępowania wyjaśniającego. Organ administracji publicznej przeprowadza rozprawę, jeżeli:
- zapewni to przyspieszenie lub uproszczenie postępowania,
- zapewni osiągnięcie celu wychowawczego,
- wymaga tego przepis prawa,
- zachodzi potrzeba uzgodnienia interesów stron,
- jest to potrzebne do wyjaśnienia sprawy przy udziale świadków lub biegłych albo w drodze oględzin.
Nieobecność na rozprawie stron należycie wezwanych nie stanowi przeszkody do jej przeprowadzenia.
Czynności przed rozprawą
Przed rozprawą organ administracji publicznej podejmuje czynności niezbędne do jej przeprowadzenia, a w szczególności wzywa:
- strony do złożenia wyjaśnień, dokumentów i innych dowodów i do stawienia się na rozprawę osobiście lub przez przedstawicieli albo pełnomocników,
- świadków i biegłych do stawienia się na rozprawę.
Ponadto o rozprawie zawiadamiane są państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, organizacje społeczne, a także inne osoby, jeżeli ich udział jest uzasadniony ze względu na jej przedmiot. Organ administracji wzywa je do wzięcia udziału w rozprawie albo do złożenia przed rozprawą oświadczenia i dowodów dla jego poparcia.
Stronom, świadkom, biegłym oraz państwowym i samorządowym jednostkom organizacyjnym, organizacjom i innym osobom, wezwanym do udziału w rozprawie, doręcza się wezwanie na piśmie, które określa jej termin, miejsce i przedmiot.
Ponadto gdy prawdopodobne jest, że oprócz wezwanych stron uczestniczących w postępowaniu mogą być jeszcze w sprawie inne strony, nieznane organowi administracji publicznej, powinien on informację o rozprawie ogłosić w drodze obwieszczeń albo w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.
Otwarcie rozprawy
Rozprawą kieruje wyznaczony do jej przeprowadzenia pracownik organu administracji publicznej. Natomiast gdy postępowanie toczy się przed organem kolegialnym, rozprawą kieruje przewodniczący albo wyznaczony członek tego organu.
Otwarcie rozprawy następuje po wywołaniu sprawy. Następnie sprawdzane jest stawiennictwo. Obecność stron sprawdza się w celu ustalenia, czy nie zachodzą przyczyny uzasadniające odroczenie rozprawy. Zostanie ona odroczona, jeżeli:
- kierujący rozprawą stwierdzi poważne nieprawidłowości w wezwaniu stron na rozprawę,
- niestawienie się strony zostało spowodowane przeszkodą trudną do przezwyciężenia,
- zaistniała inna ważna przyczyna.
Po załatwieniu kwestii formalnych następuje właściwa (główna) część rozprawy. W jej trakcie strony mogą składać wyjaśnienia, zgłaszać żądania, propozycje i zarzuty oraz przedstawiać dowody na ich poparcie, a także wypowiadać się co do wyników postępowania dowodowego.
WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Za niewłaściwe zachowanie się w czasie rozprawy strony, świadkowie, biegli i inne osoby uczestniczące w rozprawie mogą być, po uprzednim ostrzeżeniu, wydalone z miejsca rozprawy przez kierującego rozprawą oraz ukarane grzywną.
Podstawa prawna
* Art. 89–96 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.).