Zasady wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od niewypłacalnych dłużników będących przedsiębiorcami oraz skutki ogłoszenia upadłości regulują przepisy ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.

Niewypłacalność

Upadłość ogłaszana jest w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Za takiego uznaje się dłużnika, który nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań. Jeśli dłużnikiem jest osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej (jeśli posiada zdolność prawną, np. spółka jawna) – uznaje się go za niewypłacalnego także wtedy, gdy zobowiązania przekroczą wartość majątku dłużnika. Nie ma przy tym znaczenia, że na bieżąco wykonuje on te zobowiązania.

Sąd może jednak oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie przekracza trzech miesięcy, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10 proc. wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika. Nie dotyczy to sytuacji, gdy niewykonanie zobowiązań ma charakter trwały albo jeśli oddalenie wniosku może spowodować pokrzywdzenie wierzycieli. Sąd oddali też wniosek, jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

Dwie postacie upadłości

Sąd ma dwie możliwości: może ogłosić upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika albo ogłosić upadłość z możliwością zawarcia układu. Ten drugi sposób brany jest pod uwagę, jeśli zostanie uprawdopodobnione, że w drodze układu wierzyciele zostaną zaspokojeni w wyższym stopniu niż po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku dłużnika.

Wniosek o ogłoszenie upadłości

Upadłości nie można ogłosić z urzędu. Podstawą wszczęcia postępowania jest złożenie wniosku. Może to zrobić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli. Wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:
- imię i nazwisko dłużnika, jego nazwę albo firmę, miejsce zamieszkania albo siedzibę, a gdy dłużnikiem jest spółka osobowa lub osoba prawna – reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia,
- oznaczenie miejsca, w którym znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika,
- wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie,
- informację, czy dłużnik jest spółką publiczną.



WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Jeżeli ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, upadły jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, a także wydać wszystkie dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję. Wykonanie tego obowiązku upadły potwierdza w formie oświadczenia na piśmie, które składa sędziemu komisarzowi.

Jeżeli dłużnikiem jest przedsiębiorca wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego lub innego rejestru, do wniosku należy dołączyć odpis z tego rejestru.

Jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości zgłasza wierzyciel, powinien uprawdopodobnić swoją wierzytelność, a ponadto, jeżeli wnosi o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu, powinien dołączyć wstępne propozycje układowe.

Jeśli wniosek o ogłoszenie upadłości zgłasza dłużnik, powinien we wniosku dodatkowo określić, czy wnosi o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu, czy też o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację jego majątku.

Teresa Siudem

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. nr 60, poz. 535 z późn. zm.).

Wzór wniosku o ogłoszenie upadłości

Poznań, dnia 23 maja 2005 r.
Sąd Rejonowy w Poznaniu Wydział Gospodarczy
Wierzyciele: 1) Anna Kowalska zam. w Poznaniu, ul. Zielona 3 2) Jan Nowak zam. w Poznaniu, ul. Tulipanowa 5 Dłużnik: „Podróżnik” Spółka z o.o. z siedzibą w Poznaniu, ul. Długa 2 reprezentowana przez członków zarządu: Joannę Burzę, Adama Głowińskiego
Wniosek wierzycieli o ogłoszenie upadłości
Wnosimy o: – ogłoszenie upadłości „Podróżnik” Spółki z o.o. w Poznaniu, prowadzącej usługi turystyczne, – zabezpieczenie majątku dłużnika.
Uzasadnienie
Spółka z o.o. „Podróżnik” z siedzibą w Poznaniu prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług turystycznych. Wierzyciele uzyskali prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z 15 lutego 2005 r. (sygn. akt IC 3/2004) zasądzający od dłużnika, „Podróżnik” Spółka z o.o. w Poznaniu, na ich rzecz kwotę 8500 zł z odsetkami od 10 marca 2004 r. Dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu, sygn. akt IC 83/2004. Egzekucja z rachunku bankowego i z ruchomości dłużnika okazała się bezskuteczna. Dowód: zawiadomienie komornika sądowego Km 67/2004. Mimo że dłużnik zaprzestał płacenia długów, nadal prowadzi działalność gospodarczą. W prasie lokalnej ukazują się ogłoszenia dotyczące organizowania przez „Podróżnik” Spółkę z o.o. wycieczek krajowych i zagranicznych. Dowód: Gazeta „Dziennik Poznański” z 30 kwietnia 2004 r. W związku z powyższym – zarówno wniosek o ogłoszenie upadłości, jak i wniosek o zabezpieczenie majątku dłużnika są uzasadnione.
Anna Kowalska Jan Nowak
Załączniki: 1) odpis wniosku 2) wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu, sygn. akt IC 83/2004 3) zawiadomienie komornika sądowego Km 67/2004 4) Gazeta „Dziennik Poznański” z 30 kwietnia 2004 r.