Współzawodnictwo podmiotów gospodarczych na rynku. Firmy konkurują m.in. jakością towarów i usług, ceną, stosowaniem nowych technologii itp. Konkurencja na rynku jest chroniona ustawowo – za jej naruszenie Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów może nakładać dotkliwe kary, sięgające nawet równowartości 50 mln euro.

PRZYKŁAD
Trzy firmy farmaceutyczne produkują ten tam lek. Ustalają, że, aby mieć równe szanse zbytu, będą sprzedawawać go w tej samej cenie. Przedsiębiorcy umawiają się, że każdy z nich będzie sprzedawał lek na umówionym obszarze Polski. Takie działanie stanowi porozumienie ograniczające konkurencję – zakazane jest bowiem dokonywanie przez przedsiębiorców rynku zbytu i ustalanie ceny sprzedaży oferowanych przez nich produktów.

Konkurencję na rynku mogą ograniczać porozumienia zawierane przez przedsiębiorców czy nadużywanie przez jednego lub więcej przedsiębiorców pozycji dominującej na rynku. Ochronie konkurencji służy również kontrola koncentracji przedsiębiorców, a także kontrola pomocy publicznej (przedsiębiorca, dzięki uzyskanej pomocy publicznej, może zwiększyć swoją przewagę konkurencyjną).

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję – zakazane są porozumienia, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku, które polegają na:

  • - ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio, cen i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów,
  • - ograniczaniu lub kontrolowaniu produkcji lub zbytu oraz postępu technicznego lub inwestycji,
  • - podziale rynków zbytu lub zakupu,
  • - stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji,
  • - uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy,
  • - ograniczaniu dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem,
  • - uzgadnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny.

Zakaz nadużywania pozycji dominującej – zakazane jest nadużywanie na rynku pozycji dominującej przez jednego lub kilku przedsiębiorców. Taka pozycja umożliwia przedsiębiorcy zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku właściwym przez stworzenie mu możliwości działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów. Przyjmuje się, że przedsiębiorca posiada pozycję dominującą, jeśli jego udział w rynku przekracza 40 proc. Nadużywanie pozycji dominującej polega przede wszystkim na:

NAPISZ DO...
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów plac Powstańców Warszawy 1 00-950 Warszawa tel. (22) 55-60-800 Adresy wszystkich delegatur Urzędu znajdziesz na stronie: www.uokik.gov.pl

  • - bezpośrednim lub pośrednim narzucaniu nieuczciwych cen, w tym cen nadmiernie wygórowanych albo rażąco niskich, odległych terminów płatności lub innych warunków zakupu albo sprzedaży towarów,
  • - ograniczeniu produkcji, zbytu lub postępu technicznego ze szkodą dla kontrahentów lub konsumentów,
  • - stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji,
  • - uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy,
  • - przeciwdziałaniu ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju konkurencji,
  • - narzucaniu przez przedsiębiorcę uciążliwych warunków umów, przynoszących mu nieuzasadnione korzyści,
  • - stwarzaniu konsumentom uciążliwych warunków dochodzenia swoich praw,
  • - podziale rynku według kryteriów terytorialnych, asortymentowych lub podmiotowych.
Ewa Usowicz

Podstawa prawna

  • - Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. nr 122, poz. 1319 z późn. zm.).