Offset (z ang. wyrównanie, kompensata) oznacza system kompensacji wydatków ponoszonych przez kraj dokonujący za granicą zakupów uzbrojenia i sprzętu wojskowego.

Offset jest uważany za efektywny instrument w handlu międzynarodowym, przyczyniający się do rozwoju gospodarki, przynoszący korzyści w zakresie polityki eksportowej i importowej.

Umowa offsetowa to umowa zawarta pomiędzy Skarbem Państwa a zagranicznym dostawcą, określająca zakres i wartość zobowiązania offsetowego, które zagraniczny dostawca ma wykonać na terytorium RP wspólnie z polskim przedsiębiorcą.
Zobowiązanie offsetowe to zobowiązania bezpośrednie lub pośrednie zagranicznego dostawcy uzbrojenia lub sprzętu wojskowego do wniesienia wkładów do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej lub do zawarcia umowy poddostawy z polskim przedsiębiorcą.

Przedmiot umowy

Uzbrojenie lub sprzęt wojskowy to: broń, amunicja, materiały wybuchowe oraz wyroby i ich części, usługi, a także technologie o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym). Przez umowę dostawy należy rozumieć sprzedaż, licencję, know-how i inne umowy o przeniesienie prawa lub świadczenie usług.
Umowa offsetowa ma zapewnić udział zagranicznych dostawców w restrukturyzacji i rozwoju gospodarki RP, w szczególności rozwój polskiego przemysłowego potencjału obronnego, a także przemysłu lotniczego, elektronicznego oraz wdrażanie zaawansowanych technologii. Powinna przyczyniać się do otwarcia nowych rynków dla polskiego przemysłu obronnego, lotniczego i elektronicznego lub zwiększenia ich dotychczasowych możliwości eksportowych. Ponadto powinna spowodować przekazanie nowych technologii oraz usprawnień organizacyjnych, rozwój prac naukowo-badawczych, rozwój polskich uczelni i jednostek badawczo-rozwojowych. Dzięki zawarciu umów offsetowych powinno także dochodzić do stworzenia nowych miejsc pracy w Polsce, w szczególności w rejonach zagrożonych bezrobociem, w których znajdują się spółki przemysłowego potencjału obronnego.

Treść umowy

Oferta powinna zawierać m.in. proponowaną wartość umowy offsetowej, informacje dotyczące doświadczeń zagranicznych dostawcy w wykonywaniu umów offsetowych, proponowany przedmiot zobowiązań offsetowych i terminy ich wykonania.
Ofertę analizuje Komitet do Spraw Umów Offsetowych. Następnie przekazuje on odpowiednią opinię ministrowi gospodarki. Umowa offsetowa nie może być zawarta na okres dłuższy niż 10 lat. Zagraniczny dostawca, który zawarł umowę offsetową, ma obowiązek przedkładania ministrowi właściwemu do spraw gospodarki kwartalnych i rocznych sprawozdań z wykonania zobowiązań offsetowych.

Zbigniew Biskupski

Podstawa prawna
* Ustawa o niektórych umowach kompensacyjnych zawieranych w związku z umowami dostaw na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa z dnia 10 września 1999 r. (Dz.U. nr 80, poz. 903 z późn. zm.).
* Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 sierpnia 2000 r. w sprawie regulaminu organizacyjnego Komitetu do Spraw Umów Offsetowych (Dz.U. nr 66, poz. 793 z późn. zm.).
* Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 lipca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad zaliczania zobowiązań offsetowych zagranicznego dostawcy uzbrojenia lub sprzętu wojskowego na poczet wartości umowy offsetowej (Dz.U. nr 100, poz. 907 z późn. zm.).