W ostatnich dniach pojawiła się informacja o tym, że Władimir Putin zaproponował objęcie Ukrainy zarządem tymczasowym przed ewentualnymi rozmowami pokojowymi. Deklaracja ta wpisuje się w narrację rosyjskiego prezydenta, podważającą legitymację prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Wybory prezydenckie na Ukrainie nie odbyły się ze względu na trwający stan wojenny, co zgodnie z przepisami oznacza przedłużenie kadencji do momentu wybrania nowej głowy państwa.
Podstawa prawna dotycząca przedłużenia kadencji
Na Ukrainie obowiązują przepisy, zgodnie z którymi w czasie trwania stanu wojennego nie przeprowadza się wyborów. Zgodnie z konstytucją Ukrainy, kadencja prezydenta jest automatycznie przedłużona aż do zakończenia działań wojennych.
Najważniejsze kwestie prawne w tym zakresie obejmują:
- Niemożność organizacji wyborów w czasie stanu wojennego;
- Przedłużenie kadencji prezydenta do czasu wyboru nowej głowy państwa;
- Zgodność z prawem międzynarodowym dotyczącym suwerenności państw.
Krytyka ze strony Ukrainy
Ukraińskie władze stanowczo odrzuciły propozycję Władimira Putina. Ambasador Ukrainy w Polsce, Wasyl Bodnar, określił pomysł jako "głupotę i myślenie życzeniowe". Podkreślał, że Ukraina jest demokratycznym państwem, które samodzielnie zadecyduje o wyborze władz po zakończeniu konfliktu.
Główne argumenty strony ukraińskiej to:
- Suwerenność i niezależność w podejmowaniu decyzji politycznych;
- Legalność przedłużenia kadencji Zełenskiego;
- Brak potrzeby zewnętrznej interwencji w zarządzaniu państwem.
Rosyjska narracja i rola Donalda Trumpa
Rosyjskie media wielokrotnie podważały legitymację prezydenta Zełenskiego, sugerując konieczność wprowadzenia zarządu tymczasowego. Putin zaproponował, aby administracja tymczasowa działała pod auspicjami ONZ, USA, krajów europejskich i partnerów Rosji. Celem miałoby być przeprowadzenie wyborów i wyłonienie nowego rządu przed rozmowami pokojowymi.
Donald Trump, według słów Putina, ma "szczerą chęć zakończenia konfliktu". Jednakże ambasador Bodnar zaznaczył, że Trump nie jest stroną decyzyjną w sprawie ukraińskich wyborów. Kluczową rolę odgrywa naród ukraiński.
Stanowisko Ukrainy wobec zewnętrznych nacisków
Wasyl Bodnar odrzucił zarzuty o zewnętrzne naciski na zmianę władzy na Ukrainie. Podkreślił, że to naród ukraiński zdecyduje, kto będzie następnym prezydentem. Zełenski wciąż cieszy się dużym poparciem społecznym, co według Bodnara daje mu realne szanse na reelekcję.
Najważniejsze aspekty stanowiska Ukrainy to:
- Odrzucenie pomysłu zarządu tymczasowego;
- Podkreślenie znaczenia suwerenności;
- Poparcie społeczne dla obecnego prezydenta.