Komisja Europejska proponuje rozporządzenie o monitorowaniu lasów, która uzupełni istniejące luki w informacjach na temat lasów europejskich i stworzy kompleksową bazę wiedzy o lasach, aby umożliwić państwom członkowskim, właścicielom lasów i zarządcom lasów lepsze reagowanie na rosnącą presję na lasy i wzmocnienie odporności lasów, podała Komisja.

"Wprowadzi ono kompleksowy, wysokiej jakości system monitorowania, który zapewni znormalizowane lub zharmonizowane dane i obejmuje wszystkie lasy i inne obszary zalesione. Będzie ona opierać się na istniejących zbiorach danych, dobrych praktykach państw członkowskich i postępie technologicznym w zakresie teledetekcji, a także na zdolności UE do świadczenia tych usług" - czytamy w komunikacie.

W szczególności ustawa o monitorowaniu lasów stworzy:

- system mapowania i lokalizacji jednostek leśnych

- ramy gromadzenia danych o lasach, łączące:

  • znormalizowane dane, w odniesieniu do których Komisja przejmie wiodącą rolę i zapewni racjonalną pod względem kosztów usługę przede wszystkim w ramach obserwacji Ziemi (Copernicus)
  • zharmonizowane dane, w dużej mierze pochodzące z krajowych wykazów lasów, które są porównywalne w całej Europie

- ramy wymiany danych dotyczących lasów.

Ramy te pomogą stworzyć zintegrowaną gospodarkę leśną, zapewniając współpracę między państwami członkowskimi oraz zachęcając je do opracowywania długoterminowych planów leśnych, z uwzględnieniem wszystkich istotnych wymiarów polityki i wielofunkcyjności lasów, podano także.

Zarządcy lasów mogą wprowadzać do obrotu usługi ekosystemowe świadczone przez siebie lasy, takie jak usuwanie dwutlenku węgla, w ramach unijnego certyfikatu usuwania dwutlenku węgla w oparciu o bardziej wiarygodne i dostępne dane, co pomaga zwiększyć skalę rolnictwa regeneratywnego.

Zgodnie z oceną skutków towarzyszącą proponowanemu rozporządzeniu, wartość ekonomiczną pochłaniacza dwutlenku węgla netto na obszarach leśnych UE można oszacować na 32,8 mld euro. Sektor leśny i produkty drzewne w UE usuwają obecnie około 380 Mt ekwiwalentu CO2 rocznie, podano także.

Rozporządzenie o monitorowaniu wzmocni zrównoważone dostarczanie gospodarczych, społecznych i kulturalnych zasobów leśnych i usług leśnych.

Jak podano w komunikacie, np. dostawy drewna oszacowano na około 16 mld euro w 2021 r., a wartość regulacyjnych i kulturalnych usług ekosystemowych (tj. kontroli przeciwpowodziowej, oczyszczania wody i rekreacji, w przypadku których lasy stanowiły główny wkład w całkowitą wartość rekreacji opartej na zasobach przyrody) oszacowano na około 57 mld euro.

Przedsiębiorstwa działające w sektorze usług cyfrowych, w tym MŚP, otrzymają nowe możliwości w oparciu o znormalizowane/uregulowane produkty oraz poprzez dalszy rozwój rynku narzędzi obserwacji Ziemi i monitorowania z powietrza, podkreślono.

W komunikacie podano także, że ramy monitorowania na poziomie unijnym będą opierać się na istniejących systemach monitorowania na szczeblu krajowym i unijnym i mają na celu zmniejszenie obciążeń sprawozdawczych dla administracji krajowych poprzez stosowanie zasad określonych w dyrektywie w sprawie otwartych danych.

"Lepsze monitorowanie umożliwi działania mające na celu zwiększenie odporności lasów na transgraniczne zagrożenia związane ze szkodnikami, suszami i pożarami lasów, które są spotęgowane przez zmianę klimatu, umożliwi wprowadzenie nowych modeli biznesowych, takich jak rolnictwo regeneratywne, oraz przyczyni się do zapewnienia zgodności z uzgodnionymi przepisami UE. Ostatecznie pomoże to wzmocnić zdolność lasów do wypełniania ich licznych funkcji środowiskowych i społeczno-gospodarczych, w tym ich roli jako naturalnych pochłaniaczy dwutlenku węgla" - podkreślono w komunikacie.

Ramy dot. monitorowania umożliwią gromadzenie i wymianę aktualnych i porównywalnych danych o lasach uzyskanych w wyniku połączenia technologii obserwacji Ziemi i pomiarów naziemnych.