Pomimo działań UE korupcja i zawłaszczanie państwa przez oligarchów nadal są powszechnym problemem na Ukrainie – wynika ze sprawozdania opublikowanego przez Europejski Trybunał Obrachunkowy (ETO), instytucji kontrolującej wykonanie budżetu UE.
"Od ponad 20 lat UE wspiera Ukrainę w realizacji programu reform. Nieodłącznym elementem tych działań jest zwalczanie korupcji, która stanowi główną przeszkodę w rozwoju Ukrainy i jest sprzeczna z wartościami UE. Korupcja na wysokim szczeblu i zawłaszczanie państwa przez oligarchów to bardzo rozpowszechnione problemy na Ukrainie. Stanowią one przeszkodę dla konkurencji oraz wzrostu gospodarczego, a ponadto szkodzą procesowi demokratycznemu" - czytamy w komunikacie ETO.
"UE od dawna doskonale zdaje sobie sprawę z powiązań między oligarchami, urzędnikami wysokiego szczebla, politykami, wymiarem sprawiedliwości i przedsiębiorstwami państwowymi. Kontrolerzy odnotowali jednak, że nie opracowano prawdziwej strategii ukierunkowanej na zwalczanie korupcji na wysokim szczeblu, a przykładowo problem nielegalnych przepływów finansowych, w tym prania pieniędzy, znajdował się tylko na marginesie. Niemniej UE wsparła wiele reform i działań antykorupcyjnych na Ukrainie. W większości przypadków wielkość wsparcia zależy od spełnienia szeregu warunków. Komisja Europejska jednak często interpretowała te wymogi w sposób niedostatecznie rygorystyczny, czego efektem była zbyt pozytywna ocena" - podkreśla Trybunał.
Zwraca on uwagę, że główne instytucje antykorupcyjne, które UE pomogła utworzyć, nadal mają trudności, by wpływać na bieżącą sytuację.
"Cały system prowadzenia postępowań przygotowawczych, ścigania oraz wydawania wyroków w sprawach dotyczących korupcji na wysokim szczeblu jest bardzo niestabilny. Mimo że rezultaty prac Najwyższego Sądu Antykorupcyjnego Ukrainy są obiecujące, skuteczność działania, niezależność i trwałość tej instytucji są regularnie kwestionowane" - zauważa ETO.
"Kolejnym przykładem jest Narodowe Biuro Antykorupcyjne Ukrainy. Chociaż wsparcie polityczne ze strony UE pomogło temu organowi utrzymać sprawność operacyjną i niezależność, funkcjonowanie Biura jest stale zagrożone, a jego decyzje zależą między innymi od pracy prokuratorów i biur kryminalistycznych. (...) Jeżeli jedno ogniwo w łańcuchu jest słabe, całość nie może funkcjonować prawidłowo" - przestrzegają kontrolerzy unijnej instytucji.
Ukraińska Rada Najwyższa (parlament) w czwartek uchwaliła tzw. ustawę o oligarchach. Dokument zakłada utworzenie rejestru oligarchów, a osoby do niego wpisane nie będą mogły m.in. finansować partii politycznych.