Polska 2050 chce, by nasz kraj dołączył do Prokuratury Europejskiej. Złożenie projektu uchwały wzywającej rząd do podjęcia działań mających na celu przystąpienie Polski do tego unijnego organu zapowiedzieli w środę posłowie Tomasz Zimoch i Paweł Zalewski.
Prokuratura Europejska (EPPO - European Public Prosecutor’s Office) to organ Unii Europejskiej odpowiedzialny za prowadzenie postępowań przygotowawczych, wnoszenie i popieranie oskarżeń oraz wytaczanie powództw przeciwko sprawcom przestępstw naruszających interesy finansowe UE, w tym: nadużyć finansowych, korupcji, prania pieniędzy, transgranicznych oszustw VAT-owskich. Prokuratura Europejska rozpoczęła działalność 1 czerwca 2021 r.; przystąpiły do niej 22 kraje UE, zaś nie przystąpiło pięć - Szwecja, Węgry, Polska, Irlandia i Dania.
Zdaniem posła Tomasza Zimocha do Prokuratury Europejskiej powinna niezwłocznie dołączyć Polska. Dlatego - jak poinformował - koło Polska 2050 zamierza złożyć w Sejmie projekt uchwały, w którym posłowie wezwą rząd do podjęcia działań mających na celu przystąpienie Polski do tego unijnego organu. Zimoch zachęcał polityków wszystkich ugrupowań do złożenia podpisu pod projektem uchwały.
Również poseł Paweł Zalewski przekonywał, że członkostwo w EPPO leży w interesie Polski i Polaków. "Nie rozumiemy, dlaczego rząd i większość sejmowa uważa, że funkcjonowanie Prokuratury Europejskiej, organu UE, organu powołanego zgodnie z traktatami, które Polska przyjęła, w jakikolwiek sposób może grozić suwerenności Polski" - mówił Zalewski.
"Nie rozumiemy również, dlaczego rząd, który tak wielką wagę przykłada do walki ze zorganizowaną przestępczością transnarodową, związaną z wyłudzaniem VAT-u, pozbawia się niezwykle istotnego i skutecznego instrumentu walki z tymi przestępcami" - dodał.
W połowie 2021 r. premier Mateusz Morawiecki przyznał, że "bardzo dobrze" ocenia decyzję o nieprzystąpieniu Polski do Prokuratury Europejskiej. "Prokuratura, wymiar sprawiedliwości zależą od kompetencji krajowych; generalnie wymiar sprawiedliwości należy do kompetencji krajowych i nie jest kompetencją przyznaną instytucjom europejskim" - mówił wówczas szef rządu.
Również minister sprawiedliwości i prokurator generalny Zbigniew Ziobro przekonywał wówczas, że prokuratura polska "świetnie sobie radzi" m.in. ze zwalczaniem przestępstw związanych z wyłudzeniami VAT, a EPPO "powoli zagarniałaby" obszar jej działalności. "I nasza prokuratura stałaby się pachołkiem prokuratury europejskiej. Ja się na to nie zgadzam" – mówił szef MS.
Na trwającym obecnie posiedzeniu Sejmu posłowie pracują nad rządowym projektem nowelizacji Kodeksu postępowania karnego oraz ustawy Prawo o prokuraturze, którego głównym celem - według autorów - jest umożliwienie ścisłej współpracy między polskimi śledczymi a Prokuraturą Europejską.
Zgodnie z polskimi przepisami możliwość korzystania z europejskich instrumentów prawnych - np. europejskiego nakazu aresztowania, europejskiego nakazu dochodzeniowego czy wykonywania środków zapobiegawczych - jest dopuszczona tylko w kontaktach z państwami członkowskimi UE. Natomiast obecnie Kpk nie przewiduje możliwości stosowania instrumentów unijnych w relacjach z organami UE.
Dlatego projektowana nowelizacja włącza Prokuraturę Europejską "do kręgu podmiotów uprawnionych do funkcjonowania w transgranicznym obrocie prawnym" i ma umożliwić polskim prokuraturom i sądom wykonywanie jej wniosków; wprowadza też możliwość występowania przez polskie prokuratury i sądy do Prokuratury Europejskiej o zabezpieczenie i przekazanie materiału dowodowego w sprawach objętych jej kompetencją
Do Prokuratury Europejskiej przystąpiły 22 kraje UE: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Włochy. Członkami UE nieuczestniczącymi w Prokuraturze Europejskiej są Dania, Irlandia, Polska, Szwecja i Węgry. (PAP)
autorka: Aleksandra Rebelińska