W poniedziałek wiceminister na komisji przedstawiał informację MSWiA na temat incydentów, zachowań oraz zdarzeń powodowanych nienawiścią lub brakiem tolerancji wobec lub z udziałem mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce w latach 2018-2019. Podczas obrad zaprezentował m.in. dane dotyczące przestępstw z nienawiści.
Wiceminister wyjaśnił, że MSWiA wraz z Komendą Główną Policji prowadzi monitoring przestępstw motywowanych uprzedzeniami. "Stałej obserwacji podlegają informacje o postępowaniach przygotowawczych w sprawach przestępstw z nienawiści prowadzonych przez Policję w całym kraju" – dodał.
"System ten, stosowany w obecnej formie przez MSWiA i Policję od stycznia 2015 r., umożliwia dokonywanie różnorodnych analiz zgromadzonych danych w celu oszacowania zjawiska przestępstw z nienawiści w Polsce, m.in. pod kątem rodzajów motywacji będącej podłożem tych czynów, ich rodzajów, miejsca zdarzenia czy podejrzanych" – tłumaczył Poboży.
System - jak wyjaśniono w informacji MSWiA - opiera się na przygotowywaniu przez jednostki terenowe i KGP comiesięcznych zestawień dotyczących postępowań prowadzonych w sprawach przestępstw z nienawiści, które następnie są przesyłane do MSWiA i uzupełniane danymi o zapadłych wyrokach.
Zgodnie z informacją resortu, w 2018 r. wszczęto 1124 postępowań z nienawiści, natomiast w 2019 r. – 934. Jak zauważył Poboży, liczba przestępstw w stosunku "rok do roku" się zmniejsza. "Spadek zauważalny jest w większości garnizonów Policji" – zaznaczył.
Jak wynika z informacji, zarówno w 2018, jak i 2019 najwięcej przestępstw z nienawiści zanotowała Komenda Stołeczna Policji, kolejno: 249 i 179. Do takich zdarzeń częściej dochodziło też na terenie garnizonu śląskiego (106 w 2018 r. i 97 w 2019 r.) oraz dolnośląskiego (116 w 2018 r. i 90 w 2019 r.).
Garnizony Policji, na terenie których od 2018 do 2019 roku odnotowano wzrost liczby przestępstw z nienawiści, to: pomorski (z 63 do 82) i małopolski (z 78 do 88), a także podkarpacki (z 39 do 42), warmińsko-mazurski (23 do 25) i zachodniopomorski (z 36 do 38).
W raporcie MSWiA wyodrębniono poszczególne przestępstwa także z uwagi na charakter zdarzenia. Wśród nich 490 przestępstw wiązało z pochodzeniem narodowym i etnicznym. W niemal każdym przypadku liczba przestępstw spadła od 2018 do 2019. Najwięcej przestępstw nastąpiło wobec Ukraińców (170 w 2018 r. i 144 w 2019 r.) oraz Żydów (181 i 128).
Wzrost nastąpił natomiast w przypadku przestępstw z nienawiści związanych z wyznaniem – z 83 w 2018 roku do 94 w 2019 roku. Najwięcej tego typu przestępstw popełniono wobec katolików (14 w 2018 r. i 43 w 2019 r.), a także muzułmanów – tu jednak ta liczba w ciągu roku spadła z 62 do 32.
Zgodnie z tym rejestrem wzrosła również liczba przestępstw z uwagi na orientację seksualną lub tożsamość płciową – z 4 w 2018 r. do 16 w 2019 r.
Przestępstwa MSWiA wyróżniło także według rodzaju czynu. Najwięcej z nich stanowiły komentarze w Internecie. W 2018 roku zanotowano 275 takich zdarzeń, a w 2019 roku – 244. "Powyższe może wynikać między innymi z faktu większej świadomości obywateli, którzy reagują na wszelkie przejawy dyskryminacji – w tym popełniane za pomocą sieci Internet – i składają w związku z tym zawiadomienia o przestępstwie" – zauważył Poboży.
Wśród rodzajów przestępstw wymienione jest także znieważenie w kontakcie bezpośrednim (257 w 2018 r. i 204 w 2019 r.), naniesienie określonych napisów lub symboli (193 i 156), groźby (114 i 106) czy użycie przemocy (119 i 101). "Niepokojący jest – co prawda nieznaczny – ale wzrost liczby publikacji i artykułów kwalifikowanych jako przestępstwo. W stosunku do roku 2018 r. ta liczba wzrosła o 2 i wyniosła 28 przestępstw" – zaznaczył wiceszef MSWiA.