Senat wniósł w czwartek poprawki do ustaw dotyczących ochrony zdrowia roślin - ustawy o Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz ustawy o ochronie roślin przed agrofagami. Obie wrócą pod obrady Sejmu.

Za ustawą o Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa z poprawkami głosowało 97 senatorów. Tyle samo poparło ustawę o ochronie roślin przed agrofagami, również z poprawkami.

Kilkanaście poprawek do tych dwóch uzupełniających się ustaw zgłosił na plenarnym posiedzeniu Senatu Antoni Mężydło (PO-KO); były to poprawki proponowane przez biuro legislacyjne podczas posiedzenia senackiej komisji rolnictwa. Mają one głównie charakter legislacyjny, ale - jak tłumaczył senator - są też błędne odesłania do przepisów, które trzeba poprawić. Dodał, że taka ilość uwag świadczy o "niechlujnym" przygotowaniu ustaw.

Wiceminister rolnictwa Jan Białkowski powiedział, że strona rządowa jest przeciwko poprawkom. Wyjaśnił, że obecnie najważniejsze jest szybkie uchwalenie ustaw, gdyż - jak mówił - powinny one były wejść w życie przed 14 grudnia ub.r., ale ze względu na wybory ich procedowanie opóźniło się. Zapewnił, że uwagi te zostaną uwzględnione przez nowelizację, a taka jest przewidywana po wejściu w życie unijnych rozporządzeń wykonawczych do ustawy.

Poprawki te ponownie rozpatrywała w czwartek wieczorem senacka komisja rolnictwa, ale ostatecznie nie poparła tych zmian. Zostały one zgłoszone ponownie jako wnioski mniejszości.

Ustawa o ochronie roślin przed agrofagami wprowadza przepisy unijnych rozporządzeń: w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin oraz w sprawie kontroli urzędowych dot. m.in. zdrowia roślin i środków ochrony roślin, przyjętych przez PE i Radę w 2016 i 2017 r.

Agrofagi to patogeny (czynniki infekcyjne wywołujące choroby roślin), szkodniki i chwasty obniżające plony roślin uprawnych.

Zagrożenie różnymi patogenami występuje w wielu krajach. Stwierdzenie obecności agrofagów w danym kraju przekłada się na możliwości eksportu płodów rolnych. Przykładem może być bakteria powodująca bakteriozę pierścieniową ziemniaka. Występowanie tej bakterii w Polsce powoduje, że wysyłane do innych państw Unii Europejskiej ziemniaki muszą spełniać dodatkowe wymagania fitosanitarne, co istotnie ogranicza polskim ziemniakom dostęp do rynku europejskiego.

Ustawy mają zastąpić regulacje z grudnia 2003 r. o ochronie roślin. Uzupełniają się i dlatego były rozpatrywane razem. Zawierają przepisy, których celem jest ograniczenie ryzyka zawleczenia do Polski nowych agrofagów, wirusów, bakterii, grzybów, organizmów grzybopodobnych, nicieni, owadów i roztoczy atakujących rośliny.

Zadania z zakresu ochrony zdrowia roślin wykonywane będą - tak jak do tej pory - przez organy Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Organem, który będzie kontrolował m.in. występowania agrofagów, będzie wojewódzki inspektor ochrony roślin i nasiennictwa. Tak jak wcześniej, będzie także wydawał decyzje administracyjne np. w razie stwierdzenia występowania agrofagów kwarantannowych.

Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem następującym po dacie ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.