-Oszczędzać warto w każdym wieku, niezależnie od tego, czy pozostało nam kilka, czy kilkadziesiąt lat do emerytury. Szczególnie warto oszczędzać w PPK, bo dopłaty do własnego wkładu z firmy i od państwa są bardzo atrakcyjne. Oczywiście im wcześniej zaczniemy, tym bardziej skorzystamy z zasady procentu składanego - przekonuje Bartosz Marczuk, wiceprezes PFR.

W wywiadzie dla DGP mówił pan: PPK to będzie interes życia. Skąd taki optymizm?
Bartosz Marczuk, wiceprezes PFR: Ponieważ w tym momencie PPK to według mnie najlepsze rozwiązanie pomagające oszczędzać środki na cele emerytalne. Wystarczy zadać sobie pytanie, czy gdyby ktoś zaproponował mi, że do każdej odłożonej przeze mnie złotówki dołoży drugą, to zdecydowałbym się na taki model odkładania? Wiele osób powiedziałoby "tak". A taki właśnie układ będzie działał w PPK.

Jak to wygląda w praktyce?

Zarabiam 4 tys. brutto. Moja miesięczna wpłata do PPK wyniesie 2 proc. od tej kwoty, tj. 80 zł. Do tej kwoty 60 zł dołoży mi moja firma. Razem jest już 140 zł. Do tego, 20 zł dorzuci budżet państwa. Czyli mamy 160 zł miesięcznie, zaksięgowane na własnym, prywatnym koncie PPK. Wpłaciłem 80 zł, a mam 160. Czyli dwa razy więcej. Jeśli przełożymy to na rachunek roczny – z wpłaconych 960 zł, na rachunku PPK, nie uwzględniając zysków, mam blisko 2 tys. zł. To właśnie mam na myśli mówiąc o „interesie życia”.

Dla kogo są przeznaczone PPK?
Mówiąc w skrócie - dla około 11,5 mln zatrudnionych. Po wejściu w życie ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych każda firma lub instytucja zatrudniająca co najmniej jedną osobę, podlegającą obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, musi utworzyć PPK dla swoich pracowników – poza pewnymi wyjątkami określonymi Ustawą. Udział w PPK jest dobrowolny, można z niego wypisać się w każdej chwili, ale jestem przekonany, że program jest atrakcyjny i jest wystarczająco dużo argumentów, aby w nim pozostać.

A co mają zrobić osoby starsze 55+ aż do 70. roku życia? Czy dla osób 55+ też jest jakaś oferta? O ile w ogóle byłoby to dla nich opłacalne.
Nie zgadzam się z tezą, że osoby, które mają 10 czy 5 lat do emerytury nie powinny oszczędzać. Odkładanie środków na cele emerytalne warto rozpocząć w każdym wieku. Pamiętajmy, że według prognoz, wysokość emerytur osób kończących karierę zawodową za 20–30 lat będzie wynosić zaledwie około 30–40 proc. ostatniego wynagrodzenia. Bez dodatkowych oszczędności pobierający świadczenia emerytalne będą uzależnieni np. od wsparcia rodziny czy pomocy socjalnej. W takiej sytuacji znaczenie nawet mniejszych kwot, o które można zwiększyć świadczenia emerytalne z ZUS jest ogromne.
Osoby powyżej 55. roku życia mogą przystąpić do PPK na swój wniosek, wystarczy, że poinformują o tym pracodawcę na etapie tworzenia PPK.

Logiczne jest, że samozatrudnieni nie zostaną objęci PPK. No ale czy nie jest to dyskryminacja?
Konstrukcja PPK jest jasna – przystępuje ten, kto z tytułu pracy dla kogoś opłaca składkę emerytalno-rentową, bez względu na to, czy jest pracownikiem czy np. nakładcą przystępuje do PPK. Ktoś, kto prowadzi działalność gospodarczą, jest pracodawcą, a nie pracownikiem. Natomiast twórcy ustawy o PPK zauważyli także potrzebę pewnego rodzaju „wyrównania szans” dla osób prowadzących działalność w stosunku do osób korzystających z PPK. Dlatego od 1 stycznia 2021 r. podwyższeniu ulegnie limit wpłat na IKZE dla osób prowadzących jednoosobową działalność. Limit z 1,2-krotności średniego wynagrodzenia (w 2019 r. to 5718 zł) wzrośnie do 1,8-krotności średniego wynagrodzenia (w 2019 r. wyniósłby 8577 zł). Warto pamiętać, że osoby oszczędzające na IKZE, a więc także samozatrudnieni, sumę wpłat dokonanych na IKZE w danym roku mogą odpisać od podstawy opodatkowania. Podniesienie limitu oszczędzania w IKZE tak naprawdę jest równoznaczne albo nawet nieco korzystniejsze z punktu widzenia oszczędzającego, jeżeli chodzi o odliczenia w podatku od dopłaty 240-złotowej do PPK.

Dlaczego pracownik będzie zapisany do PPK z automatu i ewentualnie, jeśli zechce z nich wystąpić, musi pamiętać o zgłoszeniu rezygnacji?
Warto zaznaczyć raz jeszcze, że uczestnictwo w PPK jest w pełni dobrowolne. Można się z nich wypisać na każdym etapie, co wymaga tylko przekazania pracodawcy oświadczenia, ale można też na każdym etapie się do niego zapisać. Najważniejszą korzyścią jest to, że pracownik praktycznie nic nie musi zrobić, żeby być uczestnikiem PPK. W przypadku innych produktów emerytalnych, zwłaszcza IKE czy IKZE wiąże się to z wieloma formalnościami. PPK są wiec prostym i wygodnym sposobem oszczędzania. Warto pamiętać, że ponad 80 proc. uprawnionych pracowników przystąpiło do odpowiednika PPK w Wielkiej Brytanii. Z naszego punktu widzenia warto ułatwić pozostanie w PPK dla tych, których jak zakładamy będzie dużo więcej, czyli pozostających w systemie.

Czy dla każdego pracownika przynależność do PPK jest opłacalna? Pracownik 25-letni będzie mieć większą szansę na zgromadzenie składek (zakładamy, że naprawdę nic się z nimi po drodze nie stanie). Ale jeśli ma lat 50, to może powinien się zastanowić?
Jak już wspominałem – oszczędzać warto w każdym wieku, niezależnie od tego, czy pozostało nam kilka, czy kilkadziesiąt lat do emerytury. Szczególnie warto oszczędzać w PPK, bo dopłaty do własnego wkładu z firmy i od państwa są bardzo atrakcyjne. Oczywiście im wcześniej zaczniemy, tym bardziej skorzystamy z zasady procentu składanego.

Jedna z najczęściej powtarzanych obaw dotyczy wiarygodności PPK i oferujących je funduszy jest to, czy one po prostu nagle nie znikną wraz z powierzonymi środkami. Czy może pan uspokoić naszych czytelników?
Środki w PPK są prywatne, dziedziczone. Mamy do nich dostęp praktycznie cały czas. Bezpieczeństwo środków w PPK można porównać do tego, jakim cieszą się nasze konta i lokaty w banku. Instytucje finansowe muszą spełnić szereg określonych ustawowo wymogów, by zostać dopuszczone do zarządzania środkami gromadzonymi w PPK. Oszczędnościami w PPK będzie mogła zarządzać tylko instytucja, która posiada odpowiednie doświadczenie opisane w ustawie. Musi też spełnić określone wymogi kapitałowe.
Co więcej, gromadzone środki będą inwestowane w fundusze zdefiniowanej daty, których polityka inwestycyjna w miarę zbliżania się wieku uczestnika do 60. roku życia będzie się automatycznie zmieniała w taki sposób, aby ograniczyć poziom ryzyka inwestycyjnego.

Wszystkim, którzy chcą dowiedzieć się więcej na temat PPK polecam zajrzenie na stronę www.mojePPK.pl, gdzie dokładanie opisujemy założenia PPK i udostępniamy materiały informacyjne dla pracodawców i pracowników. Można też zadzwonić na numer infolinii PPK - 800 775 775. Nasi eksperci pomogą odpowiedzieć na wszystkie pytania dotyczące systemu.