Gościnią Szymona Glonka w podcaście "DGPtalk: Z pierwszej strony” jest Agnieszka Wachnicka wiceprezeska Związku Banków Polskich.
Wakacje kredytowe 2022 / 2023
Wakacje kredytowe w dotychczasowej formule, czyli te, które obowiązywały od połowy 2022 roku i przez cały ubiegły rok to były wakacje powszechne, adresowane do absolutnie wszystkich kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyty złotowe przed określonym momentem. One kosztowały sektor bankowy około 15 miliardów złotych. Tyle sektor bankowy musiał zaksięgować rezerw w związku z wakacjami kredytowymi. Jeżeli patrzymy z drugiej strony na to, kto skorzystał z wakacji kredytowych, to wbrew retoryce, która towarzyszyła wprowadzaniu wakacji jako instrumentu, który miał wspomagać kredytobiorców w trudnym momencie wzrostu rat kredytowych związanych z gwałtownym podwyższeniem stóp procentowych, skorzystały osoby względnie zamożne. Tak naprawdę tego wsparcia nie potrzebowały i to pokazują analizy i nasze badania prowadzone w ramach programu analityczno-badawczego, ale również dane Biura Informacji Kredytowej, które wprost takie informacje pokazuje. Jeżeli popatrzymy, na co zostały przeznaczone środki z wakacji kredytowych, to nie zostały przeznaczone na wspieranie bieżącej płynności, zostały przeznaczone na masowe nadpłaty i wcześniejsze spłaty kredytów hipotecznych. W 2022 i 23 roku te nadpłaty sięgnęły powyżej 80 miliardów złotych, to jest blisko 18% całego portfela kredytów hipotecznych – mówi Agnieszka Wachnicka.
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
Nie zapominajmy o rozwiązaniu systemowym wsparcia kredytobiorców spłacających kredyty mieszkaniowe, które funkcjonuje już od roku 2016 i nazywa się Fundusz Wsparcia Kredytobiorców. Przypomnę, że jest to fundusz, który jest zasilany ze środków banków. To banki de facto składają się na taką systemową pomoc dla kredytobiorców. W sytuacji, kiedy według dzisiejszych przesłanek one mają jeszcze ulec liberalizacji, ten wskaźnik raty do dochodu przekracza 50 proc., czyli rzeczywiście, jeżeli kredytobiorca odczuwa problem realny w spłacie, to może wystąpić o wsparcie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Wsparcie polega na tym, że to fundusz spłaca za kredytobiorcę ratę kredytu, czyli kredytobiorca w optymalnych okolicznościach nie spłaca nic miesięcznie przez okres maksymalnie 36 miesięcy. To jest realne, systemowe odciążenie budżetu raczej niż możliwość zawieszenia jednej raty w kwartale. Osoba, która zawiesi tę jedną ratę, przez kolejne miesiące dalej boryka się z problemami. Natomiast osoba, która może uwolnić środki przez okres dłuższy do momentu, kiedy stopy procentowe nie zaczną spadać to, to wsparcie i uwolnienie płynności jest realne – dodaje Wachnicka.
Wakacje Kredytowe 2024
Niezmiennie stoimy na stanowisku, że wakacje kredytowe nie powinny być przedłużane w żadnej formule na korzyść uelastycznienia i zliberalizowania przesłanek dostępu do wsparcia z Funduszu Wsparcia Kredytów jako rozwiązania systemowego. Natomiast wydaje mi się, że to czy wakacje kredytowe zostaną przedłużone i jaki będzie ich kształt, jest w dużej mierze decyzją polityczną, a nie ekonomiczną. Jeżeli byśmy podejmowali decyzję na podstawie przesłanek merytorycznych, ekonomicznych, to według dzisiaj przedstawionej przez nas analizy, która jest również dostępna publicznie wyraźnie widać, że to po stronie kredytobiorcy jest większa korzyść z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Natomiast mamy świadomość tego, że pewne decyzje mają charakter polityczny i że pomimo braku argumentów, czy też niewystarczających argumentów merytorycznych, wakacje kredytowe w jakiejś formule zostaną przedłużone – komentuje wiceprezes Związku Banków Polskich.