W przeciwieństwie do obowiązku składania dokumentów poprzez Portal Rejestrów Sądowych w przypadku spółek prawa handlowego rejestracja tej fundacji wymaga dochowania formy pisemnej - piszą Katarzyna Wojarska-Aleksiejuk i Paweł Żujewski z kancelarii Wojarska Aleksiejuk & Wspólnicy.
Wniosek o rejestrację fundacji rodzinnej należy złożyć do sądu rejestrowego w biurze podawczym bądź tradycyjną przesyłką pocztową. Wzory wniosków zostały wskazane w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości w sprawie określenia wzorów urzędowych formularzy wniosków o wpis do rejestru fundacji rodzinnych oraz sposobu i miejsca ich udostępniania. Przygotowując wniosek, należy pamiętać, że wymagane jest nie tylko poprawne wypełnienie samego wniosku, lecz także przedłożenie załączników i oświadczeń.
Niezbędne dokumenty
Do wniosku o rejestrację fundacji rodzinnej oznaczonego symbolem RFR-W na podstawie art. 114 ust. 4 ustawy o fundacji rodzinnej (dalej: u.f.r.) należy dołączyć:
1) akt założycielski fundacji rodzinnej albo protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu, w którym ustanowiono taką fundację,
2) statut fundacji,
3) oświadczenie fundatora o wniesieniu mienia na pokrycie funduszu założycielskiego w kwocie określonej w statucie, a w przypadku ustanowienia wspomnianej fundacji w testamencie – oświadczenie członków zarządu, że fundusz założycielski zostanie wniesiony w ciągu dwóch lat od wpisania do rejestru fundacji rodzinnych,
4) dowód ustanowienia organów fundacji rodzinnej z wyszczególnieniem ich składu osobowego, jeżeli skład organów fundacji nie wynika z jej statutu, oraz zgody na pełnienie funkcji członka organu – przez co należy rozumieć wyrażenie zgody przez wszystkie osoby wchodzące w skład ustanowionych w statucie fundacji rodzinnej organów, tj.:
- oświadczenie o wyrażeniu zgody na pełnienie funkcji członka zarządu,
- oświadczenie o wyrażeniu zgody na pełnienie funkcji członka zgromadzenia beneficjentów,
- oświadczenie o wyrażeniu zgody na pełnienie funkcji członka rady nadzorczej.
Jeżeli w statucie fundacji rodzinnej nie wskazano pierwszego składu osobowego wspomnianych wyżej organów fundacji rodzinnej, to do wniosku o rejestrację należy dołączyć również listę osób wchodzących w skład organu fundacji rodzinnej (np. członków zgromadzenia beneficjentów, zarządu czy rady nadzorczej).
Dodatkowo z wnioskiem o rejestrację fundacji rodzinnej należy przedłożyć:
- spis mienia wnoszonego na pokrycie funduszu założycielskiego – art. 27 ust. 2 u.f.r.,
- listę fundatorów uprawnionych do powołania zarządu fundacji rodzinnej, w przypadku gdy fundator jest uprawniony do powołania zarządu – art. 114 ust. 3 pkt 6 u.f.r.,
- oświadczenia likwidatorów, pełnomocników i osób uprawnionych do reprezentowania fundacji rodzinnej obejmujące zgodę na ich powołanie wraz z adresami do doręczeń; przy czym obowiązek przedłożenia ww. zgody jest wyłączony, jeśli wniosek o wpis jest podpisany przez osobę, która podlega wpisowi albo która udzieliła pełnomocnictwa do złożenia wniosku o wpis, albo której zgoda jest wyrażona w protokole z posiedzenia organu fundacji rodzinnej powołującego daną osobę lub w statucie fundacji rodzinnej; w praktyce więc, w sytuacji rejestracji fundacji rodzinnej przez fundatorów bądź zarząd fundacji rodzinnej, oświadczenie można ograniczyć do wskazania adresów do doręczeń ww. osób – art. 120 ust. 1 u.f.r.
Nieoczywisty załącznik
Innym dokumentem, który należy przedłożyć przy rejestracji fundacji rodzinnej, jest zaświadczenie o niekaralności członków zarządu fundacji rodzinnej. Konieczność przedłożenia zaświadczenia o niekaralności ze strony członka zarządu fundacji rodzinnej wynika pośrednio z art. 57 ust. 2 u.f.r., który wskazuje, że członkiem zarządu nie może być osoba prawomocnie skazana za przestępstwa określone w art. 228–231 oraz w przepisach rozdziałów XXXIII–XXXVII kodeksu karnego.
Obowiązek przedłożenia zaświadczenia o niekaralności członków zarządu fundacji rodzinnej może być zaskoczeniem dla wielu osób. Sądy rejestrowe np. nie wymagają bowiem przedłożenia zaświadczenia o niekaralności członków zarządu. Zróżnicowanie w tym zakresie wynika tego, że sądy rejestrowe, w odróżnieniu od Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim, prowadzącego rejestr fundacji rodzinnych na mocy art. 4d ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, mają ustawowe umocowanie do wglądu i składania zapytań w zakresie figurowania osób w Krajowym Rejestrze Karnym. Ustawodawca nie zdecydował się niestety na zastosowanie analogicznego przepisu na gruncie u.f.r. i nie wyposażył Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim w uprawnienia do weryfikacji karalności członków zarządu fundacji rodzinnej.
Bez opłat ani rusz
Na koniec do składanego wniosku o rejestrację fundacji rodzinnej należy dołączyć potwierdzenie zrealizowania opłaty stałej w wysokości 500 zł pobieranej od zgłoszenia fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych zgodnie z art. 64a ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W sytuacji składania wniosku przez ustanowionego w sprawie pełnomocnika należy dołączyć także pełnomocnictwo wraz z potwierdzeniem uiszczenia opłaty skarbowej w wysokości 17 zł od udzielonego pełnomocnictwa. ©℗
Podstawa prawna
Podstawa prawna
• art. 27 ust. 2, art. 57, art. 114, art. 120 ust. 1 ustawy z 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 326; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 825)
• rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 18 maja 2023 r. w sprawie określenia wzorów urzędowych formularzy wniosków o wpis do rejestru fundacji rodzinnych oraz sposobu i miejsca ich udostępniania (Dz.U. z 2023 r. poz. 974)
• art. 228–231 oraz art. 265‒316 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 17)
• art. 4d ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1683)
• art. 64a ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1144; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1860)