Na jakiej podstawie będzie możliwe skorzystanie z nowych rozwiązań w postępowaniu restrukturyzacyjnym i na czym one polegają?

dr Wiktor Czeszejko-Sochacki, LL.M.Kancelaria Adwokacka adw. Krzysztof Czeszejko-Sochacki, twórca bloga Lexalert.pl / Materiały prasowe
Rentowni przedsiębiorcy, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji, mają mieć możliwość skorzystania z restrukturyzacji zapobiegawczej. Dzięki temu możliwe będzie m.in. dalsze prowadzenie działalności (bez konieczności jej likwidacji) i umorzenie ich długów. Stanie się tak za sprawą dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132. Jej rozwiązania nadal nie doczekały się wprowadzenia do polskiego porządku prawnego, choć harmonizacja prawa krajowego w tej sferze była przewidziana na lipiec 2022 r.
Unijne regulacje wprowadzają nowatorskie rozwiązania, m.in. takie jak otwarty katalog narzędzi wczesnego ostrzegania o wykrywaniu okoliczności, które mogą sugerować prawdopodobieństwo niewypłacalności. Mają one sygnalizować dłużnikowi konieczność podjęcia niezwłocznych działań naprawczych. O jakie narzędzia chodzi?
Dyrektywa przewiduje dostęp do nowych mechanizmów obronnych, w wyniku których dłużnik otrzyma „drugą szansę” w prowadzeniu biznesu. Wprowadza nowe postępowanie restrukturyzacji zapobiegawczej, które m.in. ma skutkować zawieszeniem czynności egzekucyjnych czy też zawieszeniem obowiązku wszczęcia przez dłużnika postępowania upadłościowego na czas zawieszenia postępowania egzekucyjnego. To nie pozostanie obojętne dla możliwości prowadzenia działalności gospodarczej. Wspomniane postępowanie restrukturyzacyjne ma ponadto umożliwić przedsiębiorcom kontynuowanie prowadzonej działalności oraz przeciwdziałać likwidacji miejsc pracy. Taki wyższy stopień harmonizacji w dziedzinie restrukturyzacji, niewypłacalności, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności jest niezbędny dla dobrego funkcjonowania rynku wewnętrznego w ujęciu ogólnym, a w szczególności dla dobrego funkcjonowania w Unii Europejskiej rynków kapitałowych, a także budowania odporności europejskich gospodarek, w tym zachowania miejsc pracy.
Wprowadzone przez dyrektywę nowatorskie rozwiązania niewątpliwie powinny wpłynąć na przyspieszenie i przede wszystkim skuteczność postępowania restrukturyzacyjnego, czyli osiągnięcie przez rentowe przedsiębiorstwa celu w postaci kontynuowania działalności gospodarczej, przy jednoczesnym zaspokojeniu wierzycieli, a w przypadku niewypłacalnych czy nadmiernie zadłużonych przedsiębiorców uzyskanie drugiej szansy lub też umożliwienie skutecznej likwidacji nierentownych już przedsiębiorstw.
Jest to także kluczowe zarówno w kontekście dyskusji na temat odbudowy gospodarczej po kryzysie związanym z COVID-19, jak i w obliczu toczącej się wojny za naszą wschodnią granicą i wprowadzonymi na Rosję sankcjami…
Tak, sankcje te bowiem nie pozostają obojętne dla działalności małych i średnich unijnych przedsiębiorców. Dyrektywa stanowi odpowiedź na problemy zgłaszane przez wielu inwestorów w związku z ryzykiem długotrwałych lub skomplikowanych postępowań upadłościowych za granicą, będących głównym powodem nieinwestowania poza własnym krajem. Celem unijnych regulacji jest wprowadzenie instrumentów, które służą zatrzymywaniu niewypłacalności i zapewnieniu rentowności działalności dłużników, tym samym utrzymaniu prowadzonej przez nich działalności. Dyrektywa ma również za zadanie m.in. zmniejszać bariery dla skutecznej restrukturyzacji rentownych przedsiębiorstw i ustanawia zachowanie dużej swobody państw członkowskich przy wyborze odpowiednich środków pozwalających osiągnąć wskazane w niej cele. Cześć z nich już w Polsce funkcjonuje, niektóre będą wymagać zharmonizowania czy implementacji. Należy zaznaczyć, że główną przyczyną bankructw polskich przedsiębiorstw jest zbyt długie czekanie z podjęciem działań mających na celu utrzymanie rentowności. ©℗
Rozmawiała IR-B