Państwa członkowskie mogą upoważnić krajowy organ odpowiedzialny za wykonanie przepisów związanych z prawami pasażerów do nakazywania przewoźnikowi lotniczemu zapłaty odszkodowania w wyniku wniesionych indywidualnych skarg – orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Sprawa rozpoczęła się, gdy pasażerowie Polskich Linii Lotniczych LOT lecący z Nowego Jorku (Stany Zjednoczone) do Budapesztu (Węgry) dotarli do celu z ponad trzygodzinnym opóźnieniem. Zgłosili się zatem do węgierskiej inspekcji ochrony konsumentów o nakazanie wypłaty pieniędzy przez przewoźnika, w związku z prawem do odszkodowania zawartym w art. 7 rozporządzenia nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 lutego 2004 r. Akt ten ustanawia wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów.
Organ nakazał LOT-owi wypłatę po 600 euro każdemu zainteresowanemu pasażerowi. Polskie linie lotnicze uznały jednak, że inspekcja przekroczyła swoje kompetencje, i zaskarżyły decyzję do sądu miasta stołecznego Budapeszt. LOT argumentował, że tylko sądy krajowe mogą nakazywać wypłatę odszkodowania.
Zgodnie z art. 16 rozporządzenia nr 261/2004 każde państwo członkowskie wyznacza organ odpowiedzialny za wykonywanie postanowień rozporządzenia w odniesieniu do lotów z lotnisk znajdujących się na jego terytorium oraz lotów z krajów trzecich na te lotniska. W razie konieczności organ ten podejmuje niezbędne środki w celu zapewnienia przestrzegania praw pasażerów. Państwa członkowskie informują Komisję Europejską o wyznaczonym przez siebie organie.
Węgierski sąd skierował pytanie prejudycjalne do TSUE. Chodziło o stwierdzenie, czy ze wspomnianego art. 16 wynika, iż krajowy organ odpowiedzialny za wykonywanie tego rozporządzenia może zobowiązać przewoźnika lotniczego do wypłaty odszkodowania w rozumieniu art. 7, jeżeli do tej instytucji wpłynęła indywidualna skarga pasażera.
Trybunał orzekł, że o ile samo rozporządzenie nie zobowiązuje organu krajowego odpowiedzialnego za wykonanie przepisów do przyjęcia środków przymusu w wyniku indywidualnych skarg wniesionych przez pasażerów lotniczych, o tyle nie zakazuje ono państwom członkowskim przyznania temu organowi takiej kompetencji. TSUE zaznaczył jednak, że pasażerowie i przewoźnicy lotniczy muszą mieć możliwość wniesienia skargi do sądu na decyzję wspomnianego organu.
Przy okazji trybunał przypomniał, że ryczałtowe kwoty przewidziane przez rozporządzenie stanowią zestandaryzowane i natychmiastowe odszkodowanie, które ma na celu jedynie zaspokojenie szkód niemalże identycznych dla wszystkich zainteresowanych pasażerów. Zarówno pasażerowie, jak i przewoźnicy oraz wyżej wspomniane organy mogą z łatwością zidentyfikować należną kwotę. Przyznanie jej pozwala uniknąć niedogodności związanych z dochodzeniem roszczeń o odszkodowanie wraz z odsetkami przed właściwymi sądami.
orzecznictwo
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 września 2022 r. w sprawie C-597/20 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
