Przedstawicielstwo ustawowe to instytucja prawa cywilnego, której źródłem powstania jest ustawa. Służy do dokonywania czynności prawnych przez przedstawiciela – w imieniu osoby lub firmy, którą reprezentuje – który nie może działać osobiście. Kompetencje przedstawiciela nie wynikają z oświadczenia woli reprezentowanego, lecz z oznaczonego stosunku prawnego lub z orzeczenia sądu. Dokonanie czynności prawnej przez przedstawiciela rodzi konsekwencje bezpośrednio dla reprezentowanego.
Niejednokrotnie mamy do czynienia z sytuacjami, w których konieczne jest zastępstwo przy dokonywaniu czynności prawnych. Dzieje się tak m.in. w przypadku trwałego czy nawet przejściowego ograniczenia bądź braku zdolności do dokonywania czynności prawnych osób bezpośrednio zainteresowanych. Nie jest wykluczone powstanie takiego stanu rzeczy z innych powodów, jak np. nieobecność reprezentowanego w kraju. W takiej sytuacji z mocy ustawy lub orzeczenia sądu za osobę, która nie może działać osobiście, czynności dokona przedstawiciel ustawowy.
Przedstawicielami ustawowymi są osoby fizyczne mające pełną zdolność do reprezentowania:
* rodzice małoletniego dziecka,
* opiekun,
* kurator,
* wspólnik reprezentujący członków spółki cywilnej.
Przedstawiciel ustawowy, składając oświadczenie woli w imieniu reprezentowanego i z bezpośrednimi skutkami dla niego, musi liczyć się z tym, że wady oświadczenia woli, dobra bądź zła wiara itp. będą oceniane zasadniczo na podstawie okoliczności zachodzących po stronie przedstawiciela, a nie reprezentowanego (orzeczenie SN z 3 października 1972 r., sygn. akt III CZP 53/72, OSN z 1973 r. nr 10, poz. 164).
„Rachelski i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza” Spółka Komandytowa
Podstawa prawna
Art. 96 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. nr 9, poz. 59 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).