Prawo regulujące sztuczną inteligencję powinno z jednej strony regulować kwestie związane z bezpieczeństwem, a z drugiej być przyjazne innowacjom - podkreślił Borys Stokalski z Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji (PIIT). W grudniu 2023 r. Parlament Europejski i Rada UE osiągnęły porozumienie polityczne w sprawie aktu dotyczącego sztucznej inteligencji.

Na wydarzaniu zorganizowanym przez Komitet Przełomowych Technologii (KPT) Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji (PIIT) eksperci izby wypowiedzieli się na temat wyzwań związanych ze sztuczną inteligencją (AI) i jej przyszłością oraz o tym, jak polski przemysł cyfrowy postrzega wyzwania i szanse płynące z rozwoju i regulacji AI w Unii Europejskiej i w Polsce.

Akt w sprawie sztucznej inteligencji

Przewodniczący Komitetu Przełomowych Technologii Borys Stokalski przypomniał o tzw. akcie ws. sztucznej inteligencji (tj. unijnych przepisach regulujących AI, które w maju br. zostały przyjęte przez Radę UE i powinny zacząć być stosowane - z pewnymi wyjątkami - w 2026 r.). "Został uzgodniony ten tekst pomiędzy krajami członkowskimi. Został również uzgodniony pewien harmonogram wdrażania poszczególnych obszarów tych regulacji" - zwrócił uwagę.

Dodał, że regulacje dotyczące sztucznej inteligencji są z jednej strony potrzebne, bo mają zapewnić bezpieczeństwo stosowania takich narzędzi, ale z drugiej nie powinny ograniczać innowacji i rozwoju. Dodał, że wraz ze zmianami prawnymi "do świata, który do tej pory żył raczej innowacją niż regulacją" wprowadzony zostanie drugi wątek, który w sposób istotny może wpłynąć na to, w jaki sposób budowane są systemy AI.

"Zaczynamy pracować nad czymś, co byśmy nazwali podejściem do polityk i regulacji AI, które z jednej strony da nam to bezpieczeństwo, które jest bardzo potrzebne, ale z drugiej strony będzie też przyjazne innowacjom. Dlatego, że teraz w świecie dzisiejszym, gdzie wszystko pędzi do przodu i wszyscy pędzą do przodu (...) nie stać nas na zaciągnięcie hamulca. To jest jakby coś, co nie ma prawa się wydarzyć" - wskazał Stokalski.

Zauważył też, że bez regulacji prawnych nie będzie realnie funkcjonujących kodeksów branżowych. "(...) Skoro regulacja ma być, to my chcemy, żeby nas Ministerstwo Cyfryzacji zapytało o to, co takiego PIIT zrobi, do czego się zobowiązują jej członkowie w zakresie zapewnienia odpowiedzialnego procesu projektowania i budowy rozwiązań tej ery AI" - powiedział przewodniczący KPT.

Zrównoważona polityka regulacji AI

Dodał, że zdaniem Izby zrównoważona polityka regulacji AI powinna składać się z trzech filarów. Pierwszy to cele gospodarcze, czyli rozwój kluczowych sektorów, dzięki AI oraz produktów i usług opartych na AI. Drugim jest bezpieczeństwo, które składa się z trzech aspektów: pragmatycznego zarządzania ryzykiem, samoregulacji i odpowiedzialnej inżynierii. Trzeci filar to zrównoważone motywacje, czyli wykorzystywanie systemu finansowania innowacji oraz kodeksy dobrych praktyk jako punkt odniesienia.

Parlament Europejski i Rada UE o AI

W grudniu 2023 r. Parlament Europejski i Rada UE osiągnęły porozumienie polityczne w sprawie aktu w sprawie sztucznej inteligencji. Akt będzie w pełni stosowany 2 lata po przyjęciu, z pewnymi wyjątkami. Zakazy wejdą w życie po sześciu miesiącach, zasady zarządzania i obowiązki dotyczące modeli sztucznej inteligencji ogólnego przeznaczenia zaczną obowiązywać po 12 miesiącach, a zasady dotyczące systemów sztucznej inteligencji – wbudowanych w produkty regulowane – zaczną obowiązywać po 36 miesiącach - informowała Komisja Europejska. 21 maja 2024 r. Rada UE ostatecznie zatwierdziła akt; powinien zacząć być stosowany w 2026 r.

Komitet Przełomowych Technologii

Komitet Przełomowych Technologii został powołany przez Polską Izbę Informatyki i Telekomunikacji w kwietniu br. Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji to platforma firm działających na rzecz cyfrowej transformacji gospodarki i modernizacji państwa, która reprezentuje interesy gospodarcze firm przemysłu teleinformatycznego, pracuje na rzecz dobrych regulacji i procedur, które umożliwiają cyfrowy rozwój i modernizację państwa, przy zachowaniu zasad swobody gospodarczej, promuje kompetencje, procesy i dobre praktyki wspierające cyfrową transformację oraz upowszechnianie społecznie korzystnych innowacji - wyjaśniono na stronie PIIT.

Wiceprezes zarządu PIIT Olaf Krynicki powiedział PAP, że w ramach PIIT działa kilkanaście różnych komitetów, które zajmują się m.in. fintechami, kwestią praw autorskich, rozwiązaniami sieciowymi i operatorskimi. Dodał, że w samym KPT działa obecnie kilkadziesiąt firm. "Pomagamy firmom w (...) byciu głosem dla tych, którzy są po drugiej stronie, którzy tworzą prawo, po żeby to prawo było dobre, skuteczne, pozwalało się rozwijać, a nie przeszkadzało w rozwoju" - rozwinął Krynicki.