rozwiń ›

Z tego artykułu dowiesz się:

  • jak powstała Platforma Obywatelska i kim byli jej założyciele,
  • jakie były najważniejsze momenty i zwroty w historii PO,
  • kiedy partia zdobyła władzę i jak wyglądały jej rządy,
  • co doprowadziło do utraty władzy przez Platformę,
  • jak Donald Tusk wrócił i doprowadził partię do zjednoczenia z Nowoczesną i Inicjatywą Polską.

Platforma Obywatelska, Nowoczesna i Inicjatywa Polska łączą siły

W sobotę odbędzie się konwencja Platformy Obywatelskiej, która zainauguruje proces połączenia PO z Nowoczesną i Inicjatywą Polską. W wyniku zjednoczenia ma powstać nowe ugrupowanie polityczne.

Jego nazwa nie została jeszcze ujawniona, choć nieoficjalnie mówi się o Koalicji Obywatelskiej. Powstanie nowej formacji oznacza zakończenie działalności Platformy Obywatelskiej funkcjonującej pod tą nazwą od blisko 25 lat.

Politolożka prof. Anna Wojciuk z Uniwersytetu Warszawskiego ocenia, że konsolidacja PO z Nowoczesną i Inicjatywą Polską „ma przede wszystkim znaczenie wewnętrzne, bo osłabia dotychczasowych koalicjantów Platformy, którzy nie będą mogli domagać się miejsc na listach z tytułu parytetów”.

25 lat historii Platformy Obywatelskiej

11 stycznia 2001 r. Andrzej Olechowski, Maciej Płażyński i Donald Tusk ogłosili zamiar powołania nowego ruchu, a kilka dni później ujawnili jego nazwę – Platforma Obywatelska. Miała to być „obywatelska inicjatywa”, a nie klasyczna partia polityczna.

Pierwsza konwencja PO odbyła się 24 stycznia 2001 r. w Hali Oliwii w Gdańsku. Na czele ugrupowania stanęli Olechowski, Płażyński i Tusk – nazwani przez media „trzema tenorami”.

Od sukcesu w 2007 roku do rządów Tuska

W wyborach parlamentarnych w 2001 r. Platforma zdobyła 12,6 proc. głosów i stała się największym klubem opozycyjnym. W 2007 r. – po kryzysie koalicji PiS–LPR–Samoobrona – PO wygrała wybory i stworzyła rząd z PSL, a Donald Tusk objął stanowisko premiera.

Platforma utrzymała władzę po wyborach w 2011 r., jednak kolejne lata przyniosły aferę hazardową, katastrofę smoleńską i spory wewnętrzne, które osłabiły partię.

Lata zmian i utrata władzy

Po odejściu Tuska do Brukseli w 2014 r. partię przejęła Ewa Kopacz. W 2015 r. PO przegrała wybory parlamentarne i prezydenckie, przechodząc do opozycji.

W kolejnych latach ugrupowaniem kierowali Grzegorz Schetyna i Borys Budka, którzy próbowali konsolidować opozycję – najpierw w ramach Koalicji Europejskiej, a potem Koalicji Obywatelskiej.

Powrót Donalda Tuska i droga do zjednoczenia

W 2021 r. na czele Platformy ponownie stanął Donald Tusk, co umocniło jego pozycję w polskiej polityce. Po wyborach 15 października 2023 r. udało się utworzyć rząd z udziałem KO, Trzeciej Drogi i Lewicy, z Tuskiem jako premierem.

Dziś wszystko wskazuje, że to właśnie Tusk obejmie przewodnictwo nowego ugrupowania, które powstanie z połączenia Platformy Obywatelskiej, Nowoczesnej i Inicjatywy Polskiej.

Nowa partia, stare ambicje

Wybory przewodniczącego nowej formacji zaplanowano na styczeń 2026 r.. Zdaniem prof. Wojciuk, to „większa koncentracja władzy w rękach Tuska” i dowód, że „w Polsce trudno utrzymać partię spoza duopolu PO–PiS dłużej niż dwie kadencje”.