Sejm uchwalił w czwartek nowelizację wydłużającą działanie specustawy funduszowej do 31 grudnia 2023 r. Celem specustawy jest zniwelowanie negatywnego wpływu COVID-19 na realizację unijnych programów operacyjnych.
Za przyjęciem noweli bez poprawek głosowało 436 posłów, przeciw było 3, wstrzymało się 12.
Chodzi o przedłożoną przez resort finansów, funduszy i polityki regionalnej nowelizację ustawy o szczególnych rozwiązaniach wspierających realizację programów operacyjnych w związku z wystąpieniem COVID-19 w 2020 r. oraz niektórych innych ustaw, która działa jedynie do 31 grudnia 2020 r.
Jak wyjaśniał wiceminister funduszy i polityki regionalnej Waldemar Buda podczas II czytania w Sejmie, wydłużenie działania specustawy funduszowej pozwoli sfinalizować wdrażanie maksymalnej liczby projektów w warunkach dobiegającej końca perspektywy finansowej UE na lata 2014-2020, która może być rozliczna do końca 2023 r., dlatego ta właśnie data znalazła się z nowelizacji.
Wskazał że, rozwiązanie to jest zbieżne z podejściem prezentowanym na poziomie Unii Europejskiej, która zamierza rozszerzyć czasowo zakres stosowania przepisów prawnych służących zwalczaniu skutków COVID-19, aż do końca 2023 r.
Buda przypomniał że, specjalna ustawa funduszowa wprowadziła przepisy, dzięki którym możliwa jest płynna realizacja i rozliczenie projektów dofinansowanych w ramach programów operacyjnych, w warunkach kryzysu wywołanego pandemią COVID-19.
Nowelizacja pozwoli też przyspieszyć przygotowanie przez ministerstwo rodziny i polityki społecznej programu finansowanego z Europejskiego Funduszy Społecznego Plus na zwalczanie deprywacji materialnej. Społeczno-gospodarcze skutki COVID-19 mogą bowiem zwiększać ryzyko wystąpienia czy pogłębienia zjawiska ubóstwa - wskazano w uzasadnieniu.
Nowela zakłada również wprowadzenie nowego instrumentu polityki rozwoju - planu rozwojowego, określającego reformy i inwestycje z udziałem środków Unii Europejskiej również po 2021 r. Chodzi o łagodzenie społecznych i gospodarczych skutków kryzysu oraz wzmocnienie zrównoważonego rozwoju kraju.
Obowiązująca jeszcze specustawa funduszowa przewiduje m.in. możliwość uznania za kwalifikowane wydatki na cele niezrealizowane z powodu pandemii oraz wydłużenia terminów składania wniosków w konkursach oraz terminów uzupełniania i wprowadzania poprawek we wnioskach. Pozwala też na wydłużanie terminu przekazania wniosków o płatność i wprowadzanie nadzwyczajnego trybu wyboru projektów czy udzielanie ulg w spłacie należności.
Ustawa daje także możliwość pracy zdalnej komisji oceniających projekty, komitetów monitorujących oraz kontroli i audytów. Ponadto, w przypadku gdy nie będzie możliwe przeprowadzenie oceny "zza biurka", będzie można je zawiesić.
Przepisy przewidują możliwość przedłużenia terminów w postępowaniach administracyjnych albo ich zawieszenia i wstrzymania wykonania decyzji. Uzasadnione niedotrzymanie warunków umowy o dofinansowanie ma nie skutkować wykluczeniem z możliwości otrzymania środków europejskich w kolejnych konkursach. (PAP)
autorka: Longina Grzegórska-Szpyt