Głównym tematem wywiadu ze mną („Życie jest ważniejsze od prywatności”, DGP z 17 kwietnia 2020 r.) były podejmowane przez rząd działania przeciwepidemiczne w kontekście przepisów Rozporządzenia 2016/679 (RODO).
Podejmując się odpowiedzi na polemikę Michała Góry („Wolność bywa ważniejsza od życia”, DGP z 24 kwietnia 2020 r.), należy sobie najpierw wyraźnie powiedzieć, że nie wiemy jeszcze do końca, co nam grozi. Państwa reagują różnie – tak jak np. Szwecja, przewidując, iż 70 proc. społeczeństwa zachoruje i nie należy się przed tym zbyt bronić, lub wprowadzając różne formy restrykcyjnej izolacji osób chorych. Do tego ostatniego celu służy wiele środków, m.in. stosowane są specjalne aplikacje (np. Kwarantanna Domowa i ProteGO). Aby je wdrożyć, trzeba mieć dostęp do danych osobowych związanych z tym działaniem osób. To nie są żadne „specjalne pełnomocnictwa”. Jestem zdecydowanie za udzieleniem takiej możliwości na czas zwalczania epidemii. Zdecydowanie powtarzam, że większą wartością dla człowieka jest ochrona jego zdrowia i życia niż innych przysługujących mu praw, jak podnoszona wolność. Jeżeli zaś jesteśmy państwem demokratycznym, to jedynymi konstytucyjnymi organami władzy są wymienieni w Konstytucji RP: rząd, prezydent, Sejm i Senat według określonych kompetencji. Czy dajemy im za szerokie uprawnienia? Tylko takie, jakie są niezbędne do skutecznej walki z pandemią. Ich porównanie w polemice do okresu rządów Hitlera w Niemczech pozostawię bez komentarza.
Pandemia najbardziej dotyka osoby starsze. Jest ich w Polsce około 9 mln (w żadnym wypadku nie utożsamiam ich, jak to zauważono w polemice, z osobami schorowanymi). Wprowadzone restrykcje, jak zakaz poruszania się czy prowadzenia działalności gospodarczej, powodują ograniczenie praw większości dla ochrony mniejszości. Nie mogę się jednak zgodzić z twierdzeniem, że nie są one uzasadnione, gdyż chroni się w ten sposób ich życie i zdrowie. Jesteśmy społeczeństwem, które dobro człowieka, a szczególnie jego zdrowie i życie, stawia wyżej niż inne prawa mu przysługujące. I drogowskazem powinny być dla nas wypowiedziane w Talmudzie słowa: „Kto ratuje jedno życie, jakby cały świat ratował”.
Andrzej Lewiński, zastępca GIODO w latach 2006–2016, teraz prezes Fundacji im. Józefa Wybickiego oraz przewodniczący Komitetu ds. Ochrony Danych Osobowych Krajowej Izby Gospodarczej